qronika+3(180)
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
294 69 77; qronikaqronika@gmail.com<br />
uniaTobac da mavneblobac, magram<br />
termini sworad iyo SesarCevi, geTanxmebiT.<br />
_ axla dolarSi arsebuli<br />
sesxebis galarebas gvTavazoben,<br />
rac safrTxes uqmnis rogorc sa-<br />
banko seqtors, iseve mosaxleobas.<br />
Tu lari gaiqca, bankebi izarale-<br />
ben da Tu Semdeg lari gamyarda<br />
_ mosaxleoba, vinc sesxs gaalarebs.<br />
Tan Cveni gadaxdili gada-<br />
saxadebidan unda moxdes am gala-<br />
rebis subsidireba. gaugebaria,<br />
Tqven ratom unda ixadoT fuli<br />
imisTvis, rom me sesxi gavalaro?<br />
an piriqiT, me ratom unda vafinanso<br />
Tqveni sesxis galareba? re-<br />
alurad, rasTan gvaqvs saqme, ras<br />
emsaxureba?<br />
_ mag negatiur efeqtebs fasebis<br />
zrdac daemateba. geTanxmebiT,<br />
banks Tavisi Tanxebi dolarSi aqvs<br />
moziduli da Tu larSi gadaukonvertireb<br />
da mere kursi gaiqca, cxadia,<br />
izaralebs da Tu piriqiT _<br />
lari gamyarda, msesxebeli izaralebs.<br />
refinansirebis sesxebi kidev<br />
ebis gadaxdis Semdeg aRarafris<br />
sayideli fuli ar rCeboda da imitom<br />
ar gavarda fasebi zemoT<br />
katastrofulad. axla, Tu sesxs<br />
yvela, an umetesoba larSi gadaitans,<br />
dolari aRar eqneba sayideli<br />
da msyidvelunarianoba aiwevs,<br />
aucileblad mohyveba Zalian maRali<br />
inflacia. ukve 4,5,6%-iani inflacia<br />
ki aRar iqneba, aramed 15,<br />
20 da 30%-iani. amaSi cdebian eseni,<br />
raxan fasebi mainc ar garbis,<br />
modi, axla, sesxebi gavalaroT,<br />
rom kursma xalxi ar anerviulos,<br />
lari romc uaresad gaufasurdes,<br />
amaze aRaravin inerviulebs.<br />
_ ar inerviulebs ki ara, gaux-<br />
ardeba kidec, sad garkveuli Za-<br />
lis mqone, vTqvaT, 800 laris<br />
gadaxda da sad _ gaufasurebu-<br />
lis.<br />
_ sesxis gadaxdis dros gagixardeba,<br />
magram supermarketSi rom<br />
Sexval, iq gewyineba. vimeoreb, yvela<br />
ar gaalarebs sesxs da romc<br />
yvelam gaalaros, fasebi katastrofulad<br />
gavardeba. an erTi mo-<br />
aris imdenad susti ekonomisti,<br />
rom es ar scodnoda. investicias<br />
rom amiT Caanacvleb, narkotikiviT<br />
rom miaCvev da mere Sewyvet, is<br />
SekumSuli zambara uaresad gaiSleba<br />
erTbaSad. es gadasarevad icoda<br />
da mainc xarjavda rezervebs.<br />
_ an erTi moxdeba an meoreo,<br />
TqviT, me mgoni, orivec moxdeba,<br />
laric gaiqceva da fasebic da<br />
xalxic gamovardeba quCaSi, aris<br />
Tu ara partia mzad quCis aqcieb-<br />
isTvis? mosaxleobaSi muxticaa<br />
da protestic, Tu gindaT, amas<br />
dainaxavT, Tu ara, iZaxebT, _ mux-<br />
ti araa, muxti araa!.. arc 2003<br />
wels moxdeboda rame, quCaSi rom<br />
ar gamosuliyo vinme da procese-<br />
bi ar aegorebina.<br />
_ 2003-Si saakaSvili gvyavda bazarze.<br />
am rangis axla aravin aris.<br />
magitomac dgas eg amocana, rom<br />
arasodes ar dabrundes aq da magitomac<br />
