Κεφάλαιο 6Η εποχή των ΚομνηνώνΗ βυζαντινή κοινωνία σε καμπή (11ος -- <strong>αρχές</strong> 13ου αιώνα)Α. Η ενίσχυση <strong>της</strong> κεντρικής εξουσίας - Η βυζαντινή αριστοκρατία 90Β. H οικονομία και η κοινωνία 911. 1 ράμματα και τέχνες 95Δ. Νέα κράτη στη Μικρά Ασία και τη Βαλκανική χερσόνησο 97Ε. Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία και η δυτική Ευρώπη - Οι σταυροφορίες 99Κεφάλαιο 7Η ανατολική Μεσόγειος <strong>του</strong>ς τελευταίους αιώνες<strong>της</strong> Βυζαντινής Αυτοκρατορίας (13ος -- 15ος αιώνας)Α. Μετά <strong>την</strong> Δ' Σταυροφορία - Τα λατινικά και τα ορθόδοξα κράτη 104Β. Οικονομία και κοινωνία στα λατινικά κράτη 108Γ. Το Σουλτανάτο <strong>του</strong>Ρουμ διαλύεται - Η δημιουργία των εμιράτων 111Α. Η εποχή των Παλαιολόγων - Οι τελευταίοι αιώνες <strong>της</strong> Βυζαντινής Αυτοκρατορίας 112Ε. Το τέλος <strong>της</strong> Βυζαντινής Αυτοκρατορίας - Η Αλωση <strong>της</strong> <strong>Κωνσταντινούπολης</strong> 119Κεφάλαιο 8Η Οθωμανική Aυτοκρατορία και οι υπήκοοί <strong>της</strong> (μέσα 15ου -- τέλη 16ου αιώνα)Α. H οθωμανική κοινωνία 123Β. Κράτος, δίκαιο και διοίκηση 1261. Ιίολεις, εμπόριο και βιοτεχνία 129Δ. Ο οθωμανικός πολιτισμός - Ένας πολιτισμός <strong>της</strong> Αυλής 133Ε. Οι ορθοδοζοι ζιμηδες 135ΣΙ. Οι άλλοι ζιμηδες 139Κεφάλαιο 9<strong>Από</strong> <strong>του</strong>ς μεσαιωνικούς σ<strong>του</strong>ς νεότερους χρόνουςΗ δυτική Ευρώπη το 14ο και το 15ο αιώναΑ. H δυτική Ευρώπη σε κρίση 142Β. Μετά <strong>την</strong> κρίση 144/. H Αναγέννηση 149Δ. Οι «ανακαλύψεις» 158Κεφάλαιο 10Η δυτική Ευρώπη και η Ρωσία από το 16ο μέχρι <strong>τις</strong> <strong>αρχές</strong> <strong>του</strong> 18ου αιώναΑ 016ος αιώνας, αιώνας <strong>της</strong> μεταρρύθμισης 164Β. Βίαιες θρησκευτικές συγκρούσεις και συμβιβασμοί 168Γ. Το συγκεντρωτικό κράτος και η απολυταρχία 169Δ. Οι εξελίξεις σ<strong>την</strong> οικονομία: ευρωπαϊκή εξάπλωση - εμπορική επανάσταση 175Ε. <strong>Από</strong> <strong>την</strong> αναγέννηση σ<strong>την</strong> επιστημονική επανάσταση. Οι ιδέες, τα γράμματα, οι τέχνες 177Κεφάλαιο 11Η παρακμή <strong>της</strong> Οθωμανικής Αυτοκρατορίαςκαι οι υπήκοοι <strong>του</strong> σουλτάνου (17ος αιώνας)Α. Η παρακμή <strong>της</strong> Οθωμανικής Αυτοκρατορίας - Αιτίες και μηχανισμοί 184Β. 1 ο οθωμανικό κράτος και οι ζιμηδες 1891. Οι ορθοδοζοι ζιμηδες 190Δ. Οι άλλοι ζιμηδες 197
