Zobacz peÅne wydanie (PDF) - SÄdeczanin

More documents

Recommendations

Info

WWW.SADECZANIN.INFO 80 HISTORIA LISTOPAD 2012 muński, a drugi – to suplement do zasad ni cze go tek stu, w któ rym au tor ka opisała pośmiertne losy Generała. Dziękujemy Panu Janowi M. Ruchale, nie złom ne mu stra żni ko wi pa mię ci o gen. Józefie Kustroniu w Nowym Sączu, za zwrócenie uwagi na publikację Rocz ni ka Lu ba czow skie go, na to miast dr. Zygmuntowi Kubrakowi z Lubaczowa na le ży się od Są de czan głę bo ka wdzięczność. RE DAK CJA *** (…) W RU MU NII W pierw szej miej sco wo ści ru muń - skiej w Storożyńcu spotkaliśmy szwagra naszego Tatusia (Wojciech Górski, mąż przyrodniej siostry generała – Kazimiery – przyp. ZK), którego widzieliśmy za le d wie 2 ra zy w ży ciu, ale Mamusia poprosiła go, aby z nami jechał da lej, że by nam by ło raź niej w ob - cym kra ju. W Sta ro żyń cu sto imy w dłu giej ko lum nie sa mo cho do wej. Mieliśmy trudności z wymianą pieniędzy na le je, po nie waż nie mie li śmy przy sobie legitymacji, które zabrał nam mjr Gra bow ski, ale i tak ura to wał nam życie zabierając nas z Brzeżan, bo albo wywieźli by nas na Sybir Bolszewicy, albo zarznęli by nas Ukraińcy. Wi dzie li śmy roz bra ja nie na szych żołnierzy przez Rumunów. Klęli i z rozpa czą w oczach rzu ca li broń na zie mię. Obok nich stał „zie lo ny” ze zmar twie - nia szef szta bu ge ne ral ne go gen. Sta - chie wicz. Do pie ro ktoś go od cią gnął na bok, aby go na si żoł nie rze nie za bi li. Teraz rozpoczął się exodus na południe Rumunii. Ciągle trzeba było zdobywać benzynę do samochodu, żeby nas zabrano do transportu. Ludność rumuńska bar dzo ser decz nie i go ścin nie nas przyjmowała. Wynoszono na drogę winogrona, chleby. Zapraszano nas do domów, żebyśmy wyprostowali nogi. Gdy wjeżdżaliśmy do Rumunii, to w każdym mieście wisiał jakiś „wisielec”. Podobno były to porachunki z „żelazną gwardią”, jak mó wio no. Od po czy wa li śmy w jakimś mieście leżąc na rynku, na ziemi, byle tylko wyprostować nogi, które mie li śmy w au cie pod bro dą (za pcha - nym tobołami). Mieliśmy dosyć jazdy Gen. Jó zef Ku stroń po uro czy sto ści „Świę to Mo rza”, obok syn Adam i cór ka Kry sty na, Biel sko 18 czerw ca 1939 r. sa mo cho dem na ca łe ży cie. Spa li śmy na wet w ja kimś do mu pu blicz nym, z którego usunął panienki jakiś żołnierz ru muń ski, któ ry po tem pil no wał nas pod drzwia mi. No co wa li śmy raz w okropnej łaźni miejskiej, na deskach, gdzie pod nogami goniły szczury. Na tym pierwszym postoju w Starożyń cu ja kiś nasz żoł nierz po wie dział Mamusi, że Niemcy podali nazwiska zabi tych pol skich ge ne ra łów. Ma mu sia pytała go o nazwiska, ale nie pamiętał, natomiast jak wymieniła nazwisko Kustroń, to przytaknął. Jak zraniona pobiegła do pierwszego napotkanego oficera i za py ta ła go o to, czy Ku stroń zgi nął. Ów zo rien to wał się, że py ta go zroz pa - czona żona Kustronia i zaprzeczył, ale już mieliśmy od tej chwili niepokój i złe przeczucia. Jechaliśmy wciąż dalej na południe przez miej sco wość Ro man, Ba cau, aż blisko delty na Dunaju do Braili. Tutaj zajęła się nami jakaś rumuńska hrabina, która nas „wykapała”, nakarmiła i przenocowała. Jeszcze rano przyniosła nam na prze pra wę na Du na ju pro wiant. W Braili poprzedniego dnia o mało nie zginęliśmy w nurtach Dunaju, bo wujowi Górskiemu