qronika+3(180)
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
294 69 77; qronikaqronika@gmail.com<br />
`moqkavSiridan~ _ `nacebSi~, `nacebidan~ _ `qocebSi~<br />
saqarTvelo tradiciebis moy-<br />
demna veSapiZe<br />
varuli qveyanaa. ar aqvs mniSvneloba,<br />
es tradiciebi Zvelia Tu axa-<br />
li. mTavaria, tradicia wina Taobebidan, an winamorbedidan<br />
modiodes. tradiciebi exeba xan sufras da sadRegrZelos, xanac<br />
_ politikur qmedebebs, magaliTad, kanonebis sakuTar Tavze<br />
morgebas. es erT-erTi yvelaze sayvareli tradiciaa, romlis<br />
dacvazec yovelTvis xelisuflebaSi myofi partia zrunavs.<br />
kanonicaa da kanonic. gansakuTrebul<br />
mniSvnelobas samTavrobo<br />
partiebi konstituciis<br />
Secvlasa da mis sakuTar tanze<br />
morgebis tradicias aniWeben.<br />
magaliTad, 2003 wlamde qarTuli<br />
opozicia erTxmad acxadebda,<br />
rom SevardnaZe konstitucias<br />
kostiumiviT icvamso,<br />
qveynis mTavari kanoni babuzea<br />
morgebuli da yvelaferi misi<br />
Zalauflebis ganmtkicebas emsaxurebao.<br />
revoluciis, kerZod, 2006<br />
wlis sakonstitucio cvlilebebis<br />
Semdeg, qarTvelma erma<br />
aRmoaCina, rom, Turme, „sad<br />
vbanaobT”, _ vis dakargvia SevardnaZe,<br />
roca saakaSvilis sakonstitucio<br />
madam mTeli Zalaufleba<br />
gadasansla?..<br />
wina xelisuflebis mier gaupatiurebul<br />
konstituciaSi,<br />
erTi SexedviT, sakuTar Tavze<br />
mosargebi aRaraferi darCa, magram<br />
mTavaria mondomeba da<br />
rogorc ityvian, „konstitucia”<br />
ori xeliT iWmevao.<br />
Zalauflebis deficiti ar<br />
igrZnoba, magram personaluri<br />
wyenebi zogierTs dRemde mosvenebas<br />
ar aZlevs. konstituciaSi<br />
kuluaruli mmarTvelobis<br />
legalizeba ar gamova, magram<br />
legalizebulis CamorTmeva<br />
ra problemaa?<br />
biZina aRrenilia margvelaSvilze<br />
da amitom prezidenti<br />
xalxma aRar unda airCios. pirdapir<br />
parlamentma unda dani-<br />
Snos. TiTqosda, ra uSavs? saparlamento<br />
modelebSi xom asea?<br />
Tumca, ai, ra uSavs:<br />
prezidentis pirdapiri wesiT<br />
arCevis gauqmeba mospobs<br />
xelisuflebis im erTaderT instituts,<br />
romelic, jer kidev,<br />
ar aris biZina ivaniSvilis jibeSi.<br />
qveyanaSi aRar iarsebebs<br />
saxelisuflebo Sto, romelsac<br />
gansxvavebuli azri eqneba.<br />
prezidentis pirdapiri arCevis<br />
wesi Tu Seicvala, 2018<br />
wels prezidentis daniSvna<br />
dRevandel parlaments mouwevs.<br />
Sedegad ki miviRebT, rom<br />
prezidents, romelsac dRes<br />
50%-ze meti amomrCevliT vir-<br />
CevT, daniSnavs partia „qarTuli<br />
ocneba”, romelic parlamentSi<br />
amomrCevelTa mxolod<br />
48%-iT Sevida.<br />
cota komikurad ki JRers,<br />
magram faqtia, rom prezidentis<br />
arCeviTobis gauqmebis Semdeg<br />
saqarTveloSi yvelaze ma-<br />
Rali legitimaciis mqone figura<br />
Tbilisis meri iqneba. mas<br />
yvelaze meti moqalaqe, milioniani<br />
dedaqalaqis amomrCevli<br />
airCevs. warmoidgineT, yvelaze<br />
maRali legitimaciis<br />
mqone politikosi qveyanaSi<br />
daviT narmania rom iqneba.<br />
daniSnuli prezidentis pirobebSi,<br />
