You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Jędrzej Korbal<br />
Zamknąć górny pułap.<br />
Patrząc przez noc<br />
8<br />
56<br />
W połowie lat 30. stawało<br />
się jasne, że nawet najlepsze<br />
armaty przeciwlotnicze<br />
dla utrzymania skuteczności<br />
ognia muszą funkcjonować<br />
w ramach systemu urządzeń<br />
wspierających czynną obronę<br />
przeciwlotniczą. Polskie<br />
starania o zakup zagraniczny<br />
lub wypracowanie własnego<br />
modelu broni należało więc<br />
odpowiednio rozszerzyć m.in.<br />
o reflektory i nasłuchowniki.<br />
Podstawę do podjęcia tego<br />
typu działań stanowiły decyzje<br />
najwyższych władz wojskowych<br />
oraz plany rozbudowy<br />
poszczególnych broni.<br />
KSUS<br />
Aktywna dyskusja na temat organizacji artylerii<br />
przeciwlotniczej średniego kalibru toczyła<br />
się w Polsce przynajmniej od połowy<br />
lat 30. i wyrażała się szeregiem złożonych<br />
na ręce naczelnych władz wojskowych referatów.<br />
Wśród nich wymienić należy całościowe<br />
opracowanie ppłk. Feliksa Kamińskiego<br />
dotyczące m.in. potrzeby utworzenia dyonu<br />
doświadczalnego (listopad 1935 r.), jak i późniejszą<br />
pracę płk. dr. Romana Odzierzyńskiego<br />
(kwiecień 1936 r.). Studia nad przyszłym<br />
kształtem polskiej artylerii plot. zbiegły się<br />
z decyzjami Komitetu do Spraw Uzbrojenia<br />
i Sprzętu (KSUS) podjętymi m.in. na posiedzeniu<br />
25 listopada 1935 r. Dotyczyły one<br />
jednak w pierwszej kolejności uzbrojenia<br />
mniejszego kalibru – przyjęcia na uzbrojenie<br />
40 mm armat przeciwlotniczych Bofors.<br />
Pod koniec października 1936 r. swoje stanowisko,<br />
w studium rzeczywistych potrzeb<br />
obrony przeciwlotniczej (OPL) zajął Inspektorat<br />
Obrony Powietrznej Państwa (Inspektor<br />
OPP) kierowany przez gen. bryg. dr. Józefa<br />
Zająca. Wskazano w nim, że do obrony ośrodków<br />
miejskich i przemysłowych WP powinno<br />
dysponować łącznie 113 bateriami armat<br />
75-105 mm oraz 32 kompaniami reflektorów<br />
(120-150 cm) plus minimalną, bo kalkulowaną<br />
zaledwie na 3% rezerwą sprzętu. Podział<br />
czynnych środków OPL według Inspektora<br />
OPP prezentował się następująco: dla potrzeb<br />
OPL obszaru kraju 78 baterii, a dla<br />
potrzeb frontu – 45 baterii zgrupowanych<br />
w 15 motorowych dywizjonach dla armii<br />
i odwodu Naczelnego Wodza.<br />
Część z ww. uzbrojenia miały stanowić armaty<br />
najcięższe 90-105 mm, jednak w dziennikach<br />
Inspektora OPP brak choćby szacunków<br />
co do ich liczby. Najprawdopodobniej<br />
jednak nie byłoby to więcej niż 15 baterii.<br />
Przyjęty podział był prosty – całość ww. sprzętu,<br />
co ważne, wsparta 400 40 mm armatami<br />
Boforsa, odpowiadała za osłonę dużych<br />
ośrodków miejskich (Warszawa, Gdynia<br />
i Zagłębie Górnośląskie), lotnisk, obszarów<br />
koncentracji oraz węzłów komunikacyjnych.<br />
Tabela 1. Liczba nowoczesnych armat przeciwlotniczych przyjęta w ramach<br />
uchwały KSUS z 17 grudnia 1936 r. dla osłony wojsk w polu oraz OPL kraju<br />
Wyszczególnienie Liczba baterii Liczba dział w baterii Liczba dział ogółem<br />
Baterie armat 75 mm wz. 36 St dla osłony<br />
wojsk w polu (w armiach)<br />
Baterie armat 75 mm wz. 36 lub wz. 37 St<br />
dla OPL kraju (miasta, przemysł)<br />
60 3 180<br />
70 4 280