Wojciechowi odmówiła posłuszeństwo kierownica i jechaliśmy pro sto do rze ki. Już w ostat niej chwi li uda ło mu się sa mo chód ja kimś cu dem wy ma new ro wać. Nikt na wet nie wie - dział by, co się z na mi sta ło, bo nie mie - li śmy żad nych do ku men tów. Au to Wojciecha zepsuło się, więc zostawił je na ulicy przeszedł do naszego samochodu. Nie mógł go na wet sprze dać po tem, bo nie miał na nie go pa pie rów. Zo sta wił je na uli cy w Bra ili. W Braili spotkała Mamusia gen. Leona Berbeckiego, zabrał nas do kolejowe go trans por tu ge ne ral skie go, któ ry jechał nad granicę jugosłowiańską. Okaza ło się, że wszy scy w tym po cią gu już wie dzie li, tyl ko nam nic nie po wie dzie - li. Za wie zio no nas przez Bu ka reszt na granicę z Jugosławią do Baile Herculane. Piękne uzdrowisko z czasów austriac kich, z go rą cy mi źró dła mi siar ki (tam podobno Marysieńka Sobieska leczyła swoją francuską chorobę). Miejscowość znajduje się w takim szerokim wąwozie, między górami, w dole z płyną cą ciem ną, po nu rą rze ką „Czer ną”. Całe wsie przyjeżdżały do Baile Hercula ne do ba se nów ką pie lo wych (osob - nych dla mę żczyzn i dla ko biet) w ce lu leczenia syfilisu, który panował w tamtych czasach, tj. w okresie międzywojen nym w Ru mu nii. Ba li śmy się wszystkiego dotykać. Wojskowych pasażerów pociągu, tj. generałów z młodszymi oficerami oraz kilka rodzin (razem z nami) ulokowano
WWW.SADECZANIN.INFO LISTOPAD 2012 HISTORIA 81 Płk Jó fed Ku stroń pod czas uro czy sto - ści świę ta puł ku, No wy Sącz 1937 r. Płk Józef Kustroń w Suchej Górnej w wojskowym sanatorium, po rumuńsku „Sanatorial Militar”. Zostali internowani i otoczeni dwoma posterunkami wojskowymi. Nam cywilnym wolno było wychodzić do zdroju. Rządowa część pasażerów została umieszczona w luksu so wym ho te lu „Fer dy nand”. Mo gli wol no się po ru szać. Był ca ły rząd pol - ski, bez prezydenta Mościckiego i bez mi ni stra spraw za gra nicz nych Bec ka. Oczywiście wśród wojskowych nie było marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego oraz jego szefa sztabu generalnego gen. Stachiewicza. Tam pod ko niec paź dzier ni ka, czy w listopadzie dostaliśmy list z Tarnowa od jakiegoś oficera, zawiadamiający nas o tym, że Ta tuś po legł 16 wrze śnia 39 r. w bitwie pod Oleszycami k/Lubaczowa i zo stał przez Niem ców po cho wa ny z ho no ra mi woj sko wy mi. Wcze śniej przyjechał do Baile Herculane kpt. dypl. Jan Kaliński ze sztabu 21. Dywizji Piecho ty Gór skiej z Biel ska, któ ry nam się nie pokazał, tylko wysłał do naszego pokoju innego oficera, ten nam opowiadał ja kie tam by ły cię żkie bo je, a reszt ki dy - wi zji zo sta ły oto czo ne woj ska mi pan - cer ny mi i już nie mo gły się prze bić z okrążenia, że to bohaterowie. Dopiero jak wyszedł, uświadomiliśmy sobie, że tak się już mó wi o po le głych. Wy sko - czy li śmy za nim, ale już śla du po nim nie by ło. Ni gdy już wię cej nie spo tka li - śmy się z nim, ani z kpt. dypl. Ja nem Kalińskim, który zginął czasie wojny we Włoszech w wypadku samochodowym pod Tarentem. Bardzo więc przeżywaliśmy przy sła ną wia do mość z Tar no wa o śmier ci na sze go Ta tu sia. Ma mu sia bar dzo po wa żnie roz cho ro wa ła się na kamienie żółciowe, leczył ją i wicepremiera Kwiatkowskiego przezacny lekarz woj sko wy pro fe sor By li na. Kwiatkowscy opłakiwali syna