You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
TRIBUNA • E shtunë, 24.12. 2011 - e premte, 30.12. 2011<br />
15<br />
Komuniteti<br />
Festat e fundvitit, më pak emigran<strong>të</strong><br />
<strong>do</strong> <strong>të</strong> shkojnë në atdhe<br />
Sa ka ndikuar kriza dhe si e shikojnë<br />
<strong>të</strong> ardhmen bashkatdhetarët?<br />
Nga KUJTIM VANI<br />
Edhe 2011-s i erdhi<br />
fundi. Ndryshe nga<br />
vitet e kaluara, ku krahas<br />
problemeve kishte edhe<br />
arritje dhe zhvillime <strong>të</strong><br />
reja në shumë fusha <strong>të</strong><br />
ndryshme, ky vit ishte<br />
i mbushur ve<strong>të</strong>m me<br />
ngjarje dhe probleme<br />
shqe<strong>të</strong>suese nga më <strong>të</strong><br />
ndryshmet e më <strong>të</strong> dhimbshmet,<br />
për <strong>të</strong> gjithë pa<br />
përjashtim. Duke qenë se<br />
Greqia ishte epiqendra e<br />
krizës së madhe ekonomike<br />
që ka mbërthyer mbarë<br />
globin, edhe problemet<br />
më <strong>të</strong> mëdha pamëdyshje<br />
i kishin banorët e saj, si<br />
vendas dhe <strong>të</strong> huaj, por<br />
tronditja më e madhe<br />
ka qenë për emigran<strong>të</strong>t<br />
shqiptarë, pasi kriza i ka<br />
dëmtuar më shumë se<br />
ç<strong>do</strong> qytetar tje<strong>të</strong>r. Bashkë<br />
me gëzimin dhe urimin<br />
për vitin e ri ku<strong>do</strong> dëgjon<br />
edhe njerëz <strong>të</strong> cilët nuk<br />
ngurrojnë <strong>të</strong> shprehin<br />
mllefin dhe <strong>të</strong> mallkojnë<br />
vitin që ësh<strong>të</strong> në pragun e<br />
përfundimit.<br />
Jemi mësuar që ç<strong>do</strong> fund<br />
viti <strong>të</strong> presim me gëzim<br />
ndryshimin e kalendarit,<br />
ku <strong>të</strong> gjithë pa përjashtim<br />
gëzonim dhe festonim<br />
duke shpresuar për një<br />
vit më <strong>të</strong> mbarë, shprehen<br />
disa nga emigran<strong>të</strong>t<br />
shqiptarë që punojnë e<br />
jetojnë në Greqi. Kriza e<br />
madhe që po kalon shteti<br />
helen na ka dëmtuar më<br />
shumë se ç<strong>do</strong> njeri ne<br />
emigran<strong>të</strong>t që me mundin<br />
dhe djersën tone i dhamë<br />
je<strong>të</strong> dhe gjallëri Greqisë.<br />
Nuk jemi penduar për a<strong>të</strong><br />
që bëmë, por pse <strong>të</strong> na<br />
shpërblehet kështu dhe ta<br />
paguajmë më shtrenj<strong>të</strong> se<br />
ç<strong>do</strong> kush tje<strong>të</strong>r ne rriskun<br />
e krizës tho<strong>të</strong> një bashkatdhetar.<br />
Megjithëse prej kohësh ishte<br />
vënë re nga emigran<strong>të</strong>t,<br />
se një di<strong>të</strong> diçka mund<br />
<strong>të</strong> n<strong>do</strong>dhte në Greqi,<br />
prapë se prapë, ata nuk<br />
e prisnin një krizë kaq <strong>të</strong><br />
rëndë sa <strong>të</strong> detyrohen <strong>të</strong><br />
men<strong>do</strong>jnë për t’u kthyer<br />
andej nga kishin ardhur<br />
përpara 20 vitesh. Kishim<br />
vënë re, tho<strong>të</strong> një emigrant,<br />
se ne punonim dhe<br />
shumë grekë rrinin pa<br />
punë apo shumë <strong>të</strong> tjerë<br />
rrinin nëpër zyra kot, ve<strong>të</strong>m<br />
e ve<strong>të</strong>m për <strong>të</strong> marrë<br />
