DoiNhok Phayao Perspectives
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
12 วารสารพะเยาปริทัศน์ ปีที่ 1 ฉบับที่ 1<br />
นางแก้วไหลมา รักบุตร ผู้เป็นภรรยาของพระ<br />
ขาวแก้วได้บอกเล่าไว้ว่า ก่อนที่จะไปสร้างพระธาตุดอย<br />
หนอก พระขาวแก้วได้นั่งสมาธิและภาวนาจิต จึงรู้ว่ามี<br />
รอยพระพุทธบาทอยู่บนยอดดอยหนอก<br />
คําบอกเล่าเรื่องเวลาการสร้างพระธาตุของนาง<br />
แก้วไหลมา สอดคล้องกับคําบอกเล่าของหนานอ้าย หรือ<br />
นายอ้าย ทองชัย อายุ 80 ปี ปราชญ์ชาวบ้านประจําศูนย์<br />
เรียนรู้ชุมชน หมู่ 5 บ้านห้วยหม้อ จังหวัดพะเยา ซึ่งได้ให้<br />
ข้อมูลว่า มีการสร้างพระธาตุดอยหนอกขึ้นในขณะที่<br />
ตนเองมีอายุได้ประมาณ 30 ปี เพราะก่อนหน้านั้นได้เข้า<br />
ไปหาของปุาตลอด แต่ไม่มีพระธาตุแต่อย่างใด ตลอดจน<br />
นางแก้ว หาดไร่ (อายุ 73 ปี) ชาวพะเยาเชื้อสายลัวะ<br />
บ้านต๊ํากลาง ซึ่งได้เล่าว่าเคยเห็นพระขาวแก้วตอนอายุราว<br />
10 ขวบ พระขาวแก้วได้ลงมาจากการสร้างพระธาตุบน<br />
ดอยหนอกแล้วเดินทางมาที่หมู่บ้านของตน 8<br />
จากคําบอกเล่าของทั้งสองจึงประมาณการได้ว่า<br />
พระธาตุดอยหนอกถูกสร้างครั้งแรกเมื่อ 50-63 ปีที่แล้ว<br />
หรือก็คือปี พ.ศ. 2497 ตามคําบอกเล่าของนางแก้วไหล<br />
มา นั่นเอง<br />
อย่างไรก็ตาม ประวัติการสร้างพระธาตุดอย<br />
หนอกนี้ โดยมากผู้คนสองฟากฝั่งพะเยาและลําปาง จะ<br />
เชื่อว่า ผู้ที่มาค้นพบคือครูบาศรีวิชัยมากกว่า และเรื่องการ<br />
สร้างโดยพระขาวแก้ว จะมีเพียงไม่กี่คนเท่านั้นที่ยืนยัน<br />
เรื่องนี้<br />
ชั้น หรือในทางภาคเหนือเรียกว่า แท่นแก้วหรือรัตน<br />
บัลลังก์สามชั้น ก็ได้สร้างยอดเจดีย์ทรงระฆังคว่ําเพิ่มต่อ<br />
จากฐานบัลลังก์ขึ้นไป ทําให้ลักษณะดังกล่าวคล้ายกับพระ<br />
ธาตุของพุกาม พร้อมกับนํารอยพระพุทธบาทจําลอง ทํา<br />
ด้วยโลหะทองเหลืองขนาดกว้าง 0.75 เมตร ยาว 1.5<br />
เมตร ไปประดิษฐานในตัวพระธาตุอีกด้วย<br />
ทั้งนี้ ภายใต้การนําของอาจารย์สุวัตร์ยังมีการนํา<br />
กระจกขึ้นไปติดบริเวณรอบฐานพระธาตุ เพื่อให้คนที่อยู่<br />
ในพื้นด้านล่างหรือแม้กระทั่งในตัวเมืองพะเยา ได้<br />
สังเกตเห็นพระธาตุจากแสงอาทิตย์ที่เข้ามากระทบกระจก<br />
หลังจากการบูรณะพระธาตุดอยหนอกครั้งใหญ่<br />
ในปี พ.ศ. 2530-2532 ก็มีการสร้างวัตถุมงคล การบูรณะ<br />
และการสักการะพระธาตุเรื่อยมาทุกปี โดยมีเส้นทางบุญ<br />
อยู่ 2 เส้นทางที่สําคัญ คือจากฝั่งพะเยา นําโดยอาจารย์<br />
สุวัตร์ เลิศชยันตี ทางบ้านต๋อมใน และจากฝั่งลําปาง<br />
นําโดยผู้ใหญ่บ้านเสน่ห์ ซองดี ทางบ้านปงถ้ํา อําเภอ<br />
วังเหนือ ซึ่งผู้ใหญ่บ้านเสน่ห์ ซองดีนั้นถืออาจารย์สุวัตร์<br />
เลิศชยันตี เป็นพ่อบุญธรรมของตนเอง<br />
ล่าสุด ในวันที่ 15 เมษายน พ.ศ. 2559 ก็ได้มี<br />
การนํากระจกขึ้นไปเปลี่ยน และในวันที่ 23 เมษายน พ.ศ.<br />
2559 ก็ได้มีการจัดงานสรงน้ําพระธาตุดอยหนอกอีกด้วย<br />
การสร้างและบูรณะพระธาตุดอยหนอกอย่างมี<br />
หลักฐานปรากฏชัดเจน เริ่มในปี พ.ศ. 2530 – 2532 นํา<br />
โดยอาจารย์สุวัตร์ เลิศชยันตรี จากบ้านแสงธรรมชาติ9 ซึ่งได้<br />
ขึ้นไปบูรณะพระธาตุดอยหนอก จากแต่เดิมพระธาตุมี 3<br />
8<br />
สัมภาษณ์ นายเสน่ห์ ซองดี ผู้ใหญ่บ้านปงถ้ํา ต.วังทอง อ.วังเหนือ<br />
จ. ลําปาง วันที่ 18 กุมภาพันธ์ 2559, นายสุวัตร์ เลิศชยันตรี บ้านแสง<br />
ธรรมชาติ จ.พะเยา วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2559 , นายอ้าย ทองชัย บ้าน<br />
ห้วยหม้อ ต.บ้านสาง จ.พะเยา วันที่สัมภาษณ์ 17 กุมพาพันธ์ 2559, และ<br />
นางแก้ว หาดไร่ บ้านต๊ํากลาง อ.เมือง จ.พะเยา วันที่สัมภาษณ์ 20<br />
เมษายน 2559.<br />
9 สถานที่ปฏิบัติธรรมบ้านแสงธรรมชาติ หมู่บ้านต๋อม ตําบลต๋อม อําเภอ<br />
เมือง จังหวัดพะเยา