21.02.2018 Views

Tekstil Teknik Dergisi Şubat 2018 Sayısı

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

14<br />

PAZAROLA<br />

Takımların Zekâsı<br />

Matematik bir yana, “iki artı iki kaç eder” sorusunun sosyal alanlarda tek cevaplı<br />

olmadığını biliyoruz. Hesabını, tartısını, menfaatini çok önde gören, alırken başka,<br />

satarken başka tutan uyanıkları da bir yana bırakalım. Yaşananlar ve araştırmalar<br />

gösteriyor ki, iki kere iki’nin kaç ettiği, duruma göre değişiyor.<br />

Pazarlama hem arz, hem de talep cephesinde tam bir takım oyunu. O yüzden gruplar<br />

ve grup davranışları da pazarlama mesleğindekilerin ilgisini çekiyor. Pazarlama,<br />

tekil oyuncular kadar bunlardan oluşan toplulukların, ortakların, takımların performanslarıyla<br />

da yakından ilgileniyor.<br />

Misal, firmaların pazarlama başarılarında, yöneticilerin pazarlama zekâları mı,<br />

yoksa, yönettikleri takımdakilerin pazarlama zekâları mı daha etkili? Firmanın<br />

pazarlama zekâsını geliştirmek için hangisine ağırlık ve öncelik verilmeli? Takımların<br />

da, bir organizma gibi ayrı birer zekâları var mıdır? Şayet öyleyse, takımları oluşturan<br />

bireylerin zekâlarıyla, takımın zekâsı birbirleriyle etkileşir mi? Etkileşirse böyle bir<br />

etkileşme ne yönde ve nasıl çalışır?<br />

Araştırmalar grupların, kendi üyelerinin tekil zekâlarının (dolayısıyla davranışlarının)<br />

dışında ve onlardan farklı, organik olarak oluşan bir grup kimliği, zekâsı ve davranışı<br />

oluşturduklarını gösteriyor.<br />

Prof. Dr. İSMAİL KAYA<br />

İ.Ü. İşletme Fakültesi<br />

Pazarlama Anabilim Dalı<br />

Emekli Öğretim Üyesi<br />

mail<br />

ikaya@istanbul.edu.tr<br />

ismail.kaya@gmail.com<br />

blog<br />

http://www.pazarola.<br />

blogspot.com<br />

http://www.pazarlama<br />

bitanedir.blogspot.com<br />

Böylesi hükümlere varabilmek için elbette öncelikle zekâ denince ne anlaşıldığının<br />

bilinmesi, tanımlanması ve ölçülebilmesi gerekiyor. Hem bireyler için, hem de<br />

grubun bütünü için... Bireylerin tekil zekâları ve bunların türlerinin ölçümü için çeşitli<br />

yol ve yöntemler öneriliyor. IQ testleri bunlardan biri ve yaygın kabul görenlerden.<br />

Diğer zekâ türleri için de değişik araçlar kullanılıyor.<br />

Tartışılabilir bütün yönlerine rağmen, IQ testlerinin birey hakkında, geniş bir yelpazede<br />

ve uzunca bir zamanda kişinin başarımlarını, okuldaki performanslarını ve<br />

pek çok faaliyetteki başarılarını tahmin etmede güvenilir bir araç olduğu kabul<br />

ediliyor. Aynı yaklaşımın, grupların zekâ ve başarım düzeylerini değerlendirmesi<br />

amacıyla da kullanılabileceği düşünülüyor.<br />

TEKSTİL & TEKNİK | ŞUBAT | FEBRUARY | <strong>2018</strong><br />

PAZAROLA<br />

Science’da yayınlanan bir araştırma [1],<br />

gruplarda ve takımlarda da ‘kolektif bir zekâ’nın varlığına işaret ediyor. Bulgular:<br />

* Bir kaç kişinin iletişim ve konuşmalara hâkim olduğu gruplarda bu ortak hafızanın,<br />

üyelerin sırasıyla söz aldığı gruplara nazaran daha düşük olduğunu,<br />

* Sosyal hassasiyetin ve empatinin (muhatabının ve diğerlerinin bakış açılarını kabullenebilme<br />

yeteneği) yüksek olduğu durumlarda grubun zekâsı ile bireylerin toplam<br />

zekâsı arasında anlamlı farklara işaret ettiğini gösteriyor.<br />

* Gruptakilerin birbirlerinin bakışlarından hareketle ne düşündüklerini anlayıp ona<br />

göre hükümler çıkarmaları da takımın zekasına sinerji katan bir etki yapıyor. Aralarında<br />

anlaşabilen insanların oluşturduğu grupların zekâsı daha yüksek oluyor.<br />

* Grup üyelerinin birbirine bağlılığı, memnuniyet ve motivasyonlarının takımın zekâsıyla<br />

ilintili olmadığı anlaşılıyor.<br />

Bu yazdıklarım ilginizi çekmedi mi?<br />

Yazıyı bir de, futbol takımlarını ve takımdaki oyuncuları birlikte düşünüp okuyun.<br />

Tabiî, futbol örneğinden gidersek, sadece sahada ter dökenleri değil, bir futbol<br />

kulübünü oluşturan bütün elemanları (taraftarlar, kulüp yöneticileri, teknik direktörler,<br />

sponsorlar, tesisler, vs.) ile birlikte ve bunların her birinin değerleriyle ilişkili olarak<br />

düşünmeliyiz. Bütünün değeri, parçaların toplamından ibaret midir, yoksa daha<br />

çok veya daha az mıdır?<br />

Pazarlamanın işi, değerlere değer katmak olduğuna göre, eldeki malzemelerden<br />

yola çıkarak, bunlardan yararlanarak, müşteriler ve muhataplarca en çok talep edilecek,<br />

en fazla beğenilecek, en değerli üretimler yapmak için, daha değerli malzemeler<br />

kullanmak kadar, bunlar arasındaki âhengin nasıl kurulacağını arayıp bulmak<br />

da pazarlama yöneticilerinin temel görevleri arasında sayılacaktır.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!