Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Страна 98 - Број 2 <strong>СЛУЖБЕН</strong> <strong>ЛИСТ</strong> <strong>НА</strong> <strong>СФРЈ</strong> Петок, 13 јануари 1989<br />
УСТАВЕН СУД <strong>НА</strong> ЈУГОСЛАВИЈА<br />
ОДЛУКА<br />
ЗА ОЦЕНУВАЊЕ <strong>НА</strong> УСТАВНОСТА <strong>НА</strong> ОДРЕДБАТА<br />
<strong>НА</strong> ЧЛЕН 13 ОД ЗАКОНОТ ЗА СКЛУЧУВАЊЕ И ИЗ-<br />
ВРШУВАЊЕ <strong>НА</strong> МЕЃУ<strong>НА</strong>РОДНИТЕ ДОГОВОРИ<br />
1. Уставниот суд на Југославија, на седницата<br />
одржана на 9 јануари 1985 година, по сопствена иницијатива,<br />
донесе решение за поведување на постапка за оценување<br />
на уставноста на одредбата на член 13 од Законот за<br />
склучување и извршување на меѓународните договори<br />
(„Службен лист на <strong>СФРЈ</strong>“, бр. 55/78).<br />
2. Со одредбата на член 13 од Законот е пропишано<br />
дека делегацијата на <strong>СФРЈ</strong>, којз ги водела преговорите,<br />
може да ја прифати клаузулата во меѓународниот договор<br />
дека тој договор привремено ќе се применува пред неговото<br />
влегување во сила само по посебно одобрение на Сојузниот<br />
извршен совет.<br />
3. Во одговорот на решението за поведување на постапка,<br />
Собранието на <strong>СФРЈ</strong>, со актот број 730-4785/025<br />
од 15 април 1985 година го извести Уставниот суд на Југославија<br />
дека Сојузниот собор на Собранието на <strong>СФРЈ</strong>, на<br />
седницата одржана на 9 април 1985 година, го разгледа решението<br />
и заклучи Сојузниот извршен совет да подготви<br />
измени и дополненија на Законот и да ја прецизира одредбата<br />
на член 13 во таа смисла што Сојузниот извршен совет<br />
да може да даде одобрение делегацијата на <strong>СФРЈ</strong> да ја<br />
прифати клаузулата во меѓународниот договор за неговата<br />
примена пред влегувањето во сила само за оние договори<br />
што тој ќе ги ратификува, додека за договорите што ги<br />
ратификува Собранието на <strong>СФРЈ</strong> е должен да прибави согласност<br />
од работно тело на надлежниот собор на Собранието<br />
на <strong>СФРЈ</strong>.<br />
“ 4. Со одредбата на член 283 став 1 точка 5 од Уставот<br />
на <strong>СФРЈ</strong> е утврдено дека Собранието на <strong>СФРЈ</strong> е надлежно<br />
за ратификација на меѓународните договори за политичка<br />
и воена соработка и за меѓународните договори што бараат<br />
донесување на нови или менување на важечките закони,<br />
а со одредбата на член 347 став 1 точка 8 од Уставот на<br />
<strong>СФРЈ</strong> е утврдено дека Сојузниот извршен совет ги ратификува<br />
оние меѓународни договори чија ратификација не<br />
спаѓа во надлежност на Собранието на <strong>СФРЈ</strong>.<br />
Со одредбата на член 210 од Уставот на <strong>СФРЈ</strong> е регулирано<br />
дека меѓународните договори се применуваат со<br />
денот на нивното влегување во сила ако со актот за ратификација,<br />
или со договорот, врз основа на овластување од<br />
надлежниот орган не е определено поинаку.<br />
5. Тргнувајќи од наведените одредби на Уставот на<br />
<strong>СФРЈ</strong>, Уставниот суд на Југославија оцени дека оспорената<br />
одредба на Законот за склучување и извршување на меѓународните<br />
договори, со која му е дадено генерално овластување<br />
на Сојузниот извршен совет да може да даде<br />
одобрение делегацијата на <strong>СФРЈ</strong> да ја прифати клаузулата<br />
во меѓународниот договор дека таквиот договор може<br />
привремено да се применува и пред неговото влегување во<br />
сила, значи, пред ратификацијата и во случаите кога за ратификацијата,<br />
според Уставот на <strong>СФРЈ</strong>, е надлежно Собранието<br />
на <strong>СФРЈ</strong>, значи пренесување на таа надлежност<br />
на Собранието на <strong>СФРЈ</strong> во надлежност на Сојузниот извршен<br />
совет, што не е во согласност со Уставот на <strong>СФРЈ</strong>.<br />
6. Уставниот суд на Југославија, на седницата<br />
одржана на 12 октомври 1988 година, врз основа на член<br />
384 од Уставот на <strong>СФРЈ</strong>, без одржување на јавна расправа,<br />
донесе<br />
Одлука<br />
Се утврдува дека одредбата на член 13 од Законот за<br />
