Biologia. Podręcznik klasa 5
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
4 Chemiczne podstawy życia<br />
Z tej lekcji dowiesz się:<br />
●●które pierwiastki warunkują istnienie życia na Ziemi;<br />
●●jakie funkcje pełnią w organizmach białka, cukry i tłuszcze;<br />
●●co to są kwasy nukleinowe;<br />
●●co to są związki mineralne i czy są ważne dla życia organizmów.<br />
Pierwiastki życia<br />
Przyroda, żywa i nieożywiona, jest zbudowana<br />
z substancji prostych zwanych pierwiastkami<br />
chemicznymi. Cztery z nich<br />
– węgiel, wodór, tlen i azot – są w organizmach<br />
dominujące i najbardziej rozpowszechnione.<br />
Pierwiastki te są niezbędne<br />
do ich właściwego funkcjonowania. W organizmach<br />
występują też inne pierwiastki,<br />
choć w mniejszych ilościach, np. magnez,<br />
fosfor, żelazo. Obecnie znamy 118 pierwiastków<br />
chemicznych.<br />
W odpowiednich warunkach różne<br />
drobiny pierwiastków łączą się ze sobą,<br />
tworząc substancje złożone, czyli związki<br />
chemiczne, np. wodę, cukry. Z kolei<br />
związki chemiczne wchodzą w skład różnych<br />
struktur, które są elementami budowy<br />
komórek.<br />
tłuszcz<br />
woda<br />
Podstawowe grupy związków<br />
chemicznych występujących<br />
w organizmach i ich funkcje<br />
Do najważniejszych związków chemicznych<br />
warunkujących życie organizmów<br />
na Ziemi zaliczamy: białka, cukry, tłuszcze<br />
i kwasy nukleinowe, a także wodę<br />
i składniki mineralne.<br />
• Udział procentowy<br />
związków chemicznych<br />
w ciele człowieka<br />
2% związki<br />
mineralne<br />
2% cukry<br />
10% tłuszcze<br />
1% kwasy<br />
nukleinowe<br />
tlen<br />
węgiel<br />
wodór<br />
drobiny<br />
pierwiastków<br />
związki<br />
chemiczne<br />
cukier<br />
20%<br />
białka<br />
65%<br />
woda<br />
Substancje proste i złożone<br />
21
Change language