1116-Bilim_Felsefesi-Omer_Demir-1992-119s-

koy,ular. Bir lıilginin adı bir kez bilim kondu mu ona karşı
gelmek için de mangal gibi bir yürek gerekir. O zaman
da bilimi doğruluğu kendinden menkul bir bilgi türü o­
larak kabullenmekten b;ı~ka yol kalmayacaktır.
Öte yandan, bilimi sorgulamaktan vazgeçen, fakat o­
nun nasıl bir bilgi olduğunu öğrenmek isteyen birisinin de
işi pek koby degildir. Rüyala nı n ı zın yorumuna kadaı' nüfuz
etme i~tiyakında olan hilimin niteliği konusunda da bir
fikir birliği yoktur. Neyin bilim olduğu neyin olmadığm! a­
yırmak için elde: bulunduğu savunulan ölçüt!e:r günden
güne de,ghmekre, bilim cımh:; ı kendikrine böylesine ö­
nemli b ir ikticbr kazandıran bilimin standartlarını koymakta
bir türlü uzla 0 amaımıktadırlar. fakat ortada he:rkesin
sorgulamak bir yana en ufak bir şüphe bile duymadan boyun
eğdiği bir bilim do!;ı~maktadır. Tabir yerindeyse hiçbir
sınır tanımadan tüm zihinlerin en ücra köşelerine da!makta,
insanlarm en mahrem alanlarında bile hiçbir muhalif
bırakmamak için adeta ko! gezmektedir.
Yukancla Cla söyled i ğimiz gibi, aslında oı1alıkta dolaşan
her şe:Yİ, u'ygun bir isim yahut takıp takarak yerli yeri...'"le
yerleştiren, sınırları belirlenmiş bir bilgi türünden ziyade
bir uygarlık biçimidir. Bilim de ancak o uygarlığın
bütünıügü içinde anlam kazanan bir bilgi kategorisidiL Bu
bilgi btegorisinin sahip oldugu otorite onun içefiğinden
ziyad(~ bütünlükle olan ilişkisinden kaynaklanmaktadır.
Başka türlü bir bilginin d eğerini, onun niteliğinin değil de
onun bilimsel olup o lm adığının belirlemesinin açıklaması
nasıl yapılabilir?
Bu yüzden çağdaş dünyayı çevreleyen en gözde bilgilenme
yolu ve modern insanın her ~ey d en ,'ok güvendiği
silahı olan hilimin sorgulanması o hilimin içinde yeşerdiği
uygarlığın sorgulaması yapılmadan yapılamaz. Hiçbir uygarlık
da o uygarlığın içinde kalınarak toptan sorgulanamaz.
11