Biologia. Podręcznik klasa 5
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Dział 2. Czynności życiowe i systematyka organizmów. Wirusy. Bakterie<br />
ZBADAJ<br />
Wpływ ilości światła na przebieg<br />
fotosyntezy<br />
Materiały: 2 moczarki kanadyjskie, 2<br />
słoje z letnią wodą z kranu, 2 lampki<br />
nocne z silnymi żarówkami.<br />
Przebieg doświadczenia:<br />
1. Odmierz dwa fragmenty łodyg z liśćmi<br />
moczarki kanadyjskiej tej samej<br />
długości, np. 10 cm.<br />
2. Do dwóch słojów nalej po 1 litrze<br />
letniej wody z kranu.<br />
3. Ustaw oba słoje w pomieszczeniu<br />
o słabym oświetleniu.<br />
4. Obok każdego słoja postaw lampkę:<br />
pierwszą tuż przy słoju nr 1, a drugą<br />
w odległości metra od słoja nr 2.<br />
5. Ustal czas, w ciągu którego będziesz<br />
prowadzić doświadczenie, np. 5 min.<br />
6. Do obu słojów włóż odmierzone<br />
fragmenty pędów moczarki.<br />
7. Włącz lampki i od tego momentu licz<br />
pęcherzyki gazu, które uwalniają się<br />
z liści moczarki (poproś drugą osobę<br />
o pomoc w liczeniu pęcherzyków<br />
w drugim słoju).<br />
8. Zapisz wyniki pomiarów i porównaj je.<br />
Odpowiedz na pytania:<br />
1. W którym słoju powstało więcej pęcherzyków<br />
z gazem?<br />
2. W którym słoju fotosynteza zachodziła<br />
szybciej?<br />
3. Na podstawie jakich obserwacji można<br />
dojść do takiego wniosku?<br />
50<br />
wystarczającej ilości energii świetlnej do<br />
przeprowadzenia procesu fotosyntezy,<br />
przez co wytwarzają za mało substancji<br />
potrzebnych do życia, w tym do wzrostu.<br />
••<br />
Ilość dwutlenku węgla. Gaz ten jest<br />
niezbędny do tworzenia cukrów i jego<br />
zbyt mała ilość hamuje powstawanie cukrów<br />
i innych związków. W atmosferze<br />
ziemskiej jest wystarczająca ilość dwutlenku<br />
węgla, z którego korzystają rośliny.<br />
••<br />
Ilość wody. Woda jest również niezbędna<br />
do fotosyntezy. Poza tym stanowi<br />
środowisko, w którym odbywają się<br />
przemiany chemiczne.<br />
Znaczenie fotosyntezy dla życia<br />
na Ziemi<br />
Gdyby nagle organizmy samożywne przestały<br />
istnieć, dostępne w roślinach związki<br />
chemiczne (m.in. białka, cukry i tłuszcze)<br />
szybko by się skończyły. Zginęłyby<br />
również zwierzęta i ludzie. W procesie<br />
fotosyntezy jest uwalniany tlen, niezbędny<br />
do oddychania organizmów. Gdyby<br />
organizmy samożywne przestały przeprowadzać<br />
fotosyntezę, zawartość tlenu<br />
w atmosferze szybko by się zmniejszyła.<br />
Zginęłyby organizmy oddychające tlenem,<br />
czyli ludzie i zwierzęta.
Change language