Obywatel Danii - Ny i Danmark
Obywatel Danii - Ny i Danmark
Obywatel Danii - Ny i Danmark
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
System rządów<br />
11<br />
Władza<br />
ustawodawcza,<br />
wykonawcza<br />
i sądownicza<br />
Rządy demokratyczne<br />
wprowadzone zostały<br />
w 1849 roku<br />
Formą rządów w <strong>Danii</strong> jest demokracja<br />
reprezentatywna*. Oznacza to, że<br />
najważniejsze decyzje podejmowane są –<br />
w duńskim Parlamencie*, w radach<br />
powiatowych* oraz w radach gminnych*<br />
– przez polityków, którzy wybrani zostali<br />
przez obywateli duńskich.<br />
Rząd i Parlament <strong>Danii</strong> ustanawiają<br />
prawo. Wprowadzaniem prawa w życie<br />
zajmuje się rząd i administracja<br />
państwowa. Sądy – rejonowe, okręgowe<br />
oraz Sąd Najwyższy – wydają decyzje<br />
i wyroki na przykład w sporach między<br />
obywatelami, między obywatelami<br />
a przedsiębiorstwami prywatnymi lub<br />
między obywatelami a organami władzy<br />
państwowej.<br />
Powyższy podział władzy ma na celu<br />
uniknięcie nadużyć oraz zapewnienie<br />
stabilności demokratycznego systemu<br />
rządów (folkestyre)*.<br />
Konstytucja <strong>Danii</strong><br />
Duński system rządów demokratycznych,<br />
system reprezentatywny (folkestyre),<br />
wprowadzony został w 1849 roku.<br />
Zastąpił on monarchię absolutną*, która<br />
od 1660 roku zapewniała królowi<br />
decydującą pozycję w państwie.<br />
Podstawę obecnego systemu rządów<br />
stanowi Konstytucja Czerwcowa z 1849<br />
roku, pierwsza demokratyczna konstytucja<br />
<strong>Danii</strong>. Mimo późniejszych zmian, jej<br />
podstawowe zasady nadal stanowią<br />
integralną część obowiązującej konstytucji<br />
z 1953 roku.<br />
Kobiety uzyskały prawo głosowania<br />
w 1915 roku, na mocy poprawki do<br />
duńskiej konstytucji.<br />
Konstytucja zawiera podstawowe zasady<br />
sprawowania rządów, a także gwarantuje<br />
wiele fundamentalnych praw i swobód<br />
obywatelskich.<br />
Prawdopodobnie zawarte w niej zasady<br />
mają największy wpływ na codzienne<br />
życie mieszkańców <strong>Danii</strong>. Mówiąc<br />
o „prawach konstytucyjnych”, odnosi się<br />
tu zwykle do wolności wypowiedzi, zgromadzeń,<br />
wyznania oraz do wolności<br />
własności prywatnej.<br />
Rodzina królewska<br />
Duńska monarchia należy do najstarszych<br />
monarchii na świecie. Przez ponad tysiąc<br />
lat Danią rządzili królowie, królowe,<br />
książęta oraz księżne. Pierwszym znanym<br />
królem <strong>Danii</strong> był Gorm Stary (Gorm den<br />
Gamle), który panował w 10-tym wieku<br />
n.e. W latach 1660–1849 Dania była<br />
monarchią absolutną.<br />
Obecnie Dania jest monarchią konstytucyjną<br />
opierającą się na zasadach<br />
demokratycznych. Oznacza to, że władzę<br />
ustawodawczą sprawują wspólnie król<br />
iparlament.<br />
Parlament <strong>Danii</strong> posiada wyłączne<br />
prawo do uchwalania ustaw, ale aby<br />
uchwały mogły stać się obowiązującym<br />
prawem, muszą być podpisane przez<br />
monarchę. Rodzina królewska nie ma<br />
żadnych uprawnień politycznych,<br />
Prawa konstytucyjne<br />
Najstarsza monarchia<br />
na świecie<br />
Monarchia<br />
konstytucyjna<br />
DANIA – SPOŁECZEŃSTWO DEMOKRATYCZNE OPARTE NA PRAWORZĄDNOŚCI
Change language