ŚWIADEcTWA cHArAKTErYSTYKI ENErGETYczNEJ - Polska Izba ...

technologieUszkodzeniabetonowychnawierzchnina przykładziepłyt lotniskowychMożliwie krótkie wyłączenia nawierzchni z użytkowania na czas naprawy,uszkodzenia powstające wkrótce po remoncie, nietrwałe naprawy– oto niektóre z problemów pojawiających się w trakcie eksploatacji płytlotniskowych.Nawierzchnie betonowe należą do sztywnychukładów konstrukcyjnych, wykorzystywanychw budowie lotnisk, drógi autostrad oraz posadzek w halach przemysłowych.Stosowane są zwłaszcza tam,gdzie występują duże obciążenia i wymaganajest odporność na odkształceniatrwałe. Nawierzchnie te podlegają ciężkimi bardzo ciężkim klasom obciążenia.Równoczesne działanie obciążenia eksploatacyjnegoi niekorzystnych czynnikówatmosferycznych są powodem powstawaniauszkodzeń nawierzchni betonowych.Nawierzchnie lotniskowe należą do grupybudowli najsilniej obciążonych działaniemcyklicznie zmiennych (dobowo i rocznie)pól termicznych i występujących okresowowód opadowych (powodującychdestrukcję podłoża gruntowego) orazpodlegających statycznym i dynamicznymobciążeniom zmiennym. Te ostatniepochodzą od lądujących i kołującychstatków powietrznych, przekraczającychnierzadko masę 200 ton. Pasy startowe,drogi kołowania i płaszczyzny postojowesą pod względem nośności określane klasąPCN, w której podstawą klasyfikacji jestocena sztywności nawierzchni lotniskowej.Jest ona porównywana z klasą ACNlądującego statku powietrznego, wytwarzającegosiły dynamiczne działające napłyty betonowe swobodnie podparte napodłożu sprężystym.W betonowych nawierzchniach z betonucementowego odnotowuje się wielerodzajów uszkodzeń spowodowanychpojedynczymi lub złożonymi przyczynami.Wiele z nich ma charakter i uwarunkowaniawystąpienia podobne do tych,jakie spotykane są na nawierzchniachdrogowych i posadzkach. Ze względu naobszerność zagadnienia, opisywanegow wielu publikacjach, ograniczono siędo zaprezentowania i skomentowaniajedynie wybranych rodzajów uszkodzeńoraz przyczyn ich powstania, stwarzającychzagrożenie dla bezpieczeństwa ruchulotniczego.Budowa i uwarunkowaniaeksploatacyjne nawierzchnibetonowychDo najbardziej popularnych betonowychnawierzchni lotniskowych wykonywanychw Polsce należą układy dwuwarstwowez warstwą poślizgową, wykonywane jakopłyta ciągła z nacięciami skurczowymi(JPCP – Jointed Plain Concrete Pavements).Nacięcia te wykonuje się w świeżo ułożonymbetonie na szerokość 5–10 mm i nagłębokość kilku centymetrów, najczęściejw module 5 x 5 m. W wyniku skurczu betonudochodzi do pęknięcia płyty ciągłejna regularny układ płyt pojedynczych,pracujących jako swobodnie podparte napodłożu sprężystym. Dalszy skurcz powodujerozwarcie się nowo utworzonychpęknięć do poziomu ok. 3 mm (przy modulenacięcia 5 x 5 m). Powstałe pomiędzypłytami szczeliny uszczelnia się, abyzabezpieczyć konstrukcję i jej podbudowęprzed penetracją wody opadowej i środkówchemicznych ochrony lotnisk, którychdziałanie powoduje destrukcję podłoża.Typowym stosowanym materiałemuszczelniającym są masy bitumiczne.Prawidłowo zaprojektowana i wykonananawierzchnia betonowa nie powinnaulegać przedwczesnym uszkodzeniom,jednak jak pokazują obserwacje, występowanieuszkodzeń na nawierzchniachlotniskowych w Polsce jest zjawiskiempowszechnym. W większości przypadkówza ich powstanie odpowiada nałożeniesię działań destrukcyjnych. Z jednej stronyjednoczesne efekty działania negatywnychczynników nie zawsze są uwzględnionew pracach projektowych, alez drugiej – w znaczącej liczbie przypadkówpowstanie uszkodzeń wynika z błędówwykonawczych (technologicznych)lub eksploatacyjnych.Przy uszkodzonych nawierzchniach lotniskowychdo standardowo realizowanychzadań służb technicznych zabezpieczenialotniska (odśnieżanie, odladzanie) dochodzidodatkowo usuwanie skutków pęknięćw postaci wykruszonych fragmentówstyczeń 10 [69]63