rrogën, ku në fundjavë<br />
dëgjonim nga miq<strong>të</strong> tanë<br />
grekë që merrnin kredi në<br />
banka, për <strong>të</strong> shkuar nëpër<br />
buzuqe e disco, apo<br />
për pushime në plazh. Një<br />
gjë dihej, se dikur këto<br />
para <strong>do</strong> paguheshin.<br />
Megjithëse një pjesë e mire<br />
e emigran<strong>të</strong>ve shqiptarë<br />
<strong>do</strong> t’i kalojnë festat e<br />
mbylljes së vitit në atdhe,<br />
pra në Shqipëri, pjesa më<br />
e madhe, për arsye ekonomike<br />
që kanë <strong>të</strong> bëjnë<br />
direkt me krizën <strong>do</strong> t’i<br />
kalojnë festat në vendin<br />
ku punojnë e jetojnë, pra<br />
në Greqi.<br />
Si e shikojnë <strong>të</strong> ardhmen<br />
emigran<strong>të</strong>t<br />
shqiptarë?<br />
Shqiptarët që prej vitesh<br />
punojnë e jetojnë në Greqi,<br />
duken shumë pesimis<strong>të</strong><br />
për vazhdimin e qëndrimit<br />
<strong>të</strong> tyre në Greqi.<br />
Kriza e madhe ekonomike<br />
që ka tronditur tashmë<br />
nga themelet Greqinë ua<br />
bënë prespektivën e <strong>të</strong> ardhmes<br />
shumë <strong>të</strong> dyshim<strong>të</strong>,<br />
ku si përfundim një<br />
numër i konsiderueshëm<br />
shqiptarësh <strong>të</strong> pyetur nga<br />
Gazeta <strong>Tribuna</strong> shprehen<br />
se <strong>do</strong> <strong>të</strong> rikthehen në atdhe.<br />
Nuk kemi ç’<strong>të</strong> bëjmë<br />
më shumë këtu, ve<strong>të</strong>m <strong>të</strong><br />
rrimë e <strong>të</strong> harxhojmë kursimet<br />
20 vjeçare dhe pastaj<br />
<strong>të</strong> ngelemi midis ka<strong>të</strong>r<br />
rrugëve, na thonë disa<br />
nga <strong>të</strong> intervistuarit. Kam<br />
6 muaj pa punë, na tho<strong>të</strong><br />
një ndërtues. Punoja ç<strong>do</strong><br />
di<strong>të</strong> në ndërtim, ku punësoja<br />
dhe tre shqiptarë<br />
<strong>të</strong> tjerë, sot nuk gjej punë<br />
as për vete. Më thuaj, si<br />
mund <strong>të</strong> veproj ndryshe,<br />
përveçse <strong>të</strong> kthehem në<br />
Shqipëri, apo kemi moshë<br />
<strong>të</strong> emigrojmë prap në<br />
n<strong>do</strong>një vend tje<strong>të</strong>r. Në një<br />
kohë kur shumë emigran<strong>të</strong><br />
po kthehen në Shqipëri,<br />
qeverisë dhe shtetit<br />
shqiptar u lind detyrë që<br />
<strong>të</strong> marrin masat për stabilizimin<br />
dhe sistemimin<br />
e këtyre emigran<strong>të</strong>ve <strong>të</strong><br />
cilët megjithëse larg atdheut,<br />
ata me një mënyrë<br />
apo me një tje<strong>të</strong>r, kanë<br />
dhënë kontributin e tyre<br />
<strong>të</strong> çmuar në zhvillimet<br />
ekonomike <strong>të</strong> vendit.<br />
Bledar Koliqi, Francë<br />
Bledari prej rreth 11 vitesh<br />
jeton e banon në Francë, ku<br />
punon si bodigard dhe ësh<strong>të</strong><br />
shumë i kënaqur me punën<br />
dhe rregullat atje. “Kam ikur<br />
nga Athina para 11 vitesh”,<br />
tregon Bledari, “Jetova në<br />
Greqi plot 7 vjet, ku kam<br />
lënë këtu në Athinë shumë<br />
shokë, miqë e dashamirë <strong>të</strong><br />
cilët kam dëshirë t’i takoj sa<br />
më shpesh. Kjo ësh<strong>të</strong> edhe<br />
një arsye që më detyron<br />
