Gender Audit BiH

Najveći broj političkih partija u Bosni i Hercegovini u svojim statutima ne odnosi se
diskriminativno prema djelovanju žena u politici. Interesantno je to što je najveći
broj tih statuta pisan u “muškom” rodu, i tako se šalje poruka i jednima i drugima da
je politika “muška” stvar. Mali je broj političkih partija koje u svojim statutima
regulišu “pozitivnu diskriminaciju” i na taj način ohrabruju žene na politički rad i
djelovanje. Posle prvih posleratnih izbora 1996 godine u Bosni i Hercegovini u
izvršnoj vlasti se našlo 6,1% žena u kantonima, 2,4% u Narodnoj skupštini RS, 5% u
Zastupničkome domu Parlamenta FBiH i 2,3% u Zastupničkome domu Parlamentarne
skupštine BiH. Značajna promjena je uslijedila 1998. godine kada je uz veliko
zalaganje žene iz NVO i žene iz političkih partija, Privremena izborna komisija, uvedi
pravilo o kvoti (svako treće mjesto na listi stranaka mora biti rezervirano za
kandidatkinju). Tada je u kantonima izabrano 18,2% žena, u Narodnoj skupštini RS
22,9%, Parlamentu FBiH 15% i Parlamentarnoj skupštini BiH 30,2%. Prаvilоm 7.50
Privremene izborne komisije, а kаsniје i izbоrnim zаkоnimа u BiH, оmоgućеnо је
pоvеćаnо učеšćе žеnа u zаkоnоdаvnој vlаsti, аli је tо, zbоg prеfеrеnciјаlnоg nаčinа
glаsаnjа, dаlеkо оd minimаlnо 30% 23 .
Na lokalnim izborima 24 2004 godine u Republici Srpskoj 34,5% žena se kandidovalo
za odbornicu u opštinskim parlamentima, ali je tek 15,7% izabrano za tu funkciju. Za
načelnicu opštine kandidovalo se samo 16 žena (4,1%), do je izabrane su samo 2
(3,2%). Danas je samo jedna žena predsednica političke partije u Bosni i Hercegovini
i to je Lamija Tanović iz Liberalnih Demokrata BiH.
Učešće žena u zakonodavstvu
23 Nacrt Državnog plana akcije za gender po Pekinškoj deklaraciji; Ministarstvo za ljudska prava i
izbjeglice BiH, Agencija za ravnopravnost spolova Bosne i Hercegovine, Sarajevo-dokument je u
proceduri usvajanja, 2005
24 Žene i muškarci u RS, Republički zavoda za Statistitku RS, Banja Luka, 2005
46