Lotnictwo Aviation International 5/2021
by ZBiAM
by ZBiAM
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Siły powietrzne<br />
Adam Gołąbek,<br />
Andrzej Wrona<br />
Polskie samoloty rozpoznawcze<br />
1945-2020<br />
IV<br />
We wrześniu 1980 r. pilot po starcie do lotu na rozpoznanie na samolocie MiG-21R z lotniska Sochaczew obrał<br />
kierunek na Malbork. Koło południa przekroczył linię brzegową Zatoki Gdańskiej i po obraniu kierunku na Władysławowo<br />
kontynuował lot. Będąc nad Bałtykiem wykonał skręt w lewo w kierunku zachodnim i uruchomił<br />
aparaturę rozpoznania radioelektronicznego.<br />
Przez 18 minut lotu nie zanotował żadnej<br />
aktywności obcego lotnictwa, sygnałów<br />
o namierzeniu czy niespodziewanych<br />
zdarzeń. Jak napisano w raporcie: niezwykle<br />
rzadko taka sytuacja miała miejsce podczas lotów<br />
rozpoznawczych. Po kolejnej zmianie kursu<br />
pilot wylądował na lotnisku w Świdwinie<br />
w celu odtworzenia gotowości do kolejnego<br />
lotu. Po około 40 minutach nastąpił start do<br />
lotu powrotnego. Pilot skierował samolot<br />
nad Bałtyk i będąc w rejonie wód międzynarodowych<br />
włączył aparaturę rozpoznawczą<br />
i przechylając samolot na prawe skrzydło rozpoczął<br />
typowy lot po kręgu.<br />
W tym samym momencie stacja SPO-3<br />
cyklicznie zaczęła sygnalizować opromieniowanie<br />
radiolokacyjne samolotu. W połowie<br />
kręgu stacja w trybie ciągłym zaczęła<br />
informować pilota o przechwyceniu przez<br />
dwa obce myśliwce. Były to niemieckie<br />
F-104G Starfighter, które na zmianę z tylnej<br />
półsfery wykonywały ataki na polskiego<br />
MiG-21R. Zbliżając się do końca kręgu pilot<br />
„dwudziestego pierwszego” wszedł w polską<br />
przestrzeń powietrzną jednak spoglądając<br />
w peryskop dalej widział dwa samoloty<br />
niemieckie. Pilot wyrównał lot lecz myśliwce<br />
dalej utrzymywały się w tylnej półsferze wykonując<br />
swoje zadanie. Po chwili wszystkie<br />
trzy maszyny przekroczyły linię brzegową<br />
wlatując nad ląd.<br />
W tym czasie z radzieckiego 871. Pułku<br />
Lotnictwa Myśliwskiego stacjonującego na<br />
lotnisku Kołobrzeg poderwano parę dyżurną<br />
MiG-23M. Niemieccy piloci bardzo późno<br />
zauważyli, że znajdują się nad stałym lądem<br />
i robiąc zwrot z dużą prędkością powrócili<br />
nad Bałtyk. Stwierdzono, że dopiero kontrola<br />
radiolokacyjna zwróciła uwagę niemieckim<br />
pilotom, że zobrazowanie na wskaźnikach<br />
świadczy o ich obecności nad terenem<br />
obcego państwa. Strona polska nie złożyła<br />
noty protestacyjnej, a myśliwce radzieckie<br />
nie dochodząc do F-104G, powróciły na<br />
lotnisko startu. Łącznie do końca 1980 r.<br />
wykonano 119 lotów na rozpoznanie radioelektroniczne<br />
odnotowując dużą aktywność<br />
lotnictwa NATO.<br />
W 1981 r. zaplanowano ponad 220 lotów<br />
na rozpoznanie. Pierwszym sprawdzianem<br />
bojowym MiG-21R były międzynarodowe<br />
ćwiczenia „Sojuz’81”, w których piloