Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Urboreto<br />
heredaĵon kaj por krei “transmoviĝantajn<br />
kulturejojn” por la translokitaj personoj<br />
kaj la gastigantaj komunumoj estas<br />
preparata.<br />
Samtempe la Iraka registaro alvokis<br />
Uneskon ellabori nacian strategion pri<br />
klerigado por la periodo 2020-2030<br />
por rekonstrui la bazojn de kleriga<br />
sistemo, kiu taŭgu por la bezonoj de ĝia<br />
popolo. Paralele, klerigaj projektoj estas<br />
realigataj cele malpermesi reaperon de<br />
la ekstremistaj fenomenoj kaj rekrei la<br />
kondiĉojn de kunvivado.<br />
Du projektoj celos tion, ke la elementaj<br />
lernejoj de la malnova urbo Mosulo estu<br />
tutsekuraj lokoj, kie la lernantoj povos<br />
disvolviĝi, lerni kaj interagi kun la aliaj kun<br />
respekto, tiel kontribuante al toleremo kaj<br />
paca kunekzisto longdaŭra.<br />
Tiuj projektoj, subtenataj de Japanio<br />
kaj Nederlando, baziĝas sur kompleta<br />
La 10-an de novembro 2018 la iraka<br />
violonĉelisto Karim Wasfi ludas kun<br />
orkestro en la Malnova Urbo de Mosul.<br />
alproksimiĝo kuniganta la infanojn,<br />
ankaŭ la instruistojn, la komunumojn, la<br />
gepatrojn kaj la klerigajn oficistojn en la<br />
evitadon de perforta ekstremismo. Ankaŭ<br />
la restaŭro de la altlerneja klerigado estos<br />
ŝlosila agado de la rekonstruo de la lando<br />
kaj de ĝia produkta sistemo. Trans nur<br />
ekonomia progresado, gravas ebligi al<br />
institucioj, kiel la Universitata biblioteko<br />
de Mosulo - reiĝi la kulturaj kaj intelektaj<br />
centroj, kiaj ili estis.<br />
Tiuj malsamaj projektoj celas la saman<br />
logikon: protekti, rekonstrui kaj klerigi. Ĉar<br />
fronte al la perforto de la ekstremismo kaj<br />
ĝia detrupovo, la kulturo kaj la klerigado<br />
estas la solaj longdaŭraj respondoj. Tiu<br />
progresado respondas al la antaŭvido de<br />
la Iraka registaro, ĉar estas ĝi, kiu devas<br />
realigi tiun iniciaton surloke, dum Unesko<br />
plu ludas sian kunordigan rolon.<br />
Stefania Giannini kaj Ernesto Ottone<br />
Ramirez, ĝeneralaj vicdirektoroj de<br />
Unesko pri klerigado kaj por kulturo .<br />
Elfrancigis Pjer Bouvier (Francujo)<br />
Lernantaj urboj<br />
Fondita sur la divido de ideoj kaj de<br />
solvoj inter urboj, la Monda Reto de la<br />
lernantaj urboj (GNLC) aspiras duoblan<br />
celon: garantii altkvalitan klerigadon,<br />
senekskludan kaj honestan per la ebloj<br />
lerni dum la tuta vivo por ĉiuj, kaj fari<br />
el la urboj spacojn malfermitajn al ĉiuj,<br />
sekurajn, risortantajn kaj daŭripovajn.<br />
Ĉiun duan jaron, internacia Konferenco<br />
pri la lernantaj urboj proponas platformon<br />
por dialogo pri la politikoj kaj<br />
por interŝanĝo de bonaj praktikoj. Ĉiokaze,<br />
la Unesko-premioj de la lernanta<br />
urbo estas aljuĝataj. Tiun ĉi jaron, dum<br />
la kvara Konferenco pri la lernantaj<br />
urboj, en Medellín (Kolombio), dek urboj<br />
estas rekompencataj pro sia engaĝiĝo:<br />
Asŭano (Egiptio), Ĉengduo (Ĉina Po pola<br />
Respubliko), Iraklio (Grekio), Ibadan<br />
(Niĝerio), Medellín (Kolombio), Meli <br />
topol (Ukrainio), Petaling Jaya (Malajzio),<br />
Santiago (Meksiko), Seodae mun-gu<br />
(Sud-Koreo), kaj Søn der borg (Danio).<br />
Por citi nur kelkajn ekzemplojn: Chengdu<br />
kunligis la lernadon kun temaj<br />
promenadoj en la urbo; Medellín<br />
integris en la klerigan sistemon pli ol 4<br />
500 “lernejajn forlasintojn” fokusiĝante<br />
je ĉiu individue ; Petaling Jaya liveris<br />
senpagajn servojn de aŭtobustransporto<br />
por kvar urbaj itineroj: tiuj aŭtobusoj<br />
funkcias ankaŭ kiel disvastigantoj de<br />
informoj per la ekranoj instalitaj en ili.<br />
Tiom da ekzemploj, kiuj montras, ke la<br />
volo kaj la bonaj ideoj ne mankas en la<br />
Reto de la lernantaj urboj!<br />
Elfrancigis Kees Neeft (Nederlando)<br />
Kulturo: DNA de urboj<br />
Metiaĵoj kaj popolaj artaĵoj, ciferecaj artaĵoj, dezajno, filmo, gastronomio, literaturo,<br />
muziko. Ĉi tiuj estas la ŝlosiloj, kiuj malfermas la pordojn al Kreemaj Urboj de Unesko.<br />
Interligitaj per ĉiam kreskanta reto ekde 2004, tiuj urboj konfidas kreemon kaj<br />
kulturajn industriojn, kiel strategiajn faktorojn por daŭripova evoluo – ĉu ekonomia,<br />
socia, kultura aŭ media. La reto nuntempe havas 180 membro-urbojn en 72 landoj. Ĝi<br />
funkcias kiel kunlaborejo de agado por plenumado de la Celaro 2030 de Unuiĝintaj<br />
Nacioj por Daŭripova Evoluo, je urba nivelo.<br />
Vere, inter la dek sep celoj de la Programo 2030, la dek unua – “garantii, ke urboj kaj<br />
homaj loĝejaroj estu inkluzivaj, sekuraj, eltenemaj kaj daŭripovaj” – certigas la esencan<br />
rolon de kulturo en urboj. Pro tio Unesko proponis internacian iniciaton en 2015, el kio<br />
rezultis la Tutmonda Raporto de Unesko pri Kulturo por Daŭripova Urba Evoluo (2016).<br />
Ĝi disponigas ĉioman superrigardon pri sekurigo, konservado kaj mastrumado de urba<br />
heredaĵo kaj disvastigado de kulturaj kaj kreivaj industrioj.<br />
Laŭ la brita aŭtoro Charles Landry, kiu popularigis la koncepton pri kreivaj urboj<br />
ekde la 1980-aj jaroj, kulturo estas la DNA de urboj. “kulturo prezentas: kiuj ni estas, kie<br />
ni estas, de kie ni alvenis, kaj kien ni eble iros”, li diris.<br />
Elangligis Rafael Lima (Brazilo)<br />
Unesko-Kuriero • aprilo-junio 2019 | 29