Πώς είναι το βιβλίο<strong>Χ</strong>ρώμα κεφαλαίου.Κάθε κεφάλαιο έχει διαφορετικό χρώμα.Αριθμός κεφαλαίουΤίτλος κεφαλαίουΚεφάλαιο 1Η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία αλλάζει— Η αρχή μιας νέας εποχής(4ος - 5ος αιώνας)Εισαγωγικό κουτί στο κεφάλαιοΗ Βυζαντινή Αυτοκρι συνεχίζει γενικά τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία Και στη Βυζαντινή καιστη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ζούσαν πολλοί και διαφορετικοί λαοί που μιλούσαν διαφορετικές γλώσσες Οι θεσμοί και η οργάνωση στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία προέρχονται από τηΡώμη, ενω ο χριστιανισμός έγινε από τον 4ο αιώνα η επίσημη θρησκεία στο κράτος Μέχριτο τέλος οι υπήκοοι <strong>του</strong> βυζαντινού αυτοκράτορα ονομάζουν τον εαυτό <strong>του</strong>ς Ρωμαίο και οαυτοκράτορας υπογράφει <strong>ως</strong> πιστός στο <strong>Χ</strong>ριστό το θεό βασιλιάς και αυτοκράτορας τωνΡωμαίων» Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία είχε πρωτεύουσα <strong>την</strong> Κωνσταντινούπολη Τον Εο αιώνατοπάντα το δυτικό τμήμα <strong>του</strong> και περιορίστηκε στο ανατολικόΑπ ,, ωσσα <strong>του</strong> ήταν τα ελληνικά και όχι τα λατινικά όπ<strong>ως</strong> πρινΚΕΦΑΛΑΙΟ 1Ι1.1 ι— \ \ \ϊΑριθμός κεφαλαίουΙστορική γραμμή<strong>Χ</strong>ρώμα κεφαλαίου<strong>Χ</strong>ρονική περίοδος κεφαλαίουΠότε αρχίζει η βυζαντινή ιστορία; Οι ιστορικοί •'•-:. συμφω/juv και προτεί/ου.· δι·": ιορεςνολογίες Ομ<strong>ως</strong> οι ιστορικές περίοδοι δε\ ^•υ.'κ.οιδεντΕλΕΐώνουνξαφνικα. ,ιέσασεμιαχρονιά Οι αλλαγές διαρκουνσυνήθ<strong>ως</strong> πο. ι-ρΰνα Οιαλλαγέςπ: .είχνουν ότι περνάμεαπό τη Ρωμαϊκή στη Βυζαντινή Αυτοκραπrov 7ο αιώναΠότε τελειώνει η βυζαντινή ιστορία, Οι πε,_>.„„„ ,^^, .„.„,_..„„. „„ Ηΐρωνουν ότι η βυζαντινήιστορία τελειώνει το 1453 όταν οι Οθωμανοί κατέλαβαν <strong>την</strong> ΚωνσταντινούποληΚουτί για <strong>τις</strong> πηγές<strong>του</strong> κεφαλαίουΡ ω μ áLκ η Αυτοκρατορία Βυζαντινή Αυτοκρατορία300 400 500 600 700 800 900 1000 1100 1200 1300 1400 1500Τίτλος υποκεφαλαίουΑυτά που γνωρίζουμε για τη βυζαντινή ιστορία προέρχονται από πολλές και διαφορετικέςπηγές. Ιστορικοί, χρονογράφοι, συντάκτες επιστολών και ομιλιών μας δίνουν πληροφορίεςγια <strong>την</strong> περίοδο αυτή. Επειδή η Εκκλησία ήταν πολύ σημαντική για <strong>την</strong> εξέλιξη <strong>της</strong> Βυζαντινής Αυτοκρατορίας βασικές πηγές είναι και τα θεολογικά έργα. <strong>Από</strong> τα νομοθετικά κείμεναπαίρνουμε πληροφορίες για <strong>την</strong> οικονομία τη διοίκηση και το δίκαιο Σπουδαία ιστορική πηγήείναι και το αρχαιολογικό υλικό μνημεία επιγραφές νομίσματα