Şəhriyar xatirələrdə (Xatirə Ədəbiyyatı silsiləsindən)

əğbət bəsləyərək əsərlərində onları həvəslə vəsf edən, misralarından
od-alov saçılan gənc şairin də qapısını döyməli,
“təmizləmə kampaniyası” həyata keçirilməli idi. Şairin ürək
və qələm dostu Lütfulla Zahidi xatirələrində yazır: “Şəhriyar
bir neçə dəfə ölümdən qurtulmuşdu. Bunlardan biri Qacarlar
sülaləsinin məhv olunması qərarı ilə əlaqədar baş vermişdi.
O zaman Şəhriyar 17 yaşlı bir gənc idi. Başına əmmamə qoyar,
səliqəli geyinər, gecə-gündüz dünya ədəbiyyatının ən
nadir incilərini mütaliə edərdi. O, həmin vaxtda müxalifət
hərəkatını, xalqın etiraz dalğalarını ölkənin xeyrinə olan bir
iş kimi qiymətləndirərək bir dəstə etirazçı ilə bazar meydanında
mitinq keçirmək və nitq söyləməklə məşğul idi. Amma
onun xəbəri yoxdu ki, o zaman hökumətin tərəfdarı olan
bazar əhli bu dəyişikliklərə müxalifdir və bir dəstə adamı
pulla satın alıb mitinq keçirənlərin əleyhinə meydana daxil
ediblər. Onlar Şəhriyarı və tərəfdarlarını əhatəyə alır və öldürmək
məqsədilə döyməyə başlayırlar. Elə bu vaxt Şəhriyar
görür ki, bir nəfər onu mitinq iştirakçıları arasından quş kimi
götürüb Seyid İmamzadəsinə aparır. Həmin şəxs vəziyyətdən
onu hali edir və deyir:
– Seyid, bu həngamənin səninlə nə əlaqəsi var, get, öz
işlərinlə məşğul ol.
Özünü hay-küyün içərisindən xilas olmuş görən Şəhriyar
bazarın damına çıxır və onun tağları arasından görür ki,
məslək dostları və mitinq iştirakçısı olan həmkarları müxalifətin
dəyənək və bıçaqları altında məhv olmaq üzrədir.
Sonralar ona məlum olur ki, mitinqçilərdən yalnız o, salamat
qurtulub” 4
Nişapurda dostlarından, vətənindən uzaq əzab-əziyyətli
həyat yaşamağa məhkum edilən şair keçmişi, ötən gün-
4. Camşid Əlizade. “Be həmin sadegi və zibayi” (“Elə həmin sadəlikdə və gözəllikdə”).
“Yadname-ye Şəhriyar” (“Şəhriyar haqqında xatirələr”) (Fars dilindən çevirən
Sabir Nəbioğlu), Tehran, “Mərkəz” nəşriyyatı, 1994, s. 620.
9