WRZESIEŃ 2009 ( 1128 kB) - Dolnośląska Okręgowa Izba ...
WRZESIEŃ 2009 ( 1128 kB) - Dolnośląska Okręgowa Izba ...
WRZESIEŃ 2009 ( 1128 kB) - Dolnośląska Okręgowa Izba ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Pielęgniarstwo<br />
PRZEWLEKŁA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK<br />
50 % czynnego miąższu nerkowego. We krwi<br />
pacjentów obserwuje się podwyższenie stężeń<br />
mocznika i kreatyniny. W tym okresie zaczynają<br />
się rozwijać się niektóre zaburzenia.<br />
Objawy są widoczne dla samego chorego jak<br />
i dla osób w jego otoczeniu. Są to zarówno objawy<br />
ogólne m.in. osłabienie, uczucie zmęczenia,<br />
obrzęki, jak i objawy ze strony poszczególnych<br />
układów np.<br />
− objawy ze strony ukł. pokarmowego: niesmak<br />
w ustach, nudności, wymioty, brak<br />
apetytu.<br />
− objawy psychiczne: depresja, niepokój, psychozy,<br />
zaburzenia snu,<br />
− objawy oczne: zaburzenia widzenia, oczopląs.<br />
− objawy neurologiczne: bóle głowy, drżenie mięśniowe,<br />
przeczulica, upośledzenie słuchu.<br />
− objawy ze strony ukł. krążenia: nadciśnienie<br />
tętnicze, ból w okolicy serca, nadmierne<br />
zmęczenie, duszność wysiłkowa i/lub<br />
spoczynkowa, obrzęki, zaburzenia rytmu<br />
serca.<br />
− objawy ze strony ukł. oddechowego: duszność,<br />
bóle przy oddychaniu, zaburzenie oddechu.<br />
− objawy ze strony ukł. ruchu: bóle kostno-stawowe,<br />
osłabienie i zaniki mięśni.<br />
− objawy ze strony ukł. krwionośnego: niedokrwistość,<br />
skłonność do krwawień.<br />
− objawy ze strony narządów płciowych: obniżony<br />
popęd płciowy, impotencja, niepłodność,<br />
zaburzenia miesiączkowania.<br />
− objawy ze strony ukł. odpornościowego:<br />
skłonność do zakażeń.<br />
Na tym etapie chory może wykonywać swoje<br />
codzienne czynności domowe i zawodowe<br />
w większości przypadków bez większych ograniczeń.<br />
Poza systematyczną kontrolą lekarską<br />
konieczne jest także przestrzeganie przepisanej<br />
diety i regularne leczenie farmakologiczne.<br />
Należy intensywnie leczyć wszelkie schorzenia<br />
przejściowo upośledzające czynność nerek.<br />
III okres PNN niewyrównana niewydolność<br />
nerek – występuje, gdy ilość czynnego<br />
miąższu nerek spadnie poniżej 25%. W tym<br />
okresie objawy kliniczne i zaburzenia biochemiczne<br />
narastają. Znacznie obniża się zdolność<br />
chorego do wykonywania codziennych<br />
czynności domowych i zawodowych. Pamiętajmy,<br />
że objawy ze strony różnych narządów<br />
mogą pojawiać się w różnych okresach, a u poszczególnych<br />
chorych różnią się również nasileniem.<br />
Generalnie pacjenci, u których PNN<br />
rozwija się wolniej, są do niej lepiej zaadaptowani.<br />
W tym okresie konieczne jest intensywne<br />
i systematyczne leczenie dietetyczno-farmakologiczne<br />
i korygowanie wszelkich czynników<br />
mogących pogarszać funkcję czynnej części nerek.<br />
Okresowo pacjenci mogą wymagać leczenia<br />
szpitalnego.<br />
Mocznica (schyłkowa niewydolność nerek)<br />
- jest to ostatni etap niewyrównanej niewydolności<br />
nerek, w którym funkcjonujące kilka procent<br />
miąższu nerek nie wystarcza do utrzymania<br />
równowagi procesów życiowych,<br />
występują liczne, niekiedy burzliwe<br />
objawy kliniczne zagrażające życiu i<br />
konieczne staje się wdrożenie leczenia<br />
nerkozastępczego.<br />
• ROZPOZNANIE<br />
W diagnostyce i monitorowaniu<br />
przebiegu PNN określa się następujące<br />
parametry:<br />
− stężenie mocznika,<br />
− stężenie kreatyniny;<br />
− zdolność nerek do oczyszczania krwi<br />
z kreatyniny ( klirens kreatyniny) - znając<br />
stężenie kreatyniny we krwi i w moczu<br />
oraz objętość wydalonego moczu<br />
można wyliczyć ile krwi oczyszczają<br />
nerki z kreatyniny w określonej jednostce<br />
czasu. Wynik zwykle podaje się w ml/min i<br />
upraszczając można przyjąć, że odpowiada<br />
on procentowi czynnego miąższu nerek. Stąd<br />
też wynik np. 50 ml/min mówi, że czynne<br />
jest ok. 50% miąższu nerek.<br />
− stężenie jonów we krwi (sód, potas, wapń<br />
i fosfor),<br />
− morfologię krwi - wraz z postępem niewydolności<br />
nerek u pacjentów pojawia się niedokrwistość.<br />
− równowagę kwasowo-zasadową.<br />
• LECZENIE<br />
Leczenie PNN zależy od stopnia jej zaawansowania.<br />
Przy mniejszym uszkodzeniu nerek<br />
stosuje się odpowiednio dobrane leczenie zachowawcze<br />
dietetyczno-farmakologiczne, natomiast<br />
mocznica wymaga zastosowania tzw.<br />
leczenia nerkozastępczego.<br />
Leczenie zachowawcze ma na celu zapobieganie<br />
dalszemu postępowi choroby oraz leczenie<br />
występujących objawów. Schemat takiego<br />
leczenia w każdym przypadku jest uzależniony<br />
od pierwotnej przyczyny przewlekłej niewydolności<br />
nerek oraz występowania chorób<br />
towarzyszących.<br />
Leczenie dietetyczne:<br />
− płyny – spożywanie odpowiedniej objętości<br />
płynów jest ważne u każdego człowieka.<br />
W zależności od okresu przewlekłej niewydolności<br />
nerek organizm może potrzebować<br />
różnej ilości płynów. W początkowym okresie<br />
przewlekłej niewydolności nerek, kiedy<br />
nerki nie są w stanie właściwie zagęścić moczu<br />
i pacjent wydala jego duże ilości, musi<br />
uzupełniać płyny, aby nie dopuścić do odwodnienia<br />
organizmu. Z kolei w zaawansowanej<br />
przewlekłej niewydolności nerek<br />
istnieje tendencja do zatrzymywania wody<br />
w organizmie i tworzenia się obrzęków. Konieczne<br />
jest wówczas odpowiednie zmniejszenie<br />
spożycia wody i odpowiednie leczenie<br />
moczopędne przy pomocy leków. Bardzo<br />
przydatna jest częsta kontrola wagi - wszelkie<br />
zauważone znaczące zmiany wagi >1-2 kg<br />
(zarówno przybywanie na wadze jak i chudnięcie)<br />
pacjent musi zgłosić lekarzowi,<br />
9 (215) <strong>2009</strong><br />
15