σφραγίδες αντικείμε\καθημερινής ζωής και θρησκευτικής λατρείας μας μαθαίνουν πολλά για <strong>την</strong> εποχή αυ ηΑ. Ατό τη Ρώμη σ<strong>την</strong> Κωνσταντινονπολ?,Η ι'δονση <strong>της</strong> νέαςπρωτεύουσαςΣ<strong>την</strong> Α Γυμνασίου μάθαμε οτι η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία είχε τον 3οαίωνα πολιτικά οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα και οτι0 aUTO r,n-rr,r,n^ Jj^X-^^yAp (284–305) ο r, *· πθλίΐς^§β»(^ββίΚβ51£Τιςτορας Κωνστάντιος Α'Αρίθμηση πηγής. Ο πρώτοςαριθμός δηλώνει το κεφάλαιοκαι ο δεύτερος τον αριθμό <strong>της</strong>στο κεφάλαιο, δηλαδή 1.2 είναιη πηγή 2 στο κεφάλαιο 1.Εισαγωγικό κουτί σ<strong>του</strong>ποκεφάλαιο ή σε ενότηταΣημειώνεται πού μιλάμεξανά για το ίδιο θέμα.Κουτί με σημαντικέςπληροφορίεςΌροι/φράσεις με έντονα μαύραγράμματα: λέξεις κλειδιάΌροι/φράσεις με έντονα μπλεγράμματα. Παραπέμπουν στη«Λίγη ακόμη ιστορία...» όπουεξηγούνται αναλυτικά.Αριθμός σελίδαςΠα τα κράτη που βρυσανοι Λατίνοι μετά <strong>την</strong> Δ Σταυροφορία βασικές πηγές ε ίνα ι τα ιστορικάέργα που έγραψαν βυζαντινοί και Λατίνοι συγγραφείς τα νομικά κείμενα, τα λογοτεχνικάέργα και τα αρχαιολογικά ευρήματα. Ειδ «Α « ,Γ| τ η ' κ nam ππλ ππ .π π-νή nmni e[vai τοΑρχείο <strong>του</strong> δούκα τ ΠατηΒυζα -υτοκρατορία παίρ^υμεπληρ ιίεςαπόιστορικά λογοτεχνικά φιλοσοφικά κείμενα t-iuuiuftti-, KULULKUUuKt.1-,uιluipuutai-, ,υιουδαΐεςιστορικές πηγές είναι και τα αρχεία των μοναστηριών που μας δίνουν πλη ροφό ρ ίες κυρί<strong>ως</strong>για <strong>την</strong> περιουσία <strong>του</strong>ς αλλακαιτααρχείατΕΰνΓταλικώνπόλεων πουμιλουνγιατοεμπόριοστη Μεσόγειο και στη Μαύρη θάλασσα Τέλος σημαντικές για <strong>την</strong> περίοδο αυτή είναι οιΐγές από το μουσουλμανικό κόσμο (χρονικά και έγγραφα) και από τα ορθόδοξα κράτηο Βαλκανική χερσόνησο (Σερβικό Βασίλειο Βουλγαρικό Βασίλειο κα )Α Μετά <strong>την</strong> Δ Σταυροφορία - Τα λατινικά και τα ορθόδοξα κράτηΑφού κατέλαβαν <strong>την</strong> Κωνσταντινούπολη το 1204 οι Λατίνοι ήθελαν να κατάκτήσουν και τα υπόλοιπα βυζαντινά εδάφη Οι ντόπιοι ορθόδοξοι αριστοκράτεςαντέδρασαν σ<strong>την</strong> κατάκτηση με διάφορους τρόπους Αλλοι συγκρούστηκαν με<strong>του</strong>ς Λατίνους άλλοι ήρθαν σε συνεννόηση μαζί <strong>του</strong>ς και ορισμένοι έφυγαν σεάλλες περιοχές όπου ίδρυσαννέα κράτη Στα βυζαντινά εδάφη νέα κράτη ιδρύουνοι αρχηγοί <strong>της</strong> Δ'Σταυροφορίας και ντόπιοι ορθόδοξοι αριστοκράτεςΟι ιστορικοί που μελ^"" - ".".' ταλ^....