WRZESIEŃ 2009 ( 1128 kB) - Dolnośląska Okręgowa Izba ...

Pielęgniarstwo
cjenta u którego stwierdzono śmierć mózgową
(dawca narządów).
Inne skale np. NYHA (New York Heart
Assotiation) jest używana do oceny wydolności
układu krążenia; czy CCS (Canadian
Cardiovascular Society) wieloczynnikowy
zmodyfikowany wskaźnik ryzyka w przypadku
operacji tarczycy mają wartość jedynie pomocniczą.
Zostaje ustalone, które leki należy odstawić
zwłaszcza kwas acetylosalicylowy, pochodne
dikumarolu czy leki psychotropowe, a które
kontynuować zwracając uwagę na profilaktykę
p/zakrzepowo-zatorową. Następnie anestezjolog
zleca premedykację tj. podanie leków
na 1-2 godz. przed operacją i wpisuje do karty
premedykacyjno-konsultacyjnej. Ma to na
celu uspokojenie pacjenta, zniesienie reakcji
lękowych, ułatwienie wprowadzenia do narkozy
oraz zapobiega nawrotowi nadczynności
tarczycy.
Pielęgniarka oddziału chirurgicznego
winna dopilnować wyjęcia protez zębowych,
zdjęcia protez ortopedycznych, okularów,
szkieł kontaktowych, biżuterii i innych
przedmiotów metalowych. Należy je umieścić
w dobrze oznaczonym pojemniku w bezpiecznym
miejscu np. depozyt, sejf. Kobiety w dniu
operacji winny być bez makijażu i nie malować
paznokci. Nie należy operować w czasie
menstruacji ze względu na ryzyko zwiększonego
krwawienia.
Prawidłowa opieka pielęgnacyjna zapewni
bowiem choremu bezpieczeństwo
oraz komfort całego okresu terapeutycznego
a szczególnie okołooperacyjnego i zapobieganie
panicznym reakcjom ze strony chorego
– psychozy. Pacjentowi wyjaśniamy, że
może on mieć w okresie pooperacyjnym trudności
w połykaniu i mówieniu, może pojawić
się przejściowa chrypka, że może mieć trudności
w poruszaniu głową.
Przed zabiegiem dopilnowujemy, aby chory
opróżnił pęcherz moczowy. Generalną zasadą
jest przewiezienie pacjenta bezpośrednio
przed operacją. Dołączamy dokumentację
medyczną oraz odpowiedni identyfikator
na nadgarstku. Pacjenta w przypadku operacji
planowanej nie należy wieźć bez uprzedniej
premedykacji.
W śluzie sali operacyjnej pielęgniarka z oddziału
przekazuje chorego pielęgniarce anestezjologicznej
i anestezjologowi. Po przełożeniu
na transportowy system operacyjny chory
jest przewożony na stół operacyjny, gdzie
pielęgniarka anestezjologiczna zakłada pełne
monitorowanie, oraz wykonuje wkłucie do żyły
obwodowej. Intubację wykonujemy najczęściej
tzw. rurką zbrojoną na prowadnicy odporną
na przypadkowe zgięcia czy ucisk przez zespół
operujący. Nad głową pacjenta przymocowujemy
do stołu pałąk w celu dodatkowego
zabezpieczenia rury intubacyjnej, przymocowania
bielizny operacyjnej i zapewnienia dostępu
do głowy zespołowi anestezjologicznemu.
Jest to szczególnie istotne z powodu specyficznego
ustawienia zespołu operującego.
Operator stoi po prawej stronie operowanego
na wysokości szyi a naprzeciwko I asysta, powyżej
odwiedzionych ramion od strony głowy
II i III asysta.
Pomoc pielęgniarki anestezjologicznej
i instrumentariuszki w prawidłowym ułożeniu
chorego na stole operacyjnym z odwiedzionymi
ramionami i prawidłowo odchyloną
i zabezpieczoną głową jest jednym
z czynników decydujących o prawidłowym
dostępie operacyjnym i „komforcie” chirurga
w czasie operacji. Zapobiega groźnym
powikłaniom często lekceważonym jakim
jest jatrogenna dyskopatia szyjna a nawet
jatrogenne podwichnięcie kręgów szyjnych
prowadzące do zaburzeń ruchomości czucia
w obrębie kończyn górnych, niedowładów,
długotrwałej rehabilitacji a nawet inwalidztwa.