podchorą ża ka, któ re go za strze li ły wła sne od - dzia ły my śląc, że to zbli ża się nie miec ki motocyklista. (…) SU PLE MENT Ostatnie kartki wypełniam b. skrótowo, że by dać ra dę za koń czyć tę sa gę ro - dzin ną, dla te go po sta no wi łam jesz cze tro chę do pi sać kil ka zdań, czy stron o na szych przej ściach w cią gu ostat - nich 60 lat ży cia. Sprawa sprowadzenia prochów naszego Tatusia generała Józefa Rudolfa Kustronia spędzała nam sen z powiek przez 14 lat. Niem cy po cho wa li go z ho - norami wojskowymi w dniu 17 września 1939 r. pod cerkwią greckokatolicką w Ułazowie k/Oleszyc lubaczowskich, pod którymi poległ z karabinem w ręku przy pró bie prze bi cia się wraz ze swo imi wojskami z okrążenia w dniu 16 września 1939 r. godz.. 14.30. Po powrocie z Rumunii – pod koniec września 1940 r. – Mamusia pojechała tam pod opieką mecenasa Lucjana Grabowskiego ze Starachowic (brata majora Edwar da Gra bow skie go z Biel ska), kwatermistrza Armii Krajowej na ziemię świę to krzy ską. Oczy wi ście mia ła fałszywą przepustkę. Już w lasach było ukrytych masa wojsk niemieckich, przygo to wa nych do przy szłe go ata ku na Związek Radziecki (22.6.1941) oraz bojowców ukraińskich, kolaborujących z Niemcami. Pop Sawczyk obiecał opiekę nad grobem. Powiedział Mamusi, że jego syn nauczyciel zrobił pakę – trumnę, żeby Tatusia nie pochowali Niemcy w sa mym skrwa wio nym mun du rze. Niemcy odesłali rodzinie generała poprzez Czerwony Krzyż zbroczony krwią Krzyż Orderu Virtuti Militari, notes, legi ty ma cję woj sko wą i pier ścio nek z aleksandrytem. Pop Sawczak powiedział Mamusi, że przechodzący za kilka dni żoł nie rze i ofi ce ro wie Ta tu sia 21 Dywizji Piechoty Górskiej z Bielska zostawili mu pieniądze na krzyż i podpisa li pro to kół śmier ci ge ne ra ła. Za okupacji niemieckiej nie chcieliśmy Tatusia ruszać i przewieźć do Nowego Sącza. Czekaliśmy na szczęśliwe dla nas zakończenie wojny. W 1945 r. niestety popadliśmy w następną niewolę bolszewic ką, któ ra trwa ło 50 lat. W tym cza - sie zamartwialiśmy się z Mamusią. Nie mie li śmy pie nię dzy (ma ła eme ry tu ra i ma ła mo ja pen sja) i nie mia ły śmy opar cia w mę żczyź nie. Me ce nas Gra - bow ski zgi nął w Oświę ci miu, ma jor Grabowski został w Anglii, nasz Staszek był niepełnosprawny i bezradny, a Adaś Krystyna Kustroń, Kraków, ok. 1998 r.
Page 1 and 2:
v Pieczkowska ocenia prezydenta Now
Page 3 and 4:
11.2012 | w numerze: WWW.SADECZANIN
Page 5 and 6:
WWW.SADECZANIN.INFO LISTOPAD 2012 W
Page 7 and 8:
Page 9 and 10:
WWW.SADECZANIN.INFO LISTOPAD 2012 O
Page 11 and 12:
WWW.SADECZANIN.INFO LISTOPAD 2012 O
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
Page 19 and 20:
WWW.SADECZANIN.INFO LISTOPAD 2012 G
Page 21 and 22:
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
Page 28 and 29:
28 WWW.SADECZANIN.INFO LISTOPAD 201
Page 30 and 31: WWW.SADECZANIN.INFO 30 GOSPODARKA L
Page 34 and 35: WWW.SADECZANIN.INFO 34 WOKÓŁ NAS
Page 50 and 51: WWW.SADECZANIN.INFO 50 KULTURA LIST
Page 72 and 73: WWW.SADECZANIN.INFO 72 HISTORIA LIS
Page 96 and 97: WWW.SADECZANIN.INFO 96 ROZMAITOŚCI
Page 98 and 99: WWW.SADECZANIN.INFO 98 ROZMAITOŚCI
Page 100: ŚWIĘTUJ Z NAMI 5 LAT MARKETU Wiś
show all

Zobacz peÅne wydanie (PDF) - SÄ deczanin

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?

Zobacz peÅne wydanie (PDF) - SÄdeczanin