gvewyina Cven da magitomac<br />
gaCnda azri, rom garkveuli gundi<br />
biZina ivaniSvilis survilebs asrulebs,<br />
rodesac mis Camocilebas<br />
lebuliyaviT, amitom erTjeradi<br />
gamafrTxilebeli aqciebi iyo. meore<br />
mxriv, liderSipic gvaklda.<br />
_ burjanaZesa da gaCeCilaZes<br />
ki nu daemsgavsebodiT, Tqvens<br />
Tavs damsgavsebodiT, rac 2003<br />
wels iyaviT.<br />
_ 2003 wlisgan gansxvavebiT, am<br />
jerze, lideri ar gvyavda da Tan,<br />
saxelmwifo institutebi, rac im 9<br />
wlis manZilze Seiqmna, axlac mu-<br />
Saobs, _ ase Tu ise, Suqi ar qreba,<br />
wyali ar wydeba, gazi miewodebaT,<br />
Cveulebrivi yofiTi problemebi<br />
moxsnilia, ris gamoc maSin Zalian<br />
didi muxti iyo, korufcia Wamda<br />
yvelafers da yvelas, xalxs xeli<br />
Caqneuli hqonda da undoda swori<br />
liderSipi da qarizmatuli lideri,<br />
swori xedvebiT da iyo aseTi<br />
lideric mixeil saakaSvilis saxiT.<br />
problemebi axlac uxvadaa, magram<br />
am problemebs unda gamoexmauro<br />
da problemebidan Seqmna erTi<br />
didi muxti. miSa saakaSvili 2003<br />
wels uceb ki ar aRmocenebula,<br />
jer kidev SevardnaZis ministri<br />
amomrCevelsac unda mivawodoT,<br />
unda gavideT da xalxs detalurad<br />
unda avuxsnaT, ra aris es Cveni<br />
idealebi: rom esaa usafrTxo<br />
qveyana, Zlieri ekonomika, evrointegraciis<br />
perspeqtiva, Seni qveyniT<br />
siamayis gancda da ara is, rac<br />
dResaa _ mijiryvnil qveynad gadaviqeciT.<br />
sazogadoebas unda mivawodoT<br />
Cveni partiis ganaxlebuli<br />
saxe, ra iqneba Cveni partiis xelisuflebaSi<br />
mosvlis pirobebSi.<br />
diax, xelisuflebaSi mosvlisa da<br />
ara dabrunebis pirobebSi. am termins<br />
Zalian arasworad amboben,<br />
yrilobazec axsenes da yurSi momxvda.<br />
aravin arsad ar brundeba,<br />
aravin arsad ar dagabrunebs, warsulSi<br />
dabruneba aravis unda, miuxedavad<br />
imisa, im warsulSi ukeTesad<br />
iyo, Tu ara. xalxi an xelaxla<br />
mogiyvans xelisuflebaSi, an ar<br />
mogiyvans. 2003-Si sxva saqarTveloSi<br />
moxvedi xelisuflebaSi da<br />
axla rom moxval, sul sxva amocanebi<br />
geqneba da sul sxva gamo-<br />
`partiis SigniT, zogierTi Cveni, dRes ukve yofili TanamebrZolis<br />
mxridan saakaSvilis pirovnebasTan dakavSirebuli sirTuleebi mTeli<br />
am 3-4 wlis ganmavlobaSi SeimCneoda, rasac, yovelTvis, raRacnairad,<br />
varegulirebdiT. gvegona, rom ukiduresi damarcxebis SemTxvevaSic ki,<br />
Tu aseTi sirTuleebi kvlav iCenda Tavs, ramenairad<br />
davaregulirebdiT, mividodiT garkveul kompromisamde, rogorc es<br />
xdeboda mTeli am 3-4 wlis ganmavlobaSi. rogorc aRmoCnda,<br />
gulubryvilo imedi iyo... arCevnebis Semdeg gaaTmagebuli niaRvari<br />
wamovida, - rogor, Tu Tqven mxars uWerT, Tqven xarT beladomanebi,<br />
saakaSvilistebi Tu miSistebi, jandaba, ubedureba, unda gavemijnoT,<br />
gadavayenoT, es Tavi gadavfurcloT, davxuroT, movrCeT, davaneboT<br />
