Introduction to Biomonitoring - Kura River Basin
Introduction to Biomonitoring - Kura River Basin
Introduction to Biomonitoring - Kura River Basin
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ԵՄ ծրագիր - Անդրսահմանային գետերի կառավարման երկրորդ փուլ – Քուռի գետավազան<br />
Ծանոթություն ջրի որակի կենսաբանական մոնիտորիգին – տեխնիկական ուղեցույց<br />
Աղյուսակ - Մոնիտորինգի կայանների երեք տեսակների բնութագրերը<br />
Ջրի նմուշառում<br />
քիմիական<br />
փոխա-<br />
Տարեկան<br />
Կենսաբանական<br />
Մոնիտորինգի Ջրի հոսքի<br />
նմուշառում և հիդրոմորֆոլոգիա<br />
կայանի տեսակը մոնիտորինգ անալիզների<br />
դրման հաշվարկներ<br />
համար<br />
Ինտենսիվ,<br />
ամեն տարի<br />
Ինտենսիվ, ոչ<br />
ամեն տարի<br />
Էքստենսիվ<br />
(հիմնականում<br />
փոքր և<br />
միջին չափի<br />
գետեր)<br />
Ամենօրյա<br />
Ամենօրյա<br />
Հաշվարկված,<br />
գնահատված<br />
կամ դիտարկված<br />
նմուշառման<br />
օրը<br />
Ամենամսյա<br />
Ամենամսյա<br />
Մեկ անգամ<br />
առաջին 3<br />
տարիների<br />
ընթացքում<br />
13<br />
Տարին 1 անգամ<br />
(ջրամբարներում<br />
ամենամսյա)<br />
Տարին 1 անգամ<br />
(ջրամբարներում<br />
ամենամսյա)<br />
Մեկ անգամ առաջին<br />
3 տարիների<br />
ընթացքում<br />
Կենսաբանական մոնիտորինգի պահանջները և<br />
արժեքը<br />
Կենսաբանական մոնիտորինգի ծրագիր իրականացնելը համեմատաբար<br />
պարզ խնդիր է: Կարևոր է ունենալ բարձր որակավորմամբ<br />
կենսաբան մասնագետներ (ուսումնասիրվող ջրային մարմնի տեսակի<br />
էկոլոգիայի վերաբերյալ գիտելիքներ ունեցող տաքսոնոմիստներ):<br />
Կենսաբանության մասնագետը փորձառություն ունի<br />
մոնիտորինգի միայն մեկ տեսակի ասպարեզում: Օրինակ՝ գետերի<br />
խոշոր անողնաշարավորների մասնագետը տաքսոնոմիական բավարար<br />
գիտելիքներ չի ունենա լճերից նմուշառված ֆիտոպլանկտոնը<br />
դիտարկելու և մշակելու համար:<br />
Կենսաբանական նմուշառումների hամար անհրաժեշտ կլինեն լաբորատոր<br />
տարածք, նմուշառման սարքավորում, մեքենաներ,<br />
նմուշների պահպանման համար անհրաժեշտ քիմիական նյութեր,<br />
մանրադիտակներ, տեսակները որոշելու համար որոշիչներ, համակարգիչներ,<br />
համապատասխան համակարգչային ծրագրեր` մոնիտորինգի<br />
տվյալները մուտքագրելու և արդյունքները վերծանելու<br />
համար, սակայն կենսաբանական լաբորատորիա ստեղծելը ավելի<br />
Այո<br />
Այո<br />
Ոչ<br />
ԵՄ ծրագիր - Անդրսահմանային գետերի կառավարման երկրորդ փուլ – Քուռի գետավազան<br />
Ծանոթություն ջրի որակի կենսաբանական մոնիտորիգին – տեխնիկական ուղեցույց<br />
էժան է` քիմիական բարդ անալիզների համար նախատեսված լաբորատորիայի<br />
հետ համեմատ:<br />
Մոնիտորինգային ծրագիր (կենսաբանական, քիմիական և հիդրոմորֆոլոգիական<br />
(հոսքի) մոնիտորինգ) իրականացնելիս ընդհանուր<br />
արժեքից կենսաբանական մոնիտորինգին հատկացվելիք<br />
ծախսերի չափաբաժինը, իհարկե, կախված է մոնիտորինգային<br />
ծրագրի համակարգից: ՋՇԴ պահանջներին համապատասխանող և<br />
որոշումներ կայացնելու համար անհրաժեշտ տեղեկատվություն<br />
տրամադրող մակերևութային ջրերի «միջին» մոնիտորինգային<br />
ծրագրի համար անհրաժեշտ կլինի մոնիտորինգի ծրագրի ընդհանուր<br />
արժեքի մոտ 1/3-ը:<br />
Խոշոր անողնաշարավորների մոնիտորինգի<br />
ներդրումը գետերում<br />
ՋՇԴ մեթոդաբանաության համաձայն Հայաստանում, Ադրբեջանում<br />
և Վրաստանում կենսաբանական մոնիտորինգի ներդրման<br />
դեպքում առաջարկվում է կենտրոնանալ գետերի խոշոր անողնաշարավորների<br />
մոնիտորինգի վրա: Հետագա քայլերի ժամանակ ա-<br />
վելի շատ որակական բաղադրիչներ կարող են ընդգրկվել գետերի<br />
կենսաբանական մոնիտորինգի համար, ինչպես նաև լճերի, ջրամբարների,<br />
անցումային և առափնյա ջրերի կենսաբանական մոնիտորինգի<br />
համար:<br />
Քանի որ կենսաբանական մոնիտորինգի փորձը բավականին սահմանափակ<br />
է երեք երկրներում էլ, առաջարկվում է մշակել 2-3 տարի<br />
տևողությամբ տեխնիկական աջակցության ծրագիր, որի շրջանակներում<br />
երեք երկրների փորձագետները կուսուցանվեն գետերի<br />
խոշոր անողնաշարավորների մոնիտորինգի վերաբերյալ: Մասնագետները<br />
այնպես պետք է ուսուցանվեն, որ հետագայում իրենք կարողանան<br />
գործել որպես ուսուցանողներ:<br />
Ծրագիրը պետք է ուսուցանմանը զուգընթաց գետերի ջրային մարմինների<br />
տեսակների խոշոր անողնաշարավորների համակեցությունների<br />
վերաբերյալ ընդհանուր հետազոտություն կատարի երեք<br />
երկրներում, մշակի ձեռնարկներ և ուղեցույցներ և այլն:<br />
14
Change language