saerTod, kiTxvis niSnis<br />
qveS dgeba merebisa da gamgeblebis<br />
pirdapiri arCevis wesic.<br />
Tu meocnebeebsa da maT ufross<br />
klasikuri saparlamento<br />
respublika undaT, maSin, ase-<br />
Ti respublika unda undodeT<br />
yvela doneze da xelisuflebis<br />
yvela StosTan mimarTebiT.<br />
_ prezidenti daniSnuli minda,<br />
xolo meri _ arCeuli, ar gamodis.<br />
klasikur saparlamento qveynebSi,<br />
sadac prezidenti parlamentis<br />
mier iniSneba, merebsa<br />
da gamgeblebs sakrebuloebi<br />
niSnaven. saparlamento modelis<br />
dedaazric esaa. qveyanaSi<br />
legitimaciis yvelaze maRali<br />
xarisxi unda hqondes sakanonmdeblo<br />
organos da aravin<br />
unda idges parlamentze, xolo<br />
municipalur doneze _ sakrebuloze<br />
maRla.<br />
bunebrivad mivdivarT legitimur<br />
kiTxvamde: aris Tu ara<br />
qarTveli eri mzad, bolo wlebis<br />
erT-erT umniSvnelovanes<br />
politikur monapovars, merebisa<br />
da gamgeblebis pirdapiri<br />
arCevis wess, Seelios?!! albaT,<br />
ufro, _ ara.<br />
„qarTulma ocnebam” sakonstitucio<br />
komisiisTvis samuSao<br />
vada oTxi TviT gansazRvra.<br />
uprecedentod mcire droa.<br />
aqedan erTi Tve ukve gavida.<br />
samuSao procesi jer ar dawyebula,<br />
mxolod mosazrebebisa<br />
da poziciebis gaJRerebis<br />
etapia. samagierod, bevrs aqvs<br />
eWvi da, arcTu usafuZvlo,<br />
rom „qocebs” ukve mzad aqvT is<br />
sakonstitucio cvlilebebi,<br />
romlis „gasapravebladac” Seqmnes<br />
es komisia. am eWvebs Tavad<br />
meocnebeebi amyareben. ukve<br />
Riad acxadeben, rom prezidentis<br />
arCevis wesi gadasaxedia.<br />
ra dasamalia da quTaisidan<br />
parlamenti TbilisSia gadmosatani.<br />
sul ramdenime dRis win ga-<br />
JRerda, rom „qarTuli ocneba”<br />
politikuri blokebisa da koaliciebis<br />
saerTod gauqmebas<br />
apirebs. rogorc Cans, xelisuflebas,<br />
romelmac wina xelisufleba<br />
koaliciuri gaerTianebiT<br />
daamarcxa, axla sxvisi koaliciebis<br />
Seqma uxeTqavs guls.<br />
yvela am arapopularuli<br />
cvlilebis gadasafarad ki<br />
konstituciaSi qorwinebis gansazRvreba<br />
Caiwereba. anu Tu<br />
vinmes romelime cvlileba ar<br />
mogwonT, SeecadeT, qalisa da<br />
mamakacis Canawerze ifiqroT<br />
da nervic ar ageSlebaT. saocnebo<br />
qarTuli televiziebic<br />
ar daiSureben Zalisxmevas da<br />
Tavis saeTero dros mxolod<br />
saocnebo sakonstitucio cvlilebebze<br />
saubars dauTmoben.<br />
ver avuvliT gverds iseT<br />
sakonstitucio proeqtebs, romlebic<br />
„qarTul ocnebas” WiriviT<br />
ejavreba, magram komisiis<br />
sxva wevrebi Tavisas mainc ar<br />
iSlian. erT-erTi aseTi principuli<br />
Tema saarCevno sistemis<br />
cvlilebaa. maJoritaruli<br />
sistemis gauqmeba am cvlilebis<br />
mTavari moTxovnaa.<br />
rogori obieqturobis gar-<br />
Tulebac ar unda gqondes<br />
kacs, Zalian Znelia dRevandel<br />
saarCevno sistemaSi pozitivis<br />
moZebna, gansakuTrebiT bolo<br />
ori sayovelTao arCevnebis<br />
Semdeg.<br />
adgilobriv arCevnebze,<br />
TbilisSi, „qarTulma ocnebam”<br />
amomrCevelTa mxolod 44% miiRo,<br />
magram Tbilisis sakrebuloSi<br />
