You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ispatlandığırun kabul edilmesidir. Lakatos buna, göııemsel<br />
(y::ılıut deneysel) ispat doktrin.i demektedir.<br />
Bu iki varsayım bir araya gelerek bilimsel olanla olmayanı<br />
ayıran ölçütü meydana getirmektedirler: Ancak<br />
belirli gözlemlenebilir durumları yasaklayan teoriler "bilimsel"dirler<br />
veya bir teori ancak deneysel temele sahib<br />
olduğu zaman "biliınsel"dir.<br />
Lakatos'a göre, psikoloji birinci varsayıının, mantd,;;:<br />
ikincisinin, metodolojik yarg1 da bu sınırçizme ölçütünün<br />
aleyhine şahitlik etmektedir.<br />
Çünkü, "beklentiyle döllenmemiş" hiçbir algı sözkonusu<br />
değildir, ve "gözlem kuram yüklüdür"; bu nedenle<br />
gözlem önermeleriyle teorik önermeler arasında doğal bir<br />
ayının yoktur.<br />
Dogmatik yanlışlamacılığın bu birinci varsayımı<br />
doğru oba bile mantık ikinci varsaY1Il1ın karşısındadır: hiçbir<br />
olgusal önerme bir deneyle ispatlanamal. Çünkü, "önermeler<br />
ancak diğer önermeıerden çıkarsanabillr,<br />
olgulardan çıkarsanamazlar" CLakatos, 1986, s. 99). Hiç<br />
kimse "masay! yumrukbmadan öte" hiç bir cümleyi deneyimden<br />
çık2fsayamn. Iak:ıtos'a göre bu, elementer mantıgın<br />
en temel noktalanndan biri olmasına rağmen bugün<br />
bile hala r::k az insan t3ufından anlaşılmıştır.<br />
Eğer olgusal önermeler ispat edilemezlerse, o zaman<br />
yandabilkelider. Doiayısıyla teorik ve olgusal önermeler<br />
arasındaki uyuşmazlıklar "yanlı~lamal:ır" dan değU tııtarsızhizlardan<br />
kayn:ıklanmaktadır.<br />
Tahayyü! gücümü' teorilerin formüle edilmesinde<br />
olgusal öll':rmelerinl:inden daha büyük rol oyıuyabi!ir faka[<br />
sonuçta her ikisi de yanılabilirdirler. Dolayısıyla teorilerin<br />
doğnJluğunu ispail-:ııyaı:rıayac.