Fachowy Elektryk 4/2018
Koniec wakacji, początek jesieni, to czas powrotu do codziennego rytmu pracy. Na rozgrzewkę proponujemy wyjazd do Bielska-Białej, na coroczne targi Energetab. Ta największa w Polsce impreza targowa dla branży elektrycznej i energetycznej, przyciąga specjalistów licznymi konferencjami, szkoleniami, prezentacją produktów oraz niestandardowymi wydarzeniami. Jedną z takich atrakcji mogą okazać się Mistrzostwa Elektroinstalatorów w montażu osprzętu Movion. Nasza redakcja objęła je patronatem medialnym, w związku z czym również będziemy tam obecni. Jako wstęp do zgłębiania oferty targowej pod Szyndzielnią zachęcam do lektury najnowszego numeru Fachowego Elektryka. Widząc duże zainteresowanie tematem elektromobilności, wracamy do zagadnień związanych z transportem EV. Oprócz tego na naszych łamach znajdziecie dużo, mam nadzieję, inspirujących informacji na temat produktów niezbędnych w codziennej pracy. Małgorzata Dobień redaktor naczelna
Koniec wakacji, początek jesieni, to czas powrotu do codziennego rytmu pracy.
Na rozgrzewkę proponujemy wyjazd do Bielska-Białej, na coroczne targi Energetab. Ta największa w Polsce impreza targowa dla branży elektrycznej i energetycznej, przyciąga specjalistów licznymi konferencjami, szkoleniami, prezentacją produktów oraz niestandardowymi wydarzeniami. Jedną z takich atrakcji mogą okazać się Mistrzostwa Elektroinstalatorów w montażu osprzętu Movion. Nasza redakcja objęła je patronatem medialnym, w związku z czym również będziemy tam obecni. Jako wstęp do zgłębiania oferty targowej pod Szyndzielnią zachęcam do lektury najnowszego numeru Fachowego Elektryka.
Widząc duże zainteresowanie tematem elektromobilności, wracamy do zagadnień związanych z transportem EV. Oprócz tego na naszych łamach znajdziecie dużo, mam nadzieję, inspirujących informacji na temat
produktów niezbędnych w codziennej pracy.
Małgorzata Dobień
redaktor naczelna
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
INTELIGENTNY<br />
budynek<br />
Fot. 6.<br />
Czujnik ruchu Berker Q.1<br />
tuje się zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz<br />
pomieszczeń.<br />
Nastawy czujników<br />
W czujnikach ruchu i obecności można nastawić<br />
kilka parametrów. Chodzi przede wszystkim<br />
o możliwość regulowania obszaru pola<br />
detekcji poprzez zasięg i promień detekcji (np.<br />
w zakresie 1 m-10 m) i wysokości 2,5 m. Regulacja<br />
pola detekcji zazwyczaj wykorzystuje<br />
pokrętło. Obracając je w prawo obszar pola<br />
detekcji jest zwiększany, z kolei obrót w lewo<br />
powoduje zmniejszenie obszaru detekcji. Regulowany<br />
jest również czas załączania (np.<br />
w zakresie od 5 sekund do 12 minut) oraz czułość<br />
automatu zmierzchowego np. w zakresie<br />
od 1 do 2000 Lx.<br />
Producenci oferują również oprawy oświetleniowe<br />
bazujące na zintegrowanych czujnikach<br />
ruchu, przy czym fale są w stanie przenikać<br />
nawet przez szklany klosz bez utraty skuteczności<br />
detekcji ruchu. Użytkownik może regulować<br />
czułość natężenia światła oraz zasięg<br />
wykrywania ruchu.<br />
Czujniki do sterowania<br />
oświetleniem schodów<br />
Specjalne czujniki można nabyć z myślą o wykrywaniu<br />
ruchu i obecności na potrzeby instalacji<br />
oświetlenia schodów. W takim rozwiązaniu<br />
obwody oświetleniowe załączają się podczas<br />
korzystania ze schodów czyli wraz z wejściem<br />
na schody i przecięciem sygnału czujnika. Pracę<br />
systemu nadzoruje sterownik a niektóre urządzenia<br />
tego typu są obsługiwane przez panel<br />
dotykowy. Można regulować czas świecenia<br />
uwzględniając ilość stopni i wielkość schodów.<br />
Oprócz tego można wielopoziomowo regulować<br />
jasność pozwalając na ustawienie właściwego<br />
natężenia oświetlenia.<br />
Fot.: HAGER<br />
W systemach oświetlenia schodów najczęściej<br />
wykorzystywane są czujniki natynkowe, które<br />
instaluje się w tralce lub na słupku schodowym.<br />
Niejednokrotnie wykorzystywane są również<br />
czujniki podtynkowe montowane w puszce<br />
elektrycznej.<br />