që <strong>të</strong> vij shpesh këtu në<br />
Athinë. Kë<strong>të</strong> here erdha për<br />
<strong>të</strong> kaluar Krishtlindjet me<br />
vëllain tim dhe me shokët e<br />
vje<strong>të</strong>r. T’ju them <strong>të</strong> drej<strong>të</strong>n<br />
kë<strong>të</strong> here nuk di se si m’u<br />
duk Greqia. Të gjithë njerzit<br />
ankoheshin, nuk kemi punë<br />
dhe kemi shumë probleme<br />
ekonomike. Këtu pashë se<br />
kriza kishte shkaktuar pasoja<br />
<strong>të</strong> mëdha. Jo, jo në<br />
Francë nuk ka problem <strong>të</strong><br />
tilla, si<strong>do</strong>mos për punë.<br />
Kush ka oreks punon, ai<br />
tjetri jeton me asistencë.<br />
Ligjet dhe përsa u përket<br />
problemeve ekonomike ësh<strong>të</strong><br />
shumë më mire atje dhe<br />
nuk krahasohet me këtu.<br />
Megjithese kam pasaporte<br />
Franceze, men<strong>do</strong>j se një di<strong>të</strong><br />
<strong>të</strong> afërt <strong>do</strong> <strong>të</strong> kthehem në<br />
vendin tim në Shqipëri. Jo<br />
se nuk jetoj mire në Francë,<br />
por duhet <strong>të</strong> kthehemi se ne<br />
kemi nevojë për vendin tone<br />
dhe ai ka nevoje për ne. Men<strong>do</strong>j<br />
se ne emigran<strong>të</strong>t jemi<br />
më <strong>të</strong> <strong>do</strong>bishëm se kush<strong>do</strong><br />
tje<strong>të</strong>r për Shqipërinë.”<br />
Hamit Gjokola Larisa<br />
Unë ka pak di<strong>të</strong> që u<br />
ktheva në Greqi, pasi një<br />
vit qëndrova në Shqipëri.<br />
Erdha për rinovimin e<br />
<strong>do</strong>kumentave dhe mos<br />
gjeja n<strong>do</strong>një punë, por nuk<br />
paska punë fare, qenka<br />
shumë keq, kështu si më<br />
duhet <strong>të</strong> kthehem prapë.<br />
Jorgo Koçi, pronar i<br />
një lokali në Aharnon<br />
Të them <strong>të</strong> drej<strong>të</strong>n unë<br />
nuk e kam ndjere krizën si<br />
këta <strong>të</strong> tjerët, se ndryshe<br />
me vitet e kaluar numri i<br />
klien<strong>të</strong>ve më ësh<strong>të</strong> shtuar.<br />
Nga që janë njerzit pa<br />
punë vijnë e kalojnë kohën<br />
këtu në kafe. Qajnë hallet<br />
me njeri tjetrin dhe bise<strong>do</strong>jnë<br />
mos gjejnë n<strong>do</strong>një<br />
punë provizore, kështu që<br />
pinë edhe nga një kafe.<br />
Lokali im tashmë ësh<strong>të</strong><br />
kthyer si një qendër e vogël<br />
ku njerëzit takohen për<br />
<strong>të</strong> gjetur n<strong>do</strong>një punë...<br />
Jani Koleci, specialist<br />
ndërtimi<br />
“Kë<strong>të</strong> vit si fes<strong>të</strong>n e Krishtlindjeve<br />
ashtu edhe a<strong>të</strong> <strong>të</strong><br />
vitit <strong>të</strong> ri <strong>do</strong> t’i kaloj këtu<br />
në Greqi. Jo se e kam me<br />
përtesë <strong>të</strong> shkoj në Shqipëri,<br />
por kushtet ekonomike<br />
kë<strong>të</strong> vit na e kanë hequr<br />
<strong>të</strong> drej<strong>të</strong>n e udhëtimit. Si<br />
tho<strong>të</strong> një fjalë e ur<strong>të</strong>, “kur<br />
çohet fukarai me kërcye,<br />
An<strong>do</strong>n Ymeri përgjegjës i Agjencisë<br />
së udhëtarëve “Top Lines”<br />
çahet lodra”. Sa u hoqën<br />
vizat që <strong>të</strong> lëvizim lirisht e<br />
