Gender Audit BiH

Analiza programa dva javna TV servisa i dvije privatne TV stanice u Bosni i
Hercegovini Gender Media Watch 2002 BiH 36 (TV Federacije BiH, Radio televizija
Republike Srpske, Nezavisna TV Hayat i Alternativna televizija) u periodu od 9. do
15. decembra 2002. godine imala je za cilj snimanje gender aspekata u programskoj
šemi u udarnom terminu 19.00-22.00. Rezultati su pokazali da je:
• u centralnim informativnim emisijama (vijesti, dnevnik) broj voditelja
(38.10%) manji u odnosu na voditeljice (61.90%),
• dok je broj urednica (47.62%) i urednika (52.38%) skoro isti.
• više novinara (52.62%) nego novinarki (47.38%) angažovano u pripremi
priloga za dnevnike i vijesti.
Osobe koje su davale intervjue u informativnim emisijama bili su uglavnom muškarci
i to u 84.04% slučajeva, što govori o dominaciji muškaraca i u suprotnosti je sa
raširenim stereotipom o ženama «pričalicama».
Stiče se utisak da je je dopušteno ženama da pričaju o svakodnevnim temama, ali da
je pozicija stručnjaka koji komentarišu aktuelne teme na TV ekranima ipak
rezervisana više za muškarce nego za žene. Najpribližniji odnos u broju izjava
(prema Gender Media Watch-u 2002 BiH) bio je 3:1 na NTV Hayat, dok je na RTRS i
ATV 7:1 u korist muškaraca, a samim tim i vrijeme «potrošeno» na izjave žena bilo
je kraće.
• Žene su tokom nedelju dana u informativnim emisijama govorile svega 29
minuta i 22 sekunde, dok su muškarci 168 minuta i 22 sekunde što je skoro
šest puta duže.
Interesantno je da je ukupan broj izjava žena (90) u svim analiziranim emisijama
manji od broja izjava muškaraca datih na pojedinačnim TV stanicama. Tako na
primjer, FTV (128 izjava muškaraca) i ATV (101 izjava muškaraca) prednjače u
korist muškaraca, dok su na TVRS (87) skoro izjednačeni. Jedino je na HTV Hayat
broj izjava muškaraca manji od broja izjava žena na sve četiri TV stanice. Prisutnost
žena u emisijama informativno-političkog tipa je kao i u centralnim informativnim
emisijama mala, na šta upućuju podaci analize 11 emisija. Sagovornici su u 81.57%
slučajeva muškarci, a u 18.43% žene. Žene u prosjeku oko pet puta manje nego
muškarci daju izjave o «značajnim» temama kao što su politika, privreda i
ekonomija, kriminal i sudstvo.
Printani mediji
Podaci vijeća za štampu 35 pokazuju da u Republici Srpskoj od 79 registrovanih
štampanih medija u samo 7 medija (8,8%) su žene glavne i odgovorne urednice. U
Federaciji BiH od 147 registrovanih štampanih medija, 32 žene (21,7%) su glavne i
odgovorne urednice.
36 Popović D. i saradnici Gender Media Watch 2002 Bosna i Hercegovina, Gender Centar FBiH
Sarajevo i Gender Centar RS Banjaluka, 2004
35 www.vzs.ba 29.11.2005
50