Tavi, ukrainelia... Tavisi nebiT xom araa ukrainaSi? am<br />
xelisuflebam gandevna, gaaZeva qveynidan da ar aZlevs politikur<br />
procesebSi srulfasovnad CarTvis saSualebas. amitomacaa<br />
simbolurad vakanturad datovebuli Tavmjdomaris posti~<br />
naxevari %-iT gaZvirda dolarTan<br />
mimarTebiT, imitom rom riskiani<br />
valutaa. es laris sesxebi ufro<br />
Zviri iqneba msesxleblisTvis,<br />
msesxeblebi marto kerZo pirebi<br />
xom ar arian, kompaniebic arian da<br />
es ekonomikis Senelebas gamoiwvevs.<br />
problemebis mTeli kaskadia, rac<br />
am galarebas ukavSirdeba, Tan Cveni<br />
jibidan, biujetidan vafinansebT<br />
mTeli am gadaxurdavebis<br />
process. es Tanxebi SeiZleboda,<br />
ukeTes raRacebs moxmareboda da<br />
ekonomika win wasuliyo da ara,<br />
ubralod, Sav ormoSi Cagveyara,<br />
imitom rom viRacebs davukonvertiroT.<br />
ki, larze moTxovnas<br />
gazrdian da moklevadian efeqts<br />
mogvcems. axlac vnaxeT, dastabilurdasaviT<br />
_ 2.65-2.70-is midamoeb-<br />
Sia, imitom rom 60 milionis Casxma<br />
daiwyo da larze moTxovna gaa-<br />
Cines. daastabiluresaviT, rom<br />
bunti ar yofiliyo. eseni fiqroben,<br />
rom Tu yvela gaalarebs sesxebs<br />
da dolari sayideli aRar<br />
eqneba, dolarze moTxovna Semcirdeba,<br />
laris kursze zewola Semsubuqdeba<br />
da devalvaciis procesi<br />
SeCerdeba. da romc gaiqces<br />
lari, Tu yvelas larSi eqneba sesxebi,<br />
kursis cvalebadoba, princip-<br />
Si, aRarc aravis aanerviulebs,<br />
mTavaria, fasebi ar gaiqces. jer<br />
erTi, yvela ar gaalarebs sesxebs<br />
da didi nawili dolarSi daitovebs<br />
da meorec, tyuilad hgoniaT,<br />
rom fasebi ar gaiqceva. eseni fiqroben,<br />
raki am bolo 2 weliwadSi<br />
ar iyo katastrofuli inflacia,<br />
momavalSic ase iqneba. Tumca inflacia<br />
iyo da sagrZobic, ubralod,<br />
katastrofuli inflacia imitom<br />
ar iyo, rom msyidvelunarianoba<br />
daeca, xalxi gaRaribda, ga-<br />
Ratakda. dolarSi arsebuli sesx-<br />
xdeba, an _ meore. rodesac ekonomika<br />
jansaRi ar gaqvs, ar izrdeba,<br />
investiciis Semodinebis magivrad<br />
rezervidan fuls yri da ase<br />
manipulaciebiT cdilob raRac<br />
awio, Cawio, gawio, rogorc ki investiciebs<br />
anacvleb aseTi instrumentebiT,<br />
aseTi meqanizmebi rogorc<br />
ki Semogyavs TamaSSi, egreve<br />
sadRac gagixeTqavs, gaasxams es<br />
auzi da wyali gava da daiRvreba.<br />
_ gafrenil kurss rom alag-<br />
alag raRac niSnulze aCerebdnen,<br />
es xdeboda savaluto rezervebis<br />
flangvis xarjze. kargad gvaxsovs<br />
mTeli is dapirispireba, rac iyo<br />
erovnul bankTan, qadagiZesTan.<br />
man savaluto rezervebi ar gaa-<br />
flangina, safuZvlianad asabuT-<br />
ebda, rom es iyo tyuili, amao garja,<br />
rom moitanda ramdenimedRi-<br />
an Sedegs da qveyanas azaralebda.<br />
qadagiZis wasvlisTanave misdgnen<br />
savaluto rezervebs.<br />
_ ar vici, ra davarqva amas,<br />
boroteba Tu mavnebloba?! faqti<br />
