Zobacz pełne wydanie (PDF) - SÄ deczanin

WWW.SADECZANIN.INFO
40 WOKÓŁ NAS
LISTOPAD 2012
Góra odkryła
wojenną
tajemnicę
Przy kry ty li ść mi głę bo ki dół w le sie na gó rze Je zier nik w Młyn nem
na Li ma nowsz czyź nie od sło nił w paź dzier ni ku swo ją ta jem ni cę.
Po 67. la tach od za koń cze nia II woj ny świa to wej z bez i mien ne go
gro bu eks hu mo wa no szcząt ki dzie wię ciu po cho wa nych tu taj
przez miej sco wą lud ność żoł nie rzy nie miec kich, za bi tych podczas
walk. Miej sce zbio ro we go po chów ku zlo ka li zo wa li człon ko wie
Sto wa rzy sze nia Re kon struk cji Hi sto rycz nych – 1. Pułk Strzel ców
Pod ha lań skich Ar mii Kra jo wej w Li ma no wej.
Zbiorowa mogiła żołnierzy niemiec
kich zo sta ła od kry ta
po półtorarocznych poszukiwaniach,
prowadzonych przez pasjo
na tów za ga dek hi sto rycz nych
z czasówIiIIwojny światowej, których
ponoć tereny ziemi limanowskiej kryją
jeszcze wiele. Członkom limanowskiego
sto wa rzy sze nia, któ re go jed nym
z zadań statutowych jest dokumentowanie
po chów ków żoł nie rzy obu wo jen
światowych, udało się zebrać relacje dotyczące
walki oraz miejsca spoczynku
żoł nie rzy nie miec kich, wal czą cych
prawdopodobnie w 78. VGD (78. Volksgre
na dier -Di vi sion) w Młyn nem (gm.
Limanowa). W trakcie wielomiesięcznych
po szu ki wań uda ło się im do trzeć
FOT. MIGA
do ludzi, którzy posiadali mniejszą lub
większą wiedzę na temat wydarzeń, rozgrywających
się tutaj w 1945 roku i zebrać
informacje o walce, do jakiej doszło
kilkaset metrów od miejsca znalezienia
mogiły żołnierzy niemieckich.
– Uda ło się nam do trzeć do pi sem nej
relacji nieżyjącego już Józefa Wróbla,
którą udostępniła nam jego rodzina
– mówi Janusz Jurowicz ze Stowarzyszenia
Rekonstrukcji Historycznych
– 1. Pułk Strzelców Podhalańskich Armii
Krajowej w Limanowej. – Czytamy
w niej – Był to od dział SSow ców, któ rzy
w nocy przeszli przez Rozdziele i w domu
Jana Gajewskiego złapali dwóch nocujących
tam żołnierzy sowieckich.
Jednego z nich, który próbował ucieczki
wrzucili do studni, drugiego zaś zabrali
ze sobą. Następnie zakwaterowali się
w domu pod szczytem góry Jeziernika.
Przyjaciel zabitego Rosjanina zorganizował
natychmiast za Niemcami pościg.
Zmęczonych i wygłodniałych dopadł
z kilkoma towarzyszami na ich tymczasowej
kwaterze i rozpoczął walkę w wyniku,
której zginęło kilkunastu Niemców,
resz ta zaś wy co fa ła się. Jesz cze przez kil -
ka dni spotykało się pojedynczych Niemców,
przebranych w cywilne łachy,
przekradających się do swoich.
Na podstawie relacji świadków oraz
materiałów źródłowych, jak również
podjętych czynności sprawdzających
w terenie, udało się członkom stowarzyszenia
zlokalizować dwa miejsca, w których
mogły się znajdować masowe
mogiły. Według informacji, do których
dotarli, szczątki żołnierzy niemieckich
miały kryć głębokie doły, będące pozostałościami
po wydobywanych przez
miejscową ludność kamiennych łupkach.
Ma te riał ten był m.in. wy ko rzy sty -
wany do budowy fundamentów
budynków. Według relacji świadków,
najprawdopodobniej 21 stycznia 1945 r.
w dwóch dołach miało zostać pochowanych
kilkunastu żołnierzy niemieckich.
***
Piotr Sa dow ski z od dzia łu PTH
w No wym Tar gu po da je, że wal ki
na tym terenie rozpoczęły się 18 stycznia
1945 ro ku. Front prze ta czał się do 20
stycz nia. Wal ki przez kil ka dni kon cen -
trowały się w okolicach Mszany Dolnej.
Wojska radzieckie posuwały się dwoma