с?лучување и извршување на меѓународните договори<br />
(„Службен лист на <strong>СФРЈ</strong>“, бр. 55/78) не е во согласност со<br />
Уставот на <strong>СФРЈ</strong>. ^<br />
Оваа одлука Уставниот суд ја донесе во состав: претседател<br />
на Судот д-р Бранислав Ивановиќ, и членовите на Судот:<br />
Хрвое Бачиќ, Божидар Булатовиќ, Милован Бузаџиќ,<br />
м-р Крсте Маловски, Омер Ибрахимагиќ, Димче Ко-<br />
заров, Вел,ко Марковиќ, Радко Мочивник, Милосав Отовиќ<br />
и Душан Штрбац.<br />
У. бр. 13/85<br />
12 октомври 1988 година<br />
Белград<br />
Претседател<br />
на Уставниот суд на<br />
Југославија,<br />
д-р Бранислав Ивановиќ, с.р.<br />
ОДЛУКА<br />
ЗА ОЦЕ<strong>НА</strong> <strong>НА</strong> УСТАВНОСТА <strong>НА</strong> ОДРЕДБАТА <strong>НА</strong><br />
ЧЛЕН 24 ОД ЗАКОНОТ ЗА ОБЛИГАЦИОНИТЕ<br />
ОДНОСИ<br />
1. Уставниот суд на Југославија, по сопствена иницијатива,<br />
со решението У. бр. 363/86 од 18 февруари 1987 година<br />
поведе постапка за оценување на уставноста на одредбата<br />
на член 24 од Законот за облигационите односи<br />
(„Службен лист на <strong>СФРЈ</strong>“, бр. 29/78, 39/85 и 46/85) поради<br />
тоа што се таа одредба е пропишано дека одредбите на<br />
Општиот дел од тој закон нема да се применуваат на облигационите<br />
о,дноси што поинаку се уредени со републичките<br />
односно со покраинските закони.<br />
2. Со оспорената одредба на член 24 од Законот за облигационите<br />
односи е пропишано дека на облигационите<br />
односи што се уредени со републичките односно покраинските<br />
закони нема да се применуваат одредбите на Општиот<br />
дел од тој закон во прашањата кои, со оглед на посебната<br />
природа на определени облигациони односи, поинаку<br />
се уредени со републичките односно со покраинските<br />
закони.<br />
3. Сојузниот собор на Собранието на <strong>СФРЈ</strong>, со актот<br />
број 730-6/87-025 од 20 јануари 1988 година го извести Уставниот<br />
суд на Југославија дека, на седницата<br />
одржана на 15 јануари 1988 година, заклучил дека оспорената<br />
одредба на наведениот закон не е согласна со Уставот<br />
на <strong>СФРЈ</strong> и дека го задолжил Сојузниот извршен совет,<br />
во рок од 30 дена, на Соборот да му подготви и достави<br />
предлог за соодветна измена на таа одредба на Законот.<br />
Оспорената одредба на Законот досега не е изменета.<br />
4. Со одредбата на член 281 став 1 точка 4 од Уставот<br />
на <strong>СФРЈ</strong> е утврдено дека федерацијата, преку сојузните<br />
органи, ги уредува основите на облигационите односи (општ<br />
дел на облигациите).<br />
Со одредбите на член 251 од Уставот на <strong>СФРЈ</strong> е утврдено<br />
дека работните луѓе и народите и народностите на<br />
Југославија ги остваруваат своите економски интереси на<br />
единствениот југословенски пазар, дека на тој пазар работните<br />
луѓе и организациите на здружен труд се рамноправни<br />
во вршењето на дејности и .стекнувањето на доход и<br />
дека е противуставен секој акт и секое дејствие со кои се<br />
нарушува единството на југословенскиот пазар.<br />
Со одредбата на член 252 став 1 алинеја 1 од Уставот<br />
на <strong>СФРЈ</strong> е утврдено дека основа на единствениот југословенски<br />
пазар претставува и слободната размена на стоки и<br />
услуги на целата територија на <strong>СФРЈ</strong>.<br />
Тргнувајќи од тие одредби на Уставот на <strong>СФРЈ</strong>, Уставниот<br />
суд на Југославија смета дека уредувањето на општиот<br />
дел на облигациите е исклучиво во надлежност на<br />
федерацијата и дека со сојузен закон не може да се пропише<br />
дека со републичките односно со покраинските закони<br />
може да се определи дека нема да се применува општиот<br />
дел на облигациите.<br />
Според сфаќањето на Уставниот суд на Југославија,<br />
општиот дел на облигациите е една од битните основи на<br />
единствениот југословенски пазар, за чие уредување исклучиво<br />
е надлежна федерацијата.<br />
По оцена на Уставниот суд оспорената одредба на<br />
Законот го исклучува од примена општиот дел на облигациите<br />
на облигационите односи што републиките односно