erTia, es uniaToba namdvilad<br />
araa, winasaarCevnod rom kursi<br />
SeenarCunebinaT, bolo erTi Tvis<br />
ganmavlobaSi erovnul banks 200<br />
milion dolaramde daaxarjines.<br />
_ qadagiZes, me mgoni, rac Tan-<br />
amdebobaze iyo, magdeni, jamSi,<br />
arc gauyidia.<br />
_ erovnuli banki damoukidebelia<br />
da zewolis gareSe unda iRebdes<br />
gadawyvetilebas, sakuTari<br />
codnidan da principebidan gamomdinare.<br />
magram moxda ise, rom qadagiZe<br />
rac wavida, Tavisi kaci daayenes.<br />
es adamiani mTavrobis zegavlenis<br />
qveS moeqca da xarja da xarja.<br />
rogorc ki arCevnebi damTavrda,<br />
Sewyvita xarjva da egreve gafrinda<br />
kursi. gvenetaZem es yvelaferi<br />
Zalian kargad icoda, ar<br />
cdilobda yvelafridan. araa<br />
saubari, im skamze ijdeba Tu ar<br />
ijdeba, arc TviTon ainteresebs,<br />
kidev erTxel vambob, imaze iyo<br />
saubari, rom partiasTan saerTod<br />
Sexeba ar hqonoda, mis mmarTvelobasTan<br />
da gadawyvetilebis miRebasTan,<br />
aqedan gamomdinare, arc<br />
saqarTvelosTan, magram mainc „nacionaluri<br />
moZraoba” aris da<br />
iqneba mTavari mebrZoli opoziciuri<br />
Zala da Cvens partiaSi aris<br />
xalxi, vinc, Tavis Tavze pasuxismgeblobas<br />
aiRebs da mosaxleobas<br />
gaWirvebaSi daudgeba. me ar<br />
davasaxeleb saxelebsa da gvarebs,<br />
dae, cxovrebam TviTon gamoaCinos<br />
liderebi. bevr maTgans qarizma<br />
arc aklia da dRes Tuki aseTi<br />
xalxi arsebobs saqarTveloSi, yvela<br />
Cvens partiaSia. sxva partiebSi<br />
aseT xalxs ver vxedav. rac Seexeba<br />
muxts sazogadoebaSi, arCevnebidan<br />
ramdenime TveSi arc unda elodo<br />
raRac gansakuTrebul muxts, muxti<br />
gaixarja arCevnebze. orTqli<br />
gamovida, xalxma is gadawyvetileba<br />
miiRo, rac miiRo, Tumca didi<br />
zewolebis, manipulaciebisa da<br />
gayalbebis fonze.<br />
_ me ar vambob, rom partiam<br />
xalxs unda uCxikinos, piriqiT,<br />
xalxSia es moTxovna. savaraudod,<br />
kidev ufro gaizrdeba gamwvave-<br />
bul socialur fonze da maSinac<br />
iyo, roca erTdRiani mitingebi<br />
imarTeboda. mainc, ra iyo is erT-<br />
dRiani, ramdenimesaaTiani mit-<br />
ingebi? mets ver qaCavdiT, Tu<br />
biZinas nervebs ufrTxilde-<br />
bodiT, rom ar gabrazebuliyo?<br />
_ ara, ara, biZos gabrazeba ar<br />
gvanaRvlebda, ubralod, vcdilobdiT,<br />
Cvendroindel opozicias<br />
ar davmsgavsebodiT, rom karvebi<br />
gagveSala da rusTavelze davsax-<br />
iyo da opoziciuri xma arsaidan<br />
ismoda, Tu ara mixeil saakaSvilisgan.<br />
gaixseneT sairmis quCis sasaxleebis<br />
fotoebi amxelda TargamaZes,<br />
sxva ministrebs. mas Semdeg,<br />
rac gadadga da instituciurad<br />
gaxda opozicioneri, mTeli 2 weli<br />
tyuilad ki ar daukargvs, _ erTi<br />
mxriv, midioda da yvela problemas<br />
adgilze ecnoboda, exmaureboda,<br />
xalxs gverdiT edga, maSin mSeneblobebis<br />
problemebi iyo, uSuqobis,<br />
korufciis, aTasi problema<br />