Pomoc pielęgniarki w ułożeniu głowy
chorego po operacji bez nadmiernego odwiedzenia
zapobiega uczuciu „odrywania głowy”
i zmniejsza ból w ranie pooperacyjnej.
Po operacji obowiązkowo pacjent powinien
przebywać na sali pooperacyjnej, gdzie
zespół anestezjologiczny ma możliwość bezpiecznego
wybudzenia i monitorowania stanu
operowanego. Można także wykryć zaistniałe
lub zagrażające powikłania pooperacyjne
takie jak: krwotok, przełom chirurgiczny,
uszkodzenie lub zapadnięcie tchawicy,
porażenie strun głosowych, obrzęk
krtani i nagłośni i bez problemu natychmiast
interweniować – reoperacja lub decyzja
o przekazaniu na oddział intensywnej
terapii. Może też zaistnieć konieczność tzw.
przedłużonej intubacji z powodu podejrzenia
niedrożności dróg oddechowych lub wykonania
tracheostomii. Następnie chory w śluzie
przekazywany jest pielęgniarce oraz lekarzowi
z oddziału chirurgicznego wraz z całą dokumentacją
uzupełnioną przez konsultacje anestezjologiczną
z określeniem ilości płynów infuzyjnych,
leków, badań, oraz sposobu obserwacji
i pielęgnacji operowanego i opisem zabiegu
przez chirurga.
Na oddziale chirurgicznym we wczesnym
okresie pooperacyjnym tj. do 24 godz. należy
szczegółowo monitorować i dokumentować:
a) temperaturę,
b) SaO2,
c) tętno,
d) oddechy,
e) ciśnienie tętnicze krwi,
f) stan przytomności,
g) poziom lęku,
h) wykonać badania podstawowe krwi: pełna
gazometria, morfologia, poziom cukru,
mocznik, elektrolity z Ca i Mg ,
i) wykonać EKG lub podłączyć pacjenta do
monitora,
j) kontrola diurezy z bilansem płynów,
k) obserwować wilgotność oraz barwę skóry
i błon śluzowych.
Pielęgniarka na sali budzeń, sali pooperacyjnej,
oddziale chirurgicznym winna obserwować
okolicę szyi, ranę pooperacyjną,
dreny Redona, obwód szyi, napięcie skóry
szyi, objawy uciskowe na tchawicę, naczynia
krwionośne, przełyk. Doraźnie stosujemy
tlenoterapię.
Należy o każdych zaburzeniach czy patologiach
a nawet podejrzeniach informować lekarza
prowadzącego i dyżurnego.
Opieka i pielęgnacja rany pooperacyjnej
najczęściej prowadzona jest na oddziale przez
pielęgniarkę opatrunkową specjalnie przeszkoloną
do tego celu. Rany na szyi goją się w większości
przez rychłozrost i bardzo szybko do
5 dni. Opatrunek zmieniamy codziennie lub
częściej w zależności od wskazań (np. wyciek
treści krwistej) z zachowaniem zasad aseptyki.
Należy zapisywać obserwacje i zgłaszać
wszystkie zmiany w obrębie rany. W pierwszej
dobie należy sprawdzić czy drenaż działa, rejestrować
ilość treści i jej wygląd oraz upewnić
się czy rurka jest drożna i czy ssanie odpowiednie.
Dreny usuwamy wówczas, gdy ilość drenowanej
treści jest minimalna, ułatwi to gojenie
przez rychłozrost. Szwy usuwamy, gdy rana
zagoiła się lub na wyraźne polecenie chirurga
najczęściej 3-5 doby pooperacyjnej.
Ból po operacji tarczycy nie jest szczególnie
nasilony. Najczęściej wymaga leczenia
farmakologicznego przez dwie doby po
zabiegu. Ból pooperacyjny jest spowodowany
działaniami chirurgicznymi i pojawia się po
ustąpieniu śródoperacyjnej analgezji. Należy
9 (215) 2009
13