03.11.2014 Views

Gati ose jo? - Saferworld

Gati ose jo? - Saferworld

Gati ose jo? - Saferworld

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

2<br />

Mësimet nga nismat për<br />

grumbullimin e armëve<br />

në Evropën Juglindore<br />

kosova dhe ra<strong>jo</strong>ni më gjerë kanë qenë dëshmitarë të një numri të amnistive<br />

të armëve dhe të nismave për grumbullimin e tyre (si vullnetare, ashtu edhe të<br />

detyrueshme) për të adresuar shkallën e lartë të pronësisë së armëve të paligjshme në<br />

mesin e popullsisë civile, shumë prej të cilave si rezultat i një varg konfliktesh të armatosura<br />

që ka përjetuar ra<strong>jo</strong>ni. Këto nisma për grumbullim të armëve kanë patur rezultate<br />

të përziera: siç shihet nga lista e shembujve të përzgjedhur në tabelën 1, shpesh<br />

numri i armëve të grumbulluara ka qenë shumë i ulët krahasuar me numrin e vlerësuar<br />

të AVL-ve të paligjshme në p<strong>ose</strong>dim civil, madje edhe duke patur parasysh kujdesin<br />

gjatë trajtimit të këtyre shifrave. Posaçërisht, shkalla e grumbullimit të armëve në Kosovë<br />

duket të ketë qenë e ulët krahasuar me atë të vendeve fqinje. 12<br />

Shumica e literaturës ekzistuese për nismat e grumbullimit të armëve në Evropën<br />

Juglindore përqendrohet në nismat e realizuara në fund të viteve të 1990-të dhe në<br />

gjysmën e parë të viteve të 2000-ta. Ka indikacione se të menduarit rreth nismave për<br />

grumbullimin dhe kontrollin e armëve që nga atëherë janë zhvilluar, dhe k<strong>jo</strong> për shembull,<br />

tani bëhen më shumë përpjekje për t’i inkorporuar nismat për grumbullimin e<br />

armëve në strategji më të gjera për kontroll të armëve dhe në proceset e reformave. 13<br />

Megjithatë, përvojat e kaluara nga ra<strong>jo</strong>ni ofrojnë një sërë mësimesh që e meritojnë<br />

vëmendjen e zbatuesve të ndonjë nisme, në të ardhmen, për grumbullim të armëve në<br />

Kosovë.<br />

K<strong>jo</strong> pjesë kryesisht përqendrohet në grumbullimet vullnetare të armëve, dhe k<strong>jo</strong><br />

bazohet në literaturën ekiztuese dhe intervista me zyrtarë dhe persona, shumica e të<br />

cilëve kanë qenë të përfshirë personalisht në nismat e mëparshme për grumbullim të<br />

armëve. 14<br />

12 Punimi i cituar, Anketa mbi AVL-të në Kosovë, f 78. Në të vërtetë, një amnisti lokale dyjavore e organizuar nga KFOR-i në<br />

Gjilan në vitin 2005 ka rezultuar me mosdorëzim të asnjë arme. Shih, ‘Komandanti i Policisë së UNMIK-ut u bën thirrje<br />

qytetarëve t’i dorëzojnë armët që i mbajnë në mënyrë të paligjshme’’, KosovaLive, 10 shkurt 2006, ,<br />

shikuar më 16 prill 2009.<br />

13 Shih për shembull pasqyrën e tanishme të UNDP-së për kontrollin e armëve në Ballkanin perëndimor: , shikuar më 6 maj 2009.<br />

14 Ky kapitull bazohet në literaturën ekzistuese, dhe më pak theks është vënë në nismat e kohëve të fundit për grumbullim të<br />

armëve në ra<strong>jo</strong>n për shkak të mungesës së materialit që e përshkruan këtë. Një pasqyrë e shkurtër e nismave para vitit 2006<br />

është dhënë në SEESAC/<strong>Saferworld</strong> Monitorimi i AVL-ve në Evropën Juglindore (www.seesac.org). Për listën me dokumentet e<br />

tjera të dobishme, shih Shtojcën 2.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!