iyo. sofel-sofel moiara mTeli<br />
saqarTvelo. meore mxriv, roca<br />
sakrebulos Tavmjdomare gaxda, im<br />
mwiri TanxebiT saqmec anaxa xalxs.<br />
problemebis avangardSic iyo,<br />
xalxs gverdiT edga am problemebis<br />
gadaWraSi da saqmiani imijic<br />
Seiqmna, aseTi lideri bolo 4 welia,<br />
arc gvyolia. xalxis mxridan<br />
Zalian bevr raRacazea dakveTa, magram<br />
am dakveTebs sworad aravin<br />
gamoexmaura. ki, SeiZleba, axla<br />
gazicaa, denic, wyalic, magram ufro<br />
mwvaved dgas mSeneblobis,<br />
dasaqmebis problema, Cven Tvalwin<br />
xdeba saxelmwifo institutebis<br />
CamoSla, razec aranairi opoziciuri<br />
xma ar ismis. am problemebs win<br />
wamoweva da xalxis konsolidireba<br />
sWirdeba, rac mTeli es bolo<br />
wlebi ar xdeboda da axla partiam<br />
unda imuSaos da liderebic gamovkveToT<br />
am kuTxiT. sxvanairad<br />
warmoudgenelia, ase teqnikur<br />
mTavrobad aravin agirCevs arc aq<br />
da arc arsad. isev da isev, Sen<br />
unda gamoaCino sakuTari saxe,<br />
qarizma, miswrafebebi, politikuri<br />
neba, idealebi. ideis erTguleba<br />
Cveni mTavari RerZia, ris garSemoc<br />
darazmulia Cveni stabiluri<br />
eleqtorati, magram am stabiluri<br />
eleqtoratis garda, danarCen<br />
wvevebis winaSe idgeba Seni qveyana.<br />
ase rom, Sen unda moxvide xelisuflebaSi<br />
da es unda irwmunos<br />
xalxma, xalxma unda dainaxos Seni<br />
saxe, Seni programa unda iyos gam-<br />
Wvirvale maTTvis, Seni xelisufleba<br />
prognozirebadi unda iyos,<br />
zustad unda icodes, ras gaakeTeb,<br />
rac ivaniSvilis SemTxvevaSi ar<br />
moxda, imitom rom sul sxva<br />
molodinebi hqonda bevrs da veraferi<br />
miiRo, garda imisa, rom<br />
salaparakod darCaT, Tavisuflad<br />
vsunTqavTo da ras niSnavs es<br />
Tavisufali sunTqva, esec bolomde<br />
aravin icis.<br />
_ vadamdeli arCevnebis idea<br />
Tu ganixileba raime doziT raime<br />
doneze? amisi legitimuri safuZ-<br />
veli Tu ara, moraluri namd-<br />
viladaa, erTi mxriv, amomrCevlis<br />
didi nawili biZina ivaniSvilma<br />
moatyua, dasaqmebas dahpirdnen<br />
da arCevnebis mere maSinve Semcir-<br />
ebebi daiwyes, da, meore mxriv,<br />
naxevari milioni amomrCeveli<br />
motyuvda, xma misca mixeil saakaS-<br />
vils da aRmoCnda, rom mixeil<br />
saakaSvilis opoziciisTvis miu-<br />
cia xma, yvela motyuebulia _ „qocebic”<br />
motyuebuli arian da „na-<br />
cebic”. da viRasia es parlamenti?<br />
_ vfiqrob, TviTon amomrCevelma<br />
unda gadawyvitos, iqneba Tu ara<br />
vadamdeli arCevnebi. Tu amomrCeveli<br />
aqtiuri iqneba, xelisufleba<br />
iZulebuli gaxdeba da vadamdeli<br />
arCevnebi dainiSneba. magram<br />
axla jer adgilobrivi arCevnebia<br />
da amaze unda vkoncentrirdeT.<br />
adgilobriv arCevnebze maqismaluri<br />
Sedegi unda miviRoT,<br />
rom Cvens amomrCevels gamarjvebis<br />
rwmena davubrunoT.<br />
N3 (<strong>180</strong>) 31.01-6.02.2017 w.<br />
15