Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
o kadar yanlışlanabilir hale gelir. Örnegin, ışık hızının bir<br />
vakum içinde saniyede 299.8xı06 oldugunu ileri süren bir<br />
hipotez takriben 300xı06 oldugunu ileri süren hipotezclen<br />
daha kesin, dolayısıyla daha yüksek derecede yan1ışlanabilir<br />
olduğu İçin tercih edilmelidir. Yukandaki deprem örneğinde<br />
olduğu gibi, metodolojik açıdan, sonuçta önermenin<br />
dognı veya yanlış olması önemli degildir. Önemli<br />
olan önermenin mantıksal yapısının onun sınanmasına imkan<br />
tanıma sı, hangi gözlem veya sınama sonunda yanlışlanmış<br />
olacağını açıkca ifade eden önermeler içermesidir.<br />
Burada hem dogrulanabllirlik hem de yan1ışlan abilirlik<br />
kategorilerinin olgusal değil mantıksal bir nitelik taşıdığına<br />
dikkat edilmelidir.<br />
Bir önerme potansiyelolarak en azından bir yanlış layıeı,<br />
yani mantıksalolarak kendisiyle çelişen bir temel ö<br />
nttme içeriyorsa o önerme yanlışlanabilir demektir. Popper'a<br />
göre temel önerıne, belirli bir yer ve zamanda, belirli<br />
bir nesneyi konu edinen önerınelerdir. uBurada bir siyah<br />
kugu var" önermesi bir temel önerınedir. Bu öneone,<br />
"Bütün kugular beyazdır" önermesiyle çelişen temel bir ö<br />
nennedir. Yani bütün kugular beyazdır yasası baz! öner-<br />
. melere izin verip bazılarını yasaklarnakı,dır. Bir hipotez e<br />
ğer ona aykın cüşen mantıken mümkün bir veya birkaç<br />
gözlem önermesini banndıracak biçimde ifade ediliyorsa,<br />
o hipotez mantıksalolarak yanlışlanabilirdir. Sözkonusu ö<br />
nerme veya önermelerin doğruIugunun gösterilmesi durumunda<br />
hiporez yanl ışlanmış olacaktır. Bir genellemenin,<br />
yahut kuranun blliınsclli&i, en azından bir temel önermeyi<br />
yasaklamasına, yani o önermenin dOğru olması durumunda<br />
yasanın mantıksalolarak yanlışlanmış olmasına<br />
ba g lı dır.<br />
Temel önennelerin doğnı veya yanlışlığının belirlenmesi<br />
de yukanda belirtilen mutlak anlamda yanlışbmanın<br />
35
Change language