HUG- OG FÉLAGSVÍSINDASVIÐLagadeildFramhaldsbraut Innritað er annað hvert <strong>á</strong>r í heimskautalögfræði, næsta innritun verður fyrir haust 2013.Heimskautaréttur(Polar Law) LL.M./M.A.Á liðnum <strong>á</strong>rum hafa veðurfarsbreytingar haft mikil <strong>á</strong>hrif víða um heim og þ<strong>á</strong> sérstaklega <strong>á</strong> heimskautssvæðunum.Vísindamenn telja opnun nýrra skipaleiða <strong>á</strong> Norðurskautssvæðinu líklega íkjölfar þessara breytinga. Leysa þarf deilur um landamæri og markalínur hafsvæða <strong>á</strong> þessumslóðum, bæði þær deilur sem þegar eru fyrir hendi og aðrar er upp kunna að koma. Á innlendumsem alþjóðlegum vettvangi er í vaxandi mæli fjallað um viðfangsefni og <strong>á</strong>litaefni tengd stjórnun<strong>á</strong> Norðurheimskautssvæðinu, hvort heldur er landsyfirvalda eða staðbundinna stjórnvalda, ekkisíst vegna þess hve umhverfisógn <strong>á</strong> svæðinu er mikil og hættumerki mörg sem kalla <strong>á</strong> br<strong>á</strong>ðaraðgerðir.Heimskautaréttur lýsir lagaumhverfi norður- og suðurskautsins. Eitt þeirra <strong>á</strong>hugaverðurannsóknarsviða sem n<strong>á</strong>mið getur lagt lið tengist þeim lærdómi er draga m<strong>á</strong> af því lagakerfi semþegar er til fyrir Suðurskautslandið í þeim tilgangi að finna lausnir fyrir Norðurskautssvæðið. Ín<strong>á</strong>minu er lögð <strong>á</strong>hersla <strong>á</strong> þau svið alþjóðalaga og landsréttar sem tengjast heimskautasvæðunum.Tekið er <strong>á</strong> viðfangsefnum umhverfislaga og fjölbreytni lífríkisins, mannréttinda, hafréttar,laga um sj<strong>á</strong>lfbæra þróun og auðlindir, þar <strong>á</strong> meðal <strong>á</strong> <strong>á</strong>litam<strong>á</strong>lum er varða fullveldi og deilur ummarkalínur <strong>á</strong> sjó og landi, réttindi frumbyggja í norðri, sj<strong>á</strong>lfstjórn og stjórnfestu svo og landa- ogauðlindakröfur <strong>á</strong> heimskautasvæðunum. Í n<strong>á</strong>minu er mikið lagt upp úr alþjóðlegu samstarfi viðh<strong>á</strong>skóla víðs vegar um heiminn. Meistaran<strong>á</strong>m í heimskautarétti við H<strong>á</strong>skólann <strong>á</strong> <strong>Akureyri</strong> er þaðfyrsta sinnar tegundar í heiminum.Uppbygging n<strong>á</strong>msins*1. <strong>á</strong>rHaustInngangur að heimskautaréttiLoftslagsbreytingar, stjórnkerfiog heimskautasvæðinAlþjóðasamvinna: Samspilstjórnm<strong>á</strong>la og landafræði,öryggi og stjórnunHlutverk alþjóðlegra ogsvæðabundinna samtaka <strong>á</strong>heimskautasvæðunumSamanburður <strong>á</strong> stjórnkerfumnorðurskautssvæðisinsHefðarréttur frumbyggja ogannarra samfélaga <strong>á</strong> NorðurskautssvæðinuUmhverfisverndarlög ogfjölbreytni lífríkisins* Birt með fyrirvara um breytingu <strong>á</strong> n<strong>á</strong>mskr<strong>á</strong>VorAtvinnugreinar <strong>á</strong> sviði siglingaog auðlinda hafsins <strong>á</strong>heimskautasvæðunumFrumbyggjarétturHafrétturHagkerfi og viðskipti <strong>á</strong>heimskautasvæðunumStjórnfesta, <strong>á</strong>byrgðarskyldaog gegnsæiÞróun lífskjara <strong>á</strong> norðurslóðum2. Annað <strong>á</strong>r <strong>á</strong>r haustmisseri2012HaustLokaritgerð tilLL.M./M.A. prófs íheimskautarétti<strong>H<strong>á</strong>skólinn</strong> <strong>á</strong> <strong>Akureyri</strong> býður eftirfarandi n<strong>á</strong>msleiðir í heimskautarétti:▶▶120 eininga meistaran<strong>á</strong>m sem lýkur með M.A.