Biologia. Podręcznik klasa 5
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
10 Oddychanie organizmów<br />
Z tej lekcji dowiesz się:<br />
●●dlaczego wszystkie organizmy muszą oddychać;<br />
●●dlaczego tlen jest ważny w oddychaniu;<br />
●●czy są takie organizmy, które oddychają bez tlenu;<br />
●●jaki jest związek rośnięcia ciasta z oddychaniem drożdży.<br />
Istota oddychania<br />
Organizmy, aby żyć, potrzebują energii.<br />
Zwierzęta wykorzystują energię m.in.<br />
do ruchu, wzrostu i innych procesów życiowych<br />
oraz do ogrzewania organizmu.<br />
Rośliny również potrzebują energii, m.in.<br />
do wzrostu, pobierania soli mineralnych<br />
z gleby lub transportu cukrów wytworzonych<br />
w liściach. Energia jest uwalniana<br />
w każdej komórce organizmu podczas oddychania<br />
komórkowego, na które składa<br />
się wiele reakcji chemicznych. Większość<br />
z nich odbywa się w mitochondriach.<br />
Proces oddychania komórkowego, który<br />
zachodzi z udziałem tlenu, jest nazywany<br />
oddychaniem tlenowym. Natomiast<br />
jeśli zachodzi bez udziału tlenu, jest nazywany<br />
oddychaniem beztlenowym. Jednym<br />
z rodzajów oddychania beztlenowego<br />
jest fermentacja.<br />
• Po co oddychamy<br />
Z dostarczanych do organizmu cukru (glukozy) i tlenu<br />
w komórkach jest uwalniana energia, niezbędna do wszystkich<br />
czynności organizmu.<br />
ENERGIA<br />
tlen<br />
cukier<br />
komórka ciała<br />
53