Procedury Audytu Wewnętrznego w UM - Biuletyn Informacji ...

1. Statystyczne metody doboru próby
Statystyczne metody doboru próby wymagają użycia technik, z których mogą być
matematycznie wyciągnięte wnioski dotyczące populacji. Metody statystycznego doboru
próby losowej opierają się na założeniu, że przy przyjętym przez audytora poziomie
ufności i z ustaloną precyzją wybrana próbka będzie posiadała takie same cechy
jak cała badana populacja. O próbkowaniu statystycznym mówimy wtedy, kiedy znane
jest prawdopodobieństwo, z jakim każdy element badanej populacji jest wybierany do
próbki. Próbkowanie statystyczne pozwala na wyciągnięcie wniosków i przedstawienie
opinii na temat całej populacji na podstawie wyników badania stosunkowo małej próbki.
Jest to więc technika o wysokim współczynniku efektywności.
Podstawowe statystyczne metody doboru próby:
−
losowanie proste – występuje, jeśli wszystkie jednostki populacji mają jednakowe
prawdopodobieństwo dostania się do próby; do wyboru używa się tablic liczb
losowych lub programu Excel. Próbkowanie przeprowadza się bez zwracania
wylosowanego elementu do zbioru i nie może być on ponownie wylosowany.
Każdemu elementowi populacji przyporządkowuje się numer porządkowy, numery
muszą być kolejne, ale mogą zaczynać się od dowolnej liczby. Przy selekcji próbki za
pomocą tablic liczb losowych zaczyna się od punktu wybranego na tablicy
przypadkowo a następnie należy posuwać się po tablicy w zdefiniowany sposób,
− losowanie systematyczne – wymaga wyliczenia stałego przedziału losowania, tzw.
interwału.
Wyznaczamy go dzieląc populację przez liczebność próby i wynik zaokrąglamy w
dół.
Pierwszą jednostkę do próby wybieramy losowo z przedziału od 1 do wartości
interwału.
Jeśli interwał oznaczymy jako „i”, pierwszą jednostkę do próby jako „p”, a
liczebność
próby jako „n” to wówczas do próby trafią jednostki o numerach: p, p+i, p+2i, p+3i,
..., p+
(n-1)i.
Istnieje ryzyko, że testowana populacja nie jest jednolita i próbka dobrana tą metodą
nie
będzie reprezentatywna. Można się przed tym zabezpieczyć stosując kilka punktów
startu
(próbkowanie z uwzględnieniem podgrup).
Metodę losowania systematycznego stosuje się również przy testach kontroli i
wiarygodności,
jest szczególnie przydatne przy losowaniach niemonetarnych,
−
losowanie systematyczne ważone – jednostką losowania jest jednostka monetarna.
Oznacza to, że każda złotówka z takim samym prawdopodobieństwem może być
wybrana do próby. Przy stosowaniu tej metody większą szansę trafienia do próby