-gr<strong>á</strong>ðu▶▶90 eininga meistaran<strong>á</strong>m sem lýkur með LL.M.-gr<strong>á</strong>ðu (Legum Magister, meistari í lögum)▶▶60 eininga diplómun<strong>á</strong>m <strong>á</strong> meistarastigiN<strong>á</strong>nar m<strong>á</strong> kynna sér tilhögun n<strong>á</strong>msins <strong>á</strong> www.unak.is/lagadeild. Umsjónarmaður n<strong>á</strong>msins erÁgúst Þór Árnason, netfang: polarlaw@unak.is eða agust@unak.is..Að n<strong>á</strong>mi loknuMeistaran<strong>á</strong>m í heimskautarétti er bæði ætlað löglærðum (LL.M.) sem og þeim sem ekki hafalagt stund <strong>á</strong> n<strong>á</strong>m í lögfræði (M.A.). N<strong>á</strong>m í heimskautarétti undirbýr nemendur fyrir störf hj<strong>á</strong>hinu opinbera og einkafyrirtækjum, <strong>á</strong> mismunandi stigum stjórnsýslu, hj<strong>á</strong> alþjóðasamtökum ogfrj<strong>á</strong>lsum félagasamtökum, í þ<strong>á</strong>gu frumbyggjaþjóða <strong>á</strong> norðurskautssvæðinu, hj<strong>á</strong> h<strong>á</strong>skólum ogrannsóknarstofnunum. Meistaraprófsn<strong>á</strong>mið (LL.M. og M.A.) er einnig góður undirbúningur fyrirdoktorsn<strong>á</strong>m og/eða frekari rannsóknir <strong>á</strong> m<strong>á</strong>lefnum heimskautanna.KennararKennarar í n<strong>á</strong>minu koma víðs vegar að úr heiminum og eru meðal helstu sérfræðinga í heimskautarétti.Þeir eru með fjölbreyttan bakgrunn sem veitir nemendum innsýn inn í ólíka þættiheimskautaréttar og gefur n<strong>á</strong>minu þ<strong>á</strong> dýpt sem nauðsynleg er. Þetta gerir það að verkum aðn<strong>á</strong>mið hefur mikla sérstöðu. Kennarar í n<strong>á</strong>minu eru m.a. Guðmundur Alfreðsson, Nigel Bankesheiðursdoktor við HA, Joan Nymand Larsen, Malgosia Fitzmaurice, Lauri Hannikainen, Tómas H.Heiðar, Lassi Heininen, Jón Haukur Ingimundarson, Timo Koivurova, Natalia Loukacheva, TavisPotts, Níels Einarsson, K<strong>á</strong>ri <strong>á</strong> Rógvi, David Vanderzwaag, Peter Örebech, Margrét Heinreksdóttirog fleiri leiðandi fræðimenn og sérfræðingar <strong>á</strong> sviði heimskautaréttar.Nemendur sem ekki hafa lokið inngangsn<strong>á</strong>mskeiði í þjóðarétti gera það <strong>á</strong> fyrsta misseri n<strong>á</strong>msins.„Heimskautaréttur við H<strong>á</strong>skólann <strong>á</strong> <strong>Akureyri</strong> tengir samanmörg svið þjóða réttar og landsréttar og er í senn þverfaglegtog hnitmiðað n<strong>á</strong>m. Áhersla er lögð <strong>á</strong> réttarsvið semeru heimskautaríkjunum mikilvæg og fólkinu sem löndinbyggja. Einstakur hópur fræðimanna hefur komið aðn<strong>á</strong>minu, fyrir vikið er alþjóðlegur bragur <strong>á</strong> kennslunni ogfjölbreytt sýn <strong>á</strong> þau <strong>á</strong>litam<strong>á</strong>l sem upp koma í tengsl umvið viðfangsefni n<strong>á</strong>mskeiðanna. N<strong>á</strong>mið er í takt viðsíaukinn <strong>á</strong>huga <strong>á</strong> heimskauta svæðunum og nýtur góðsaf nærveru við ýmsar stofnanir, s.s. Stofnun Vilhj<strong>á</strong>lmsStef<strong>á</strong>nssonar, PAME og CAFF, auk heldur samstarfs viðUniversity of the Arctic.