27.02.2019 Views

oblicza_epok

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

R<br />

ŚREDNIOWIECZE<br />

ANALIZA<br />

1. Z wersów 1.–23. wypisz elementy składające się<br />

na autoportret poety. Co twórca mówi o młodości,<br />

wykształceniu, przyjętym stylu życia? Czego<br />

żałuje? Co zrobiłby inaczej?<br />

2. Do kogo utwór jest adresowany?<br />

3. Wskaż w tekście elementy charakterystyczne dla<br />

trzech rodzajów literackich: liryki, epiki i dramatu.<br />

Czym cechują się gatunki, do których nawiązuje<br />

poeta?<br />

4. Wskaż w tekście elementy poważne i żartobliwe.<br />

Określ ich funkcje.<br />

5. Na czym polega dialog Villona z tradycją literacką<br />

i kulturową? Znajdź w tekście odwołania do<br />

kultury średniowiecznej.<br />

INTERPRETACJA<br />

6. Z jakiej perspektywy poeta opowiada o swoim<br />

życiu, jak je ocenia? Czy jest szczęśliwy?<br />

7. Czy autor Wielkiego testamentu jest z nami szczery?<br />

Znajdź fragment, który można uznać za wypowiedź<br />

ironiczną. Uzasadnij swój wybór.<br />

8. Utwór Villona to „zwyczajny” testament czy<br />

testament poetycki? Odpowiedź uzasadnij.<br />

9. Jak odbierasz nawiązanie do tradycji średniowiecza<br />

w tekście Villona? Czy to twórcze rozwinięcie, czy<br />

też bunt i prowokacja? Uzasadnij swoje zdanie.<br />

POJĘCIA KLUCZOWE<br />

GROTESKA – patrz. lekcja 55.<br />

IRONIA – patrz. lekcja 15.<br />

POETA PRZEKLĘTY – poète maudit (czytaj: poet<br />

modi) to poeta przekraczający normy obyczajowe,<br />

moralne, niekiedy prawne i z tego powodu<br />

odrzucony przez społeczeństwo – mimo swej<br />

artystycznej sławy. Określenie to stworzył Paul<br />

Verlaine (czytaj: pol werlę), francuski poeta<br />

z XIX w. Za pierwszego „poetę przeklętego”<br />

uznaje się François Villona.<br />

SYNKRETYZM RODZAJOWY – łączenie<br />

w utworze cech i elementów różnych rodzajów<br />

literackich – liryki, epiki i dramatu. Często łączy się<br />

z synkretyzmem gatunkowym, czyli występowaniem<br />

w obrębie jednego utworu cech charakterystycznych<br />

dla różnych gatunków literackich,<br />

właściwych dla trzech rodzajów.<br />

WARTOŚCI I POSTAWY<br />

10. Jakich wskazówek poeta udziela czytelnikowi?<br />

Czego należy się wystrzegać? Jaką postawę życiową<br />

przyjąć? Jakich błędów młodości unikać? Czy<br />

zgadzasz się z tym przesłaniem? Co znalazłoby się<br />

na Twojej liście przestróg dla młodszych kolegów<br />

i koleżanek?<br />

11. Czy (wybitnym) artystom wolno więcej? Czy talent<br />

usprawiedliwia obyczajowe i moralne prowokacje?<br />

Uzasadnij swoje zdanie.<br />

12. François Villon jest uważany za poetę przeklętego.<br />

Czy zgadzasz się z tą opinią? W odpowiedzi odwołaj<br />

się do Wielkiego testamentu i biografii twórcy.<br />

François Villon,<br />

reż. Werner Schlechte (czytaj: szleśte),<br />

1981, film biograficzny<br />

304

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!