Wybór czujnika<br />
Wybierając odpowiedni czujnik trzeba przeanalizować<br />
miejsce w jakim będzie on zainstalowany.<br />
Właściwy czujnik dobiera się bowiem<br />
do pracy wewnątrz i na zewnątrz budynku.<br />
Trzeba zdefiniować wykrywanie ruchu lub<br />
obecność określając przy tym rodzaj oświetlanego<br />
pomieszczenia. Czujniki dobiera się<br />
również pod kątem lokalizacji fizycznej – sufit,<br />
narożniki, korytarz. Ważny jest rozmiar nadzorowanego<br />
obszaru oraz przeanalizowanie ilości<br />
czujników wraz z określeniem kąta detekcji.<br />
Nie można zapomnieć o przeanalizowaniu rodzaju<br />
użytkowania. Np. w obiektach użyteczności<br />
publicznej czujniki będą zamontowane<br />
na większych wysokościach.<br />
Kluczową rolę odgrywa zakres nastaw czasowych<br />
oraz moc obciążenia (W). Jeżeli czujniki<br />
będą sterowały oświetleniem to przydatny będzie<br />
przycisk pozwalający na ręczne załączanie<br />
oświetlenia. W niektórych instalacjach przyda<br />
wyjście do sterowania innym urządzeniem<br />
elektrycznym.<br />
Montaż czujnika<br />
Montując czujnik trzeba w pierwszej kolejności<br />
określić kąt zasięgu czujnika. Detektora nie należy<br />
kierować na miejsce, w którym może być wykryty<br />
ruch zwierząt. Ponadto czujnika nie można<br />
kierować na oświetlane obiekty lub elementy<br />
stanowiące źródło ciepła. Jeżeli czujnik poprzez<br />
przekaźnik steruje pracą urządzenia elektrycznego<br />
np. lampy to konieczne jest właściwie dobrane<br />
zabezpieczenie prądowe.<br />
Z kolei eksploatując czujniki należy pamiętać,<br />
że w przypadku zanieczyszczenia optyki może<br />
dojść do zmniejszenia zarówno czułości jak<br />
i zasięgu wykrywania ruchu. Jeśli różnica temperatur<br />
pomiędzy obiektem poruszającym się<br />
a otoczeniem jest niewielka (np. latem) czujnik<br />
może reagować później i zmniejszy jego zasięg<br />
wykrywania ruchu.<br />
Wyłączniki zmierzchowe<br />
Mówiąc o czujnikach wykrywania ruchu i obecności<br />
warto również wspomnieć o wyłącznikach<br />
zmierzchowych. Proste urządzenia tego<br />
typu mają niewielkie obudowy a obciążenie<br />
Fot. 7.<br />
Dwukanałowy czujnik obecności<br />
Fot.: HAGER<br />
prądowe wynosi do 12 A. Dzięki wyłącznikom<br />
zmierzchowym można automatycznie sterować<br />
oświetleniem zewnętrznym z uwzględnieniem<br />
natężenia światła otoczenia. Wiele wyłączników<br />
pracuje samodzielnie lub może współpracować<br />
z innymi układami sterowania. Czułość natężenia<br />
oświetlenia można regulować w zakresie<br />
mieszczącym się pomiędzy 1 a 80 Lx. Bardziej<br />
zaawansowane modele są urządzeniami cyfrowymi.<br />
Mierzone jest natężenie oświetlenia z dokładnością<br />
do 1 luxa. W typowym wyłączniku<br />
znajduje się część pomiarowa oraz czujnik, który<br />
najczęściej wykorzystuje przetwornik światłoczęstotliwość.<br />
Czujniki znajdujące się na płycie<br />
czołowej pozwalają ustawić poziom wyłączenia<br />
i załączenia oświetlenia. Przydatnym rozwiązaniem<br />
jest definiowanie opóźnienia z załączeniem<br />
i wyłączeniem oświetlenia na poziomie<br />
1 minuty. W efekcie zapobiega się krótkotrwałym<br />
przełączeniom i wyłączeniom wynikającym<br />
np. z chwilowego oświetlenia czujnika. Wyświetlacz<br />
informuje o funkcjach realizowanych<br />
przez urządzenie. Proces sterowania wykorzystuje<br />
szereg specjalnych algorytmów zapewniających<br />
odporność urządzenia na nagłe, chwilowe<br />
zmiany oświetlenia przy wyeliminowaniu<br />
nagłego działania wynikającego np. z błysków.<br />
Czujniki ruchu i obecności znajdują zastosowanie<br />
w instalacjach alarmowych oraz sterujących<br />
urządzeniami. Np. w odniesieniu<br />
do oświetlenia może być ono załączane automatycznie<br />
jeżeli osoby wejdą na określoną<br />
przestrzeń, którą objęto zasięgiem działania<br />
czujnika. Należy również podkreślić, że czujniki<br />
ruchu i obecności mogą być elementem<br />
systemów budynków inteligentnych.<br />
Damian Żabicki<br />
72 <strong>Fachowy</strong> <strong>Elektryk</strong> 4 • <strong>2018</strong>