17.11.2016 Views

CERNOBILO FOREVER / ESPERANTO

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Foto: Alain-Gilles Bastide<br />

Kara Alain-Gilles,<br />

Por la homaro, Ĉernobilo estas vundo ne cikatriĝanta, eĉ post 20 jaroj.<br />

Kaj ne cikatriĝonta dum tre longa tempo. Estas konstanta rememorigo<br />

de l’ danĝero de l’ atomenergio kontraŭ ĉiuj vivantaĵoj sur la Tero. Kial<br />

Ĉernobilo estas danĝera por la homaro, eĉ hodiaŭ?<br />

Juri Bandaĵevski – 05/09/2005 – Minsk, Belorusujo<br />

Mi renkontiĝas kun Juri Bandaĵevski, ĉe li, en<br />

Minsk. Li ĵus eliris el la malliberejo kelkajn semajnojn<br />

antaŭe. Li vivas en hejmaresto.<br />

Juri B. estos la unua persono vidinta la foton “La<br />

atoma pupo”, kiun mi ĵus fotis kelkajn tagojn antaŭe<br />

en Pripjatj. Li estas kortuŝita. Ni kunbabilas pri ĉio<br />

kaj eble nenio, tiel la studentino akompananta min<br />

kiel tradukisto estas impresita.<br />

Mi fotas kelkajn portretojn de Juri B. Li montras<br />

al mi sian sekretan stokon de laboratoriaj musoj<br />

sur sia balkono, tre senpacienca rekomenci siajn<br />

esplorojn.<br />

Je mia foriro, mi diras, ke kompreneble mi tre ĝojus<br />

se li sendus al mi leteron, artikolon, kunlaboraĵon<br />

por mia projekto “Ĉernobilo Forever”.<br />

Mi ricevis ĝin tri semajnojn poste.<br />

Vidu: http://tchernobyl.verites.free.fr/<br />

Unue, pro la graveco de ĝia influo sur ĉiu vivantaĵo en la epicentro de<br />

la katastrofo. (…) 104 000 km² el la surfacareo de Belorusujo, Ukrainujo<br />

kaj Rusujo kun ekstreme danĝera denseco de radioaktiva poluo.<br />

Pli ol 3,8 milionoj da personoj loĝis en la indikitaj teritorioj je l’ momento<br />

de l’ akcidento. Grandega nombro da homoj, kiuj troviĝis malproksime<br />

de l’ eksplodloko de la reaktoro n-ro 4 de la nuklea centralo en 1986,<br />

viktimiĝis pro la terura influo de l’ atomenergio, kiu forŝteliĝis.<br />

Due, pro la negativa specifeco de l’ influo sur la organismo de l’ homoj.<br />

Granda nombro da radioaktivaj substancoj liberiĝis en la biosferon<br />

(…), kun malsamaj diseriĝaj daŭroj, de jodo mallonge vivdaŭra, kies<br />

duoniĝa tempo daŭras 8 tagojn, ĝis plutonio longviva, kies duoniĝa tempo<br />

daŭras 24 390 jarojn. Tamen, la radioaktiva elemento superreganta<br />

pro ĝia kvanto estas cezio-137, kies duonvivo daŭras 30 jarojn. Ĉiujĉi<br />

radioaktivaj elementoj, ne nur je la unuaj tagoj de la katastrofo, sed<br />

ankaŭ de 20 jaroj, eniras la homan korpon, ĉu rekte, ĉu per la radioaktiva<br />

radiado dum diseriĝo. Ili kompreneble efektas tre malutile sur la<br />

vivesencaj organoj.<br />

Dum la unuaj monatoj post la akcidento, estis submetitaj al la plej granda<br />

radiado la likvidintoj, ĉefe pro la ekstera radioaktiva radiado. Multe da<br />

ili grave malsaniĝis, kaj iuj, malmulttempe poste, mortis pro la radiadomalsaneca<br />

sindromo.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!