mos <strong>të</strong> kemi problem për<br />
<strong>do</strong>kumentat, na kapi kriza.<br />
Të them <strong>të</strong> drej<strong>të</strong>n nuk<br />
kemi kaluar vit më <strong>të</strong> keq<br />
dhe më <strong>të</strong> vështirë se sa ky<br />
i sivjetmi. Punësoja ç<strong>do</strong> vit<br />
nga 4 - 5 veta duke i marrë<br />
në punë, kurse kë<strong>të</strong> vit ka<br />
6 muaj që jam pa punë për<br />
vete. Pres sa <strong>të</strong> mbyllet viti<br />
shkollor meqë kam dy kalamajt<br />
në shkollë dhe nga<br />
shtatori që vjen <strong>do</strong> <strong>të</strong> kthehem<br />
përgjithmonë, ashtu<br />
si shumë shokë <strong>të</strong> mij në<br />
Shqipëri.”<br />
Eduart Dika<br />
“Unë për veten time e zgjidha!<br />
U ktheva përgjithmonë<br />
në Shqipëri dhe <strong>do</strong> hap<br />
një bisnesin tim në Tiranë.<br />
S’kemi ç’bëjmë më këtu”.<br />
Artan Çupi<br />
Festat <strong>do</strong> t’i kalojmë në<br />
Athinë. Kriza që ka përfshirë<br />
Greqinë, na ka lënë<br />
pa punë. Na rrof<strong>të</strong> kafeneja<br />
që kalojmë kohën e<br />
mbledhim mendjen.<br />
Zafar Iqbal, nga Pakistani,<br />
që miq<strong>të</strong> e tij më <strong>të</strong><br />
ngush<strong>të</strong> dhe që e ndihmojnë,<br />
i ka shqiptarë<br />
Kam 8 vjet në Greqi, si ky<br />
vit nuk kam kaluar, ka qenë<br />
viti më i vështirë, se nuk kam<br />
mundësi <strong>të</strong> shkoj në vendlindjen<br />
time për festa se nuk<br />
kam as para për bile<strong>të</strong>. Shyqyr<br />
miq<strong>të</strong> nga Shqipëria që<br />
më ndihmojn se nuk di si <strong>do</strong><br />
i kisha përballuar vësh<strong>të</strong>rsi<strong>të</strong><br />
e krizës. Falenderoj shumë<br />
shqiptarët që i kam miq dhe<br />
më kanë ndihmuar, në veçanti<br />
Jotin, Marjon, Nikun,<br />
Leon, Adin, Afrimin e shumë<br />
<strong>të</strong> tjerë.<br />
“Dyndjet e njerëzve për në Shqipëri kanë filluar”,<br />
tho<strong>të</strong> An<strong>do</strong>ni. “Kemi filluar <strong>të</strong> çojme nga<br />
2 – 3 autobuza në di<strong>të</strong>, por prapseprapë duke<br />
e krahasuar me vitin që kaloi ka një rënie <strong>të</strong><br />
dukshme <strong>të</strong> fluksit <strong>të</strong> udhëtarëve. Ndërsa numri<br />
i atyre që ikin për pushime e për festa ka një<br />
rënie, nga ana tje<strong>të</strong>t kemi një rritje <strong>të</strong> numrit <strong>të</strong><br />
atyre që largohen përgjithnjë nga Greqia. Duke<br />
qenë se firma jonë operon me autobuza <strong>të</strong> rinj<br />
dhe me një shërbim <strong>të</strong> shkëlqyer, besoj se kjo<br />
ësh<strong>të</strong> arësyeja që nuk e ndjejmë edhe aq shumë<br />
sa <strong>të</strong> tjerët uljen e fluksit <strong>të</strong> lëvizjes në krahasim<br />
me <strong>të</strong> kaluarën.<br />
Po qe se më lejoni desha që nëpërmjet gazetes <strong>Tribuna</strong> <strong>të</strong> uroja në veçanti gjithë klientelën<br />
e Top Lines, si dhe gjithë shqiptarët në përgjithësi, Gëzuar Festat! Fat e mbarësi në<br />
familjet e tyre. Uroj gjithashtu edhe stafin e shërbimit <strong>të</strong> Top Lines, me rastin e 1 vjetorit<br />
<strong>të</strong> krijimit.