„ά ;;ράτη\ ιετα<strong>την</strong>Δ Σταυροφορία χρήσιμοποιούν TIC λέξει • λαπνοκρατία ή φραγκοκρατία και για <strong>τις</strong> βενετικές κτήσειςrra εί^ψη που κατείχε 11 Ζ^,ΖΓ.'.Ζ,) χρ,,^μυκοιουν τον όρο βενετοκρατίαΣε πολλές περιοχές ντόπιοι ορθόδοξοι αριστοκράτες συχνά με3οή?εια από TOUC σ\ι> ":ς συγκρούστηκαν με <strong>του</strong>ς Λατίνους Οπ<strong>ως</strong>Λαθαί-.Όυμε από τκ: πnyec. οι Λατίνοι χρειάστηκαν πολύ χρόνο γιανα κατακτιρουν u\v ι ιε/νοποννησο και <strong>την</strong> Κρήτη Μάλιστα για να τοπετύχουν αυτό συχνά έδιναν ανταλλάγματα σ<strong>του</strong>ς ντόπιουςΣ<strong>την</strong> Πελοπόννησο ο Γοδεφριδος Βιλαρδουίνος και ο ΓουλιέλμοςΣαμπλί<strong>της</strong> ίδρυσαν <strong>την</strong> Ηγεμονία <strong>της</strong> Αχαΐας Ο Βίλαρδουίνος,ιποσχεθηκε σ<strong>του</strong>ς ντόπιους ορθοδόξους αριστοκράτες οτι θασεβαστεί το δόγμα τοιις -~:_ τ- "*ηοονομίκο δίκαιο που ίσχυεΗ noAm|jyi^}j^/τη^ποχη εκείνη καιπροκαί^σε^Ifffllfl^δυτικι^&|ΜίΒ^^»ι^^μ<strong>ως</strong> ρεαλιστική, γιατί υπολόγιζε<strong>τις</strong> τοπικές συνθήκες και έκανε πολλούς ντόπιους να συνεργαστούνΑρκετοί πάλι vromoi αριστοκράτες ήρθαν απο <strong>την</strong> αρχή σεσύμφωνο υε <strong>του</strong>
- Page 1: ΥΠΕΠΘ - ΕΠΕΑΕΚ IIΕθν
- Page 4 and 5: ΥΠΕΠΘ -- ΕΠΕΑΕΚ ΙΙΦΟ
- Page 8: Πώς είναι η «Λίγη α
- Page 11 and 12: 4ος - 5ος αιώναςΚΕΦΑ
- Page 13 and 14: 4ος - 5ος αιώναςΚΕΦΑ
- Page 15 and 16: 4ος - 5ος αιώναςΚΕΦΑ
- Page 18: 4ος -- 5ος αιώναςΚΕΦΑ
- Page 21 and 22: 4ος - 5ος αιώναςΚΕΦΑ
- Page 23 and 24: 4ος - 5ος αιώναςΚΕΦΑ
- Page 26 and 27: Κεφάλαιο 2AJIO τη Ρωμ
- Page 28 and 29: 6ος - 7ος αιώναςΚΕΦΑ
- Page 30 and 31: 6ος - 7ος αιώναςΚΕΦΑ
- Page 32: 6ος - 7ος αιώναςΚΕΦΑ
- Page 36 and 37: 6ος - 7ος αιώναςΚΕΦΑ
- Page 38 and 39: 6ος - 7ος αιώναςΚΕΦΑ
- Page 40 and 41: 6ος - 7ος αιώναςΚΕΦΑ
- Page 42 and 43: 6ος - 7ος αιώναςΚΕΦΑ
- Page 44 and 45: Κεφάλαιο 3H Βυζαντι
- Page 46 and 47: 8ος -- 9ος αιώναςΚΕΦΑ
- Page 48 and 49: 8ος -- 9ος αιώναςΚΕΦΑ
- Page 50 and 51: 8ος -- 9ος αιώναςΚΕΦΑ
- Page 52 and 53: 8ος -- 9ος αιώναςΚΕΦΑ
- Page 54 and 55: 8ος -- 9ος αιώναςΚΕΦΑ
- Page 56 and 57:
Κεφάλαιο 4Η ακμή τη
- Page 58 and 59:
9ος -- 11ος αιώναςΚΕΦ
- Page 60 and 61:
9ος -- 11ος αιώναςΚΕΦ
- Page 62 and 63:
9ος -- 11ος αιώναςΚΕΦ
- Page 64 and 65:
9ος -- 11ος αιώναςΚΕΦ
- Page 66 and 67:
9ος -- 11ος αιώναςΚΕΦ
- Page 68 and 69:
9ος -- 11ος αιώναςΚΕΦ
- Page 70 and 71:
9ος -- 11ος αιώναςΚΕΦ
- Page 72 and 73:
9ος -- 11ος αιώναςΚΕΦ
- Page 74 and 75:
Κεφάλαιο 5Κοινωνία,
- Page 76 and 77:
10ος -- 13ος αιώναςΚΕΦ
- Page 78 and 79:
10ος -- 13ος αιώναςΚΕΦ