“Guðmundur Egill Erlendssonhdl. hj<strong>á</strong> Lögmannsstofu Akureyrar ogLL.M. í heimskautarétti„Lotukennsla, símat, toppkennarar, persónulegt umhverfi og svomiklu meira er það sem lögfræðikennslan við H<strong>á</strong>skólann <strong>á</strong> <strong>Akureyri</strong>býður upp <strong>á</strong>.“Vigdís Ósk Sveinsdóttir48 hdl. hj<strong>á</strong> Lögmönnum Höfðabakka49
Viðskipta- ograunvísindasviðUpplýsingar veita:Ávarp forseta viðskipta- og raunvísindasviðsViðskipta- og raunvísindasvið H<strong>á</strong>skólans <strong>á</strong> <strong>Akureyri</strong> skiptist í tvær deildir, viðskiptadeildog auðlindadeild, sem vinna saman að því að bjóða n<strong>á</strong>msleiðir sem sumar erueinstakar í sinni röð. Lögð er <strong>á</strong>hersla <strong>á</strong> að nemendur öðlist breiða grunnþekkingu<strong>á</strong> stjórnun, fj<strong>á</strong>rm<strong>á</strong>lum og markaðsfræðum og undirstöðum n<strong>á</strong>ttúru- og lífvísindameð sj<strong>á</strong>lfbæra auðlindanýtingu og umhverfism<strong>á</strong>l að leiðarljósi. Nemandi færþannig bæði hefðbundið grunnn<strong>á</strong>m en hefur einnig ýmsa möguleika <strong>á</strong> þverfaglegrivídd í n<strong>á</strong>mi sínu. Vakin er sérstök athygli <strong>á</strong> nýrri n<strong>á</strong>lgun <strong>á</strong> n<strong>á</strong>msframboði auðlindadeildarsem mun gefa nemendum möguleika <strong>á</strong> því að f<strong>á</strong> diplómu í n<strong>á</strong>ttúru- ogauðlindafræðum eftir tveggja <strong>á</strong>ra n<strong>á</strong>m og nýta þann grunn til sérhæfðs <strong>á</strong>framhaldstil B.S.-n<strong>á</strong>ms og síðan framhaldsn<strong>á</strong>ms við HA eða aðra skóla. Sérstök samvinnaer um þetta við H<strong>á</strong>skólann <strong>á</strong> Hólum.N<strong>á</strong>ið samstarf við atvinnulíf og fyrirtæki einkennir rannsóknir og kennslu <strong>á</strong> sviðinuog gefur aukna hagnýta vídd í verkefnum nemenda. Öflugar rannsóknir eru unnaraf kennurum sviðsins í alþjóðlegu samstarfi og n<strong>á</strong>ið samstarf er við innlendar ogerlendar rannsóknarstofnanir. Þetta styrkir verulega grundvöll þess rannsóknartengdaframhaldsn<strong>á</strong>ms <strong>á</strong> meistarastigi sem boðið er við b<strong>á</strong>ðar deildir sviðsins.Brautskr<strong>á</strong>ðir nemendur hafa farið víða og staðið sig vel hvort heldur sem um er aðræða starf í fyrirtækjum og stofnunum eða framhaldsn<strong>á</strong>m innanlands og erlendis.Viðskipta- og raunvísindasvið býður ykkur hjartanlega velkomin til þess að njótahins persónulega n<strong>á</strong>msumhverfis og n<strong>á</strong>lægðar við n<strong>á</strong>ttúruna <strong>á</strong> <strong>Akureyri</strong>.Ása Guðmundardóttirskrifstofustjórisími 460 8037netfang: asa@unak.is.Helgi Bergsformaður viðskiptadeildarnetfang: helgi@unak.isHjörleifur Einarssonformaður auðlindadeildarnetfang: hei@unak.iswww.unak.isHans Kristj<strong>á</strong>n Guðmundssonforseti viðskipta- og raunvísindasviðs50 51