DoiNhok Phayao Perspectives
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ดอยหนอก : ตํานาน ประวัติศาสตร์ ธรรมชาติ การท่องเที่ยว ความเชื่อ ศาสนา และความขัดแย้ง<br />
33<br />
แร่ธาตุบนดอยหนอก<br />
สุขสอน อักษร<br />
แร่ธาตุ หรือแร่ธรรมชาติ ไม่ว่าจะอยู่ใน<br />
สถานะเป็นเครื่องประดับ หรือ สิ่งที่นํามาใช้ประโยชน์<br />
เพื่อตอบสนองความต้องการของคนล้วนแล้วขึ้นอยู่กับ<br />
การที่คนนั้นให้คุณค่า แร่ธาตุบางชนิดอาจมี<br />
คุณสมบัติพิเศษ เป็นที่ต้องการของคนจํานวนมากหรือ<br />
เป็นแร่ที่หายากจึงทําให้แร่ธาตุนั้นมีค่าและราคาที่<br />
ต่างกันออกไป<br />
ไม่ว่าแร่ธาตุจะอยู่ในสถานะใดก็ล้วนแต่เป็น<br />
ประโยชน์ต่อมนุษย์ทั้งสิ้น ยกตัวอย่างเช่น แร่เหล็ก ที่อดีต<br />
ใช้ในการตีมีด ส่วนปัจจุบัน นอกจากจะใช้ตีมีดแล้ว ก็ยัง<br />
31<br />
เป็นสารประกอบอย่างหนึ่งซึ่งใช้ในการผลิตปูนซีเมนต์<br />
พ่อหนานอ้าย ทองชัย ได้เล่าว่า ในอดีตมี<br />
ชาวต่างชาติขึ้นไปสํารวจแร่ธาตุต่าง ๆ เช่น แร่ดีบุก แต่ก็<br />
ไม่พบแต่อย่างใด สอดคล้องกับคําบอกเล่าของอาจารย์<br />
สุนทร สุขสราญจิตที่ว่า คุณบุญดี สุทธภักติ อดีต<br />
นายกเทศมนตรีพะเยาหลายสมัยก็เคยเดินทางขึ้นดอย<br />
หนอกเพื่อสํารวจแร่ธาตุ เช่นกัน 32<br />
การสํารวจหาแร่ธาตุในอดีต แม้ไม่พบแร่ดีบุก<br />
แต่ก็เจอแร่เหล็ก ซึ่งชาวบ้านสมัยนั้นสามารถนํามาใช้ตีมีด<br />
ได้33 นอกจากนั้น ยังพบแร่โดโลไมต์ ซึ่งมีลักษณะคล้าย<br />
หินปูน ชาวบ้านมักนํามาใช้ในการก่อสร้าง โดยผสมกับน้ํา<br />
ปูนขาว แต่ปัจจุบันไม่สามารถนําลงมาใช้ได้อีกแล้ว<br />
เนื่องจากดอยหนอกอยู่ในเขตการควบคุมของอุทยาน<br />
แห่งชาติดอยหลวง 34<br />
นอกจากนั้นแล้ว ย้อนกลับไปเมื่อ 30-40 ปีก่อน<br />
ชาวบ้านบ้านปงถ้ํา ได้เดินทางไปเก็บของปุาบนดอยหนอก<br />
ตามวิถีชีวิต แล้วก็ได้พบกับบ่อที่มีหินหลากหลายสี<br />
ชาวบ้านเห็นว่ามันสวยงามจึงช่วยกันขนหินลงมาใส่ปี๊บ<br />
ขาย โดยขายในราคาเพียงไม่กี่บาท ซึ่งก็หารู้ไม่ว่า<br />
หลังจากนั้น เมื่อมีการเข้าไปสํารวจบ่อหินสีที่ชาวบ้านพบ<br />
ปรากฏว่าบ่อหินสีนั้นคือบ่อพลอยที่มีค่ามหาศาล 35<br />
31 ไม่ปรากฏชื่อผู้แต่ง, “วัตถุดิบและกรรมวิธีการผลิตปูนซีเมนต์”, สืบค้น<br />
จาก https://blog.eduzones.com/whet/3383, วันที่สืบค้น 26<br />
เมษายน 2559<br />
32 อาจารย์สุนทร สุขสราญจิต ได้ยินมาจากคุณบุรินทร์ สุทธภักติ ลูกชาย<br />
ของคุณบุญดี สุทธภักติ อีกที<br />
33 สัมภาษณ์นายอ้าย ทองชัย (ปราชญ์ชาวบ้านประจําศูนย์เรียนรู้ชุมชน)<br />
บ้านห้วยหม้อ ต.บ้านสาง จ.พะเยา วันที่สัมภาษณ์ 17 กุมพาพันธ์ 2559<br />
34 สัมภาษณ์ นายสุพล ศรีชัย (รองนายยกองค์การบริหารส่วนตําบลบ้าน<br />
ตุ่น) อ.เมือง จ.พะเยา, สัมภาษณ์เมื่อ 12 มีนาคม 2559<br />
35 สัมภาษณ์ นายเสน่ห์ ซองดี ผู้ใหญ่บ้านปงถ้ํา ต.วังทอง อ.วังเหนือ<br />
จ. ลําปาง วันที่สัมภาษณ์ 18 กุมภาพันธ์ 2559.