DoiNhok Phayao Perspectives

Recommendations

Info

16 วารสารพะเยาปริทัศน์ ปีที่ 1 ฉบับที่ 1 ตํานานดอยหนอก 10 จารุมน งิ้วทั่ง ตํานานดอยหนอกได้มีการเล่าขานสืบต่อกัน มาแบบมุขปาฐะ (ปากต่อปาก) ผ่านผู้คนที่มีความเชื่อ ความศรัทธา ไปในทางเดียวกัน ตํานานถูกสร้างขึ้น และเล่าต่อ เพื่อตอบข้อสงสัยในสิ่งที่ผู้คนได้ไปพบเห็น เช่น รอยพระพุทธบาท บางครั้ง ตํานานก็คือเรื่องเล่าที่พยายามโยง ตัวตนและสถานที่ให้เชื่อมกับศาสนาที่ตนนับถือผ่านห้วง กาลเวลา อดีตสู่ปัจจุบัน ตํานานดอยหนอก เล่ากันปากต่อปาก ความว่า ในครั้นพุทธกาล พระพุทธเจ้าได้เสด็จธุดงค์ มายังบริเวณยอดดอยหนอก พระองค์ได้เหยียบพระพุทธ บาทลงบนยอดดอย โดยหัวแม่เท้าหันไปทางหนองเอี้ยง หรือกว๊านพะเยาในปัจจุบัน 11 ตํานานเล่าว่า หลังจากพระพุทธเจ้าประทับรอย พระพุทธบาทที่ยอดดอยหนอกแล้ว จึงได้ตรัสให้พระ อานนท์ไปตักน้ําที่หนองเอี้ยง แต่บริเวณนั้นมีพญานาคตน หนึ่งเฝูาอยู่ และไม่ยอมให้พระอานนท์ตักน้ําไปถวาย พระพุทธเจ้า เพราะพญานาคอยากเห็นพระพุทธเจ้าตัว จริง พระอานนท์จึงนําความมากราบทูล เมื่อพระพุทธเจ้า ทราบ จึงเสด็จลงจากยอดดอยหนอกไปยังหนองเอี้ยง เมื่อ พญานาคเห็นก็กล่าวขึ้นมาว่า “ทําไมพระพุทธเจ้าตัวเล็ก” ด้วยความทะนงตน พญานาคได้เสกตัวเองให้ตัว ใหญ่ขึ้น และคิดว่าหากพระพุทธเจ้าที่อยู่ตรงหน้านี้เป็น พระพุทธเจ้าจริง ก็ขอให้พระพุทธเจ้าแปลงกายให้รูปร่าง สูงใหญ่กว่าตนเอง มิเช่นนั้นจะไม่ให้น้ํา พระพุทธเจ้าทราบโดยจิตเช่นนั้นจึงแสดง อิทธิฤทธิ์โดยการแปลงกายจนขนาดเท่ากับพระเจ้า ตนหลวง ที่อยู่ ณ วัดศรีโคมคําในปัจจุบัน 12 เรื่องเล่าที่กล่าวมานี้ หากเป็นชาวพะเยาจะคุ้นหู มาก เนื่องจากคล้ายคลึงกับตํานานพระธาตุจอมทอง พระ ธาตุริมฝั่งหนองเอี้ยง กว๊านพะเยา จะแตกต่างก็ตรงเรื่อง พระพุทธเจ้าเหยียบพระพุทธบาทเป็นรอยจารึกบนหิน ซึ่ง ไม่มีในตํานานพระธาตุจอมทอง และรายละเอียดปลีกย่อย อาทิเช่น ตัวบุคคลในตํานาน ซึ่งในตํานานพระธาตุ จอมทองจะมีมากกว่า ๕๕๕๕๕๕๕๕๕๕๕๕๕๕๕๕๕๕ 10 ภาพพื้นหลังเป็นภาพเขียนสีน้ํามันว่าด้วยตํานานการสร้างพระเจ้าตน หลวง จาก สุจิตต์ วงษ์เทศ, เมืองพะเยา : ประวัติศาสตร์ สังคมและ วัฒนธรรม, (กรุงเทพฯ : มติชน, 2538), หน้า 414. 11 กว๊านพะเยาเกิดจากการสร้างของมนุษย์โดยการสร้างผนังกั้นน้ําในปี พ.ศ. 2482-2484 ก่อนหน้านั้นมีสภาพเป็นที่ลุ่มแม่น้ําอิง เป็นบวก หนอง มีน้ําท่วมในฤดูฝน 12 สัมภาษณ์ นายเสน่ห์ ซองดี ผู้ใหญ่บ้านปงถ้ํา ต.วังทอง อ.วังเหนือ จ. ลําปาง วันที่สัมภาษณ์ 18 กุมภาพันธ์ 2559
ดอยหนอก : ตํานาน ประวัติศาสตร์ ธรรมชาติ การท่องเที่ยว ความเชื่อ ศาสนา และความขัดแย้ง 17 มีอะไรบนดอยหนอกและระหว่างทาง กฤษณพงษ์ บุญจันทร์ “ดอยหนอก” สร้างขึ้นจากธรรมชาติ ก่อร่าง ด้วยความเชื่อและความศรัทธา ภูมิศาสตร์อันประกอบด้วยขุนเขา ปุาเต็งรัง ปุา ดิบชื้น ลําธาร น้ําตก หุบเหว ถ้ํา และทุ่งหญ้า ระหว่างทาง อันยาวไกลและอันตรายนี้ กลายเป็นบทพิสูจน์ และ ท้าทายในศรัทธาต่อศาสนา รอยเท้ามนุษย์ที่ค่อย ๆ สร้างเส้นทางขึ้นมา บดเบียดผงดินจนกลายเป็นเส้นทางบุญ บนดอยหนอก นอกจากพระธาตุ และหยาด เหงื่อแล้ว ไม่ว่าท่านจะไปในนามเป็นนักเดินปุา นักไต่เขา หรือพุทธศาสนิกชน ท่านยังจะได้พบกับสถานที่และสิ่ง ต่าง ๆ ดังต่อไปนี้ พระพุทธบาทบนดอยหนอกมีอยู่ด้วยกัน 3 ชั้น ชั้นแรกประทับบนหินบนยอดดอยหนอก ซึ่ง ครูบานันตา นันโท ได้นําปูนปิดทับไว้ ชั้นที่สองมีธรรมจักรวงใหญ่ที่ฝุาพระบาท ชั้นที่ สองนี้ยึดติดกับพื้นของพระธาตุ ส่วนชั้นที่สาม เป็นพระพุทธบาทที่นําขึ้นไปวาง ทับบนชั้นที่ 2 ในปี พ.ศ. 2530 เมื่อมีการบูรณะพระธาตุ ครั้งใหญ่ 1. พระพุทธบาทด้านขวา 3 ชั้น ภาพพระพุทธบาทจําลองชั้นที่ 2 จาก Facebook ประเพณีสรงน้ําพระพุทธบาทพระธาตุ ดอยหนอก ภาพพระพุทธบาทจําลองชั้นที่ 3 ถ่ายในปี พ.ศ. 2559
Page 2 and 3: 2 วารสารพะเยา
Page 10 and 11: 10 วารสารพะเย
Page 52: 52 วารสารพะเย

DoiNhok Phayao Perspectives

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?