- Page 80 and 81:
10ος -- 13ος αιώναςΚΕΦ
- Page 82 and 83:
10ος -- 13ος αιώναςΚΕΦ
- Page 84 and 85:
10ος -- 13ος αιώναςΚΕΦ
- Page 86 and 87:
10ος -- 13ος αιώναςΚΕΦ
- Page 88 and 89:
10ος -- 13ος αιώναςΚΕΦ
- Page 90 and 91:
Κεφάλαιο 6Η εποχή τ
- Page 92 and 93:
11ος -- αρχές 13ου αιώ
- Page 94 and 95:
11ος -- αρχές 13ου αιώ
- Page 96 and 97:
11ος -- αρχές 13ου αιώ
- Page 98 and 99:
11ος -- αρχές 13ου αιώ
- Page 100 and 101:
11ος -- αρχές 13ου αιώ
- Page 102 and 103:
11ος -- αρχές 13ου αιώ
- Page 104 and 105:
*&rdfi^«5ηΚεφάλαιο 7Η α
- Page 106 and 107:
13ος -- 15ος αιώναςΚΕΦ
- Page 108 and 109:
13ος -- 15ος αιώναςΚΕΦ
- Page 110 and 111:
13ος -- 15ος αιώναςΚΕΦ
- Page 112 and 113:
13ος -- 15ος αιώναςΚΕΦ
- Page 114 and 115:
13ος -- 15ος αιώναςΚΕΦ
- Page 116 and 117:
13ος -- 15ος αιώναςΚΕΦ
- Page 118 and 119:
13ος -- 15ος αιώναςΚΕΦ
- Page 120 and 121:
13ος -- 15ος αιώναςΚΕΦ
- Page 122 and 123:
Κεφάλαιο 8Η Οθωμανι
- Page 124 and 125:
μέσα 15ου -- τέλη 16ου
- Page 126 and 127:
μέσα 15ου -- τέλη 16ου
- Page 128 and 129:
μέσα 15ου -- τέλη 16ου
- Page 130 and 131:
μέσα 15ου -- τέλη 16ου
- Page 132 and 133:
μέσα 15ου -- τέλη 16ου
- Page 134 and 135:
μέσα 15ου -- τέλη 16ου
- Page 136 and 137:
μέσα 15ου -- τέλη 16ου
- Page 138 and 139:
μέσα 15ου -- τέλη 16ου
- Page 140 and 141:
μέσα 15ου -- τέλη 16ου
- Page 142 and 143:
Κεφάλαιο 9Από τους
- Page 144 and 145:
14ος -- 15ος αιώναςΚΕΦ
- Page 146:
14ος -- 15ος αιώναςΚΕΦ
- Page 149 and 150:
14ος - 15ος αιώναςΚΕΦ
- Page 151 and 152:
14ος - 15ος αιώναςΚΕΦ
- Page 153 and 154:
14ος - 15ος αιώναςΚΕΦ
- Page 155 and 156:
14ος - 15ος αιώναςΚΕΦ
- Page 157 and 158:
14ος - 15ος αιώναςΚΕΦ
- Page 159 and 160:
14ος - 15ος αιώναςΚΕΦ
- Page 161 and 162:
14ος - 15ος αιώναςΚΕΦ
- Page 163 and 164:
14ος -- 15ος αιώναςΚΕΦ
- Page 165 and 166:
16ος - αρχές 18ου αιών
- Page 167 and 168:
16ος - αρχές 18ου αιών
- Page 169 and 170:
16ος - αρχές 18ου αιών
- Page 171 and 172:
16ος - αρχές 18ου αιών
- Page 173 and 174:
16ος - αρχές 18ου αιών
- Page 175 and 176:
16ος - αρχές 18ου αιών
- Page 177 and 178:
16ος - αρχές 18ου αιών
- Page 179 and 180:
16ος - αρχές 18ου αιών
- Page 181 and 182:
16ος - αρχές 18ου αιών
- Page 183 and 184:
16ος -- αρχές 18ου αιώ
- Page 185 and 186:
17ος αιώναςΚΕΦΑΛΑΙΟ
- Page 187 and 188:
17ος αιώναςΚΕΦΑΛΑΙΟ
- Page 189 and 190:
17ος αιώναςΚΕΦΑΛΑΙΟ
- Page 191 and 192:
17ος αιώναςΚΕΦΑΛΑΙΟ
- Page 193 and 194:
17ος αιώναςΚΕΦΑΛΑΙΟ
- Page 195 and 196:
17ος αιώναςΚΕΦΑΛΑΙΟ
- Page 197 and 198:
17ος αιώναςΚΕΦΑΛΑΙΟ
- Page 199:
ΕΠΕAΕΚ ΙΙ ΜΕΤΡΟ 1.1ΕΝ