You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
• Da li je važno poznavati spolno prenosive infekcije i<br />
zašto?<br />
• Koliko je važno da se mlada osoba prethodno<br />
informiše o metodama zaštite?<br />
• Koje su posljedice i rizici „preuranjene odluke“ za<br />
stupanje u prvi seksualni odnos?<br />
• Zašto ljudi pristaju na rizike? Da li godine i rod igraju<br />
ulogu u donošenju rizičnih odluka i kako?<br />
• Šta znači rizično seksualno ponašanje?<br />
Zaključak diskusije:<br />
Rizično seksualno ponašanje podrazumijeva svaki<br />
seksualni čin koji za posljedicu može dovesti do pojave<br />
spolno prenosive infekcije, neplanirane trudnoće pa čak<br />
i osjećaja nezadovoljstva zbog određene odluke. Ukoliko<br />
osoba stupa u seksualni odnos a pod uticajem je alkohola<br />
ili droga, tada je rizik za dobijanje infekcija daleko veći.<br />
Osoba pod uticajem droga ili alkohola lakše će pristati na<br />
rizična seksualna ponašanja čak i ako posjeduje znanje i<br />
informacije iz te oblasti.<br />
Mlađe osobe, s obzirom da prolaze kroz fazu psiho-fizičkog<br />
razvoja, u povećanom su riziku za dobijanje infekcija, ali<br />
i drugih problema a prvenstveno se misli na narušeno<br />
mentalno zdravlje. Nastavnik treba objasniti na koji način<br />
fizička nerazvijenost kod adolescenata doprinosi riziku<br />
za dobijanje spolno prenosivih infekcija. Ukoliko mlada<br />
osoba nije spremna za seksualni odnos, ali iz nekog razloga<br />
pristane na to, kasnije može osjećati grižnju savjesti zbog<br />
svoje odluke i tada govorimo o negativnom uticaju odluke<br />
na mentalno zdravlje te osobe.<br />
Također, osoba može imati jednog seksualnog partnera, no<br />
ukoliko je njen/njegov partner promiskuitetan i ima veliki<br />
broj drugih seksualnih partnera, tada opet govorimo o<br />
visokom riziku za dobijanje infekcija.<br />
U nastavku su ponuđene neke od rizičnih seksualnih<br />
praksi:<br />
• Nezaštićeni vaginalni seksualni odnos. U toku ovog<br />
seksualnog odnosa penis ulazi u vaginu. Ukoliko niti<br />
jedan partner ne koristi muški ili ženski kondom,<br />
tada govorimo o nezaštićenom vaginalnom seksu.<br />
Tim putem se mogu prenijeti sve spolno prenosive<br />
infekcije i mnoge od njih nemaju vidljive ili osjetne<br />
simptome što za posljedicu može dovesti do toga da<br />
osoba ne zna da je inficirana i da prenosi infekciju<br />
dalje.<br />
• Oralni seks podrazumijeva više varijacija. Muškarac<br />
oralno može zadovoljavati ženu, ali i žena muškarca.<br />
U oba slučaja važno je koristiti kondom. Ukoliko npr.<br />
muškarac ili djevojka imaju HPV tj. spolne bradavice<br />
u ustima, tada se iste mogu prenijeti na spolni organ<br />
u toku seksa i obrnuto. Upotrebom kondoma ovaj se<br />
rizik značajno smanjuje.<br />
• Stupanje u nezaštićene seksualne odnose prije 18<br />
godine<br />
• Stupanje u nezaštićene seksualne odnose s više<br />
partnera<br />
• Stupanje u seksualni odnos s osobom koja ima više<br />
seksualnih partnera<br />
• Stupanje u nezaštićene seksualne odnose s osobom<br />
koja injektira droge<br />
• Ukoliko osoba posjeduje određenu infekciju, tada<br />
je u većem riziku da putem sljedećeg nezaštićenog<br />
seksualnog odnosa dobije još jednu infekciju<br />
• Stupanje u seksualne odnose s partnerom koji se bavi<br />
seksualnim radom<br />
• Stupanje u seksualne odnose s osobom čija je<br />
seksualna historija nepoznata<br />
Čas nastaviti pitanjem šta podrazumijeva promiskuitetno<br />
seksualno ponašanje? Nakon što učenici iznesu svoje<br />
mišljenje, facilitator zaključuje sljedeće:<br />
Promiskuitet predstavlja društveno određeni koncept<br />
ponašanja koji ne podrazumijeva samo često mijenjanje<br />
seksualnih partnera već i nasumičnost prilikom njihovog<br />
izbora . Osoba može preferirati različite seksualne<br />
partnere no to nije isto što i nasumično biranje seksualnih<br />
partnera. Naše društvo kroz različite društvene norme<br />
muškarca koji često mijenja seksualne partnere projicira<br />
kao pozitivnog „machoo“ muškarca. To često muškarce<br />
ohrabruje da tokom svog seksualnog i reproduktivnog<br />
života teže ka sticanju ovog epiteta i ukoliko muškarcu/<br />
momku nedostaju informacije i svijest o rizicima<br />
koji prate promiskuitetno ponašanje, tada možemo<br />
pretpostaviti da je on u povišenom riziku kada su u pitanju<br />
spolno prenosive infekcije. Dakle, promiskuitet treba<br />
posmatrati kao riziko faktor za narušavanje seksualnog<br />
i reproduktivnog zdravlja ukoliko osoba ne koristi zaštitu<br />
prilikom svakog seksualnog odnosa.<br />
Važno je spomenuti i to da seksualni odnos s<br />
promiskuitetnom osobom također predstavlja visok rizik<br />
za dobijanje infekcije, bez obzira da li se radi o jednom<br />
seksualnom odnosu ili je u pitanju više njih.<br />
58
Change language