07.03.2017 Views

1116-Bilim_Felsefesi-Omer_Demir-1992-119s-

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

nunda "sorulann ve önerilen cevaplann meşrulugunu (geçerliligini)<br />

belirleyen ölçütlerde önemli kaymalar" (s. 109)<br />

meydana geldigini söyier. Bir paradigmadan digerine geçen<br />

yahut bir paradigmadan digerine bakan kişinin hem<br />

nereye baktı g mda hem de bakış biçiminde önemli farklılıklar<br />

meydana gelir.<br />

Bu baglamda p:lnıdigma bir dile benzer, Bir paradigmanın<br />

içinde anlam bulan kavr:ımIar diğer bir paradigmaya<br />

anlam kaymasına uğramadan aktanbmazlar, Çünkü<br />

kavramların anlamlan paradigmaIann içine gömülüdür ve<br />

ancak paradigmalarm, genei prensiplerinin ışığı altında<br />

renk kazanabilider,<br />

Öte yandan paraeligma aynı zamanda "paylaşılan ortak<br />

degerler kümesi"dir. (Elgnea, 1985, s. 218) Paradigmabr<br />

arası bir değer yargı sistemi o lmadan hiçbir paradigmanın<br />

deger yargıları göreli avantaj yahut dezavantaj bakımından<br />

kıyas l a nıı) eleştirilemez, Kuhncu an lay ı ş ı a interparadigmalk<br />

bir değer ),3rgı sistemi mümkün degildir. O­<br />

na göre yarışan iki paradigmadan birini seçmek, aynen<br />

birbiriyle mücadele halindeki iki veya daha çok siyasal<br />

kurumdan birini seçmek gibidir. Her paradigma kendisini,<br />

üzerine bina olunduğu degerleri kullanarak savunacağı i­<br />

çin paradigmaiar arası tartışmalar döngüsel bir totolojiye<br />

dönü~ür (KlIhn, 1970, s, 94\ Bu b aglamcb Kuhn, yarı şa n<br />

iki paradigmadan birinin galip çıkmasını sözkonusu pcıradigmanın<br />

"daha iyi" veya "daha doğru" bir açıkbma gelirmesine<br />

değil -çünkü böyle bir kıyaslama yapilamaz-, açıklamayı<br />

hedefleclii~i gerçekliğe uygun bir model çıkarmayı<br />

başarmasına b ağ l ar, Yani "iyi paradigmalar" yoktur, "b;işa ­<br />

nlı paracligmalar" vardır.<br />

l(;lfşı1a~tını.amayacak kadar birbirlerinden farklı (incommensurable),<br />

özgün ve kendilerine özgü varlık, bilgi<br />

ve değer anlayışına sahip olan paradigmal:ır, degişik bir<br />

55

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!