You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Literatura łacińska pozostawała pod bardzo silnym<br />
wpływem twórczości greckiej. Jednak u schyłku republiki<br />
Rzymianie mieli już bogaty dorobek literacki,<br />
rozwijała się zwłaszcza poezja. Mowy, tak jak wcześniej<br />
Grecy, Rzymianie spisywali i publikowali. Niemal<br />
w całości zachowała się do naszych czasów twórczość<br />
Marka Tuliusza Cycerona (106–43 p.n.e.), polityka<br />
i przywódcy optymatów, uznawanego za najwybitniejszego<br />
rzymskiego mówcę. Jego mowy oraz inne<br />
pisma wywarły olbrzymi wpływ na późniejszą kulturę<br />
europejską. Cyceron interesował się też filozofią.<br />
Nie był jednak oryginalnym twórcą w tej dziedzinie<br />
– streszczał i omawiał prace licznych filozofów<br />
greckich okresu hellenistycznego. Znajomość filozofii<br />
hellenistycznej zawdzięczamy dziś w dużym stopniu<br />
właśnie Cyceronowi, ponieważ w oryginale zachowały<br />
się jedynie fragmenty hellenistycznych dzieł.<br />
Typ kultury łacińskiej, dla którego charakterystyczne<br />
było zainteresowanie grecką literaturą, filozofią<br />
i retoryką, trwał nadal w czasach cesarstwa.<br />
Seneka (I w. n.e.), wybitny rzymski kontynuator<br />
filozofii stoickiej, pisał również dramaty wzorowane<br />
na dziełach wielkich greckich tragików. Kulturalni<br />
Rzymianie mogli poznawać mity greckie dzięki<br />
twórczości Owidiusza, poety żyjącego w czasach<br />
Augusta. Owidiusz był autorem obszernego poematu<br />
zatytułowanego Metamorfozy (Przemiany), przedstawiającego<br />
najważniejsze greckie opowieści mityczne.<br />
Do greckiej tradycji literackiej nawiązał także najwybitniejszy<br />
poeta rzymski – Wergiliusz (żyjący w czasach<br />
Augusta), autor poematu Eneida. Opowiedział<br />
w nim dzieje przodka Rzymian, zbiegłego z Troi syna<br />
bogini Wenus – Eneasza (patrz: s. 151). Wergiliusz<br />
świadomie odwoływał się do Iliady i Odysei Homera,<br />
dzieł dobrze znanych wówczas każdemu wykształconemu<br />
Rzymianinowi. Również trzeci wielki poeta<br />
tych czasów – Horacy – wzorował się na twórcach<br />
greckich, a jego utwory stały się wzorem dla poetów<br />
nowożytnych (w Polsce np. dla Jana Kochanowskiego).<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Rozmyla<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Piśmiennictwo w języku greckim przeżywało natomiast szczególny rozwój w II w. n.e. Na przełomie<br />
I i II stulecia tworzył Plutarch z Cheronei, pisarz, filozof i uczony. Jego najsłynniejsze<br />
dzieło to Żywoty równoległe, będące zbiorem biografii wybitnych postaci z dziejów Rzymu i Grecji<br />
(zestawionych parami Grek – Rzymianin, stąd tytuł). Charakterystyczne nie tylko dla Plutarcha,<br />
lecz także dla innych pisarzy greckich tego okresu, było połączenie tradycji greckich i rzymskich.<br />
187
Change language