partiam, TiTqmis, deputatebis<br />
80% Seiyvana. daaxloebiT<br />
igive moxda saparlamentozec.<br />
„ocnebam”, romelmac<br />
amomrCevelTa mxolod 48% miiRo,<br />
parlamentSi 117 deputati,<br />
anu 78% Seiyvana. es ki<br />
niSnavs, rom erTmandatian ma-<br />
Joritarul sistemas<br />
„saswaulebis” moxdena SeuZlia.<br />
oRond, es jadosnuri joxi mxolod<br />
xelisuflebis xelSia da<br />
mxolod xelisuflebidan xelisuflebaSi<br />
gadadis: „moqkav-<br />
Siridan” _ „nacebSi”, „nacebidan”<br />
_ „qocebSi” da ase gagr-<br />
Zeldeba ukuniTi ukunisamde,<br />
Tu es Caketili wre sadRac ar<br />
gairRva.<br />
arada, logikurad rom vimsjeloT,<br />
ratom unda dasTanxmdes<br />
„ocneba” opozicias da ratom<br />
unda Secvalos es kanfetiviT<br />
sistema? rom ara is,<br />
dRes „qocebs” parlamentSi sakonstitucio<br />
ki ara, ubralo<br />
umravlesobac ar eqnebodaT,<br />
48%-iT mxolod 72 deputats<br />
dasjerdebodnen. amitomac<br />
saarCevno sistemis cvlileba<br />
ufro opoziciis ocnebad dar-<br />
Ceba, vidre „ocnebis” prioritetad.<br />
da mere ra, rom Tavad „ocnebis”<br />
83-ma deputatma, wina<br />
parlamentSi, maJoritarebis<br />
gauqmebis moTxovniT, sakonstitucio<br />
iniciativac ki moamzada?!<br />
Tu vinmes es gulwrfeli<br />
nabiji egona, mwared Secda...<br />
ver Secvales firfita axal<br />
parlamentSi, Tu ra?! maSin<br />
gvWirdebodao, axla aRar gvWirdebao,<br />
ase rom, daiviwyeTo.<br />
„qarTul ocnebas” sakonstitucio<br />
komisia politikuri<br />
SeTanxmebisTvis da konsensusisTvis<br />
rom ar sWirdeba, es Tavidanve<br />
kargad gamoCnda. oci<br />
kvalificiuri politikuri<br />
subieqtidan camets rom komisiaSi<br />
ar Seiyvan, e. i. dialogi<br />
da konsensusi ar gainteresebs.<br />
konsensusi arc im Svid opoziciur<br />
partiasTan ainteresebT,<br />
romlebic komisiaSi arian warmodgenilni.<br />
iseTi piri uCans,<br />
rom eseni mxolod antura-<br />
JisTvis arian saWiro.<br />
aprilis bolos komisias „gapraveba”<br />
dasWirdeba. sainteresoa,<br />
Svidi opoziciuri partiidan<br />
romeli „dauwveba” „ocnebas”?<br />
Tumca, albaT, iseTebic<br />
iqnebian, romlebic demarSsac<br />
moawyoben, yovel SemTxvevaSi,<br />
bevrs aseTi ram winaswar daanonsebuli<br />
aqvs. Tumca demarSi,<br />
Semdgomi gagrZelebebis gare-<br />
Se, konstitucias morigi gaupatiurebisgan<br />
namdvilad ver<br />
ixsnis. amisTvis, albaT, ufro<br />
masStaburi da droSi gawerili<br />
qmedebebia saWiro. aseTi procesis<br />
sulis Camdgmeli dRes<br />
mxolod prezidentis instituti<br />
SeiZleba iyos, romelsac<br />
legitimuri ufleba aqvs, gabrazebuli<br />
iyos. erTi kacis „xuSturis<br />
gamo” mas, praqtikulad,<br />
gauqmebas upireben.<br />
Tumca mTavari kiTxva aq sxvaa.<br />
kerZod, rogor uyurebs<br />
prezidenti margvelaSvili Tavis<br />
momavals 2018 wlis Semdeg?..<br />
Tu mas duSeTSi pomidvris<br />
moyvana aqvs gadawyvetili, ma-<br />
Sin yvelaferi gasagebia, magram<br />
Tu pensionerobas jer ar apirebs,<br />
misi aseTi pasiuroba yovlad<br />
gaugebaria...<br />
6 N3 (<strong>180</strong>) 31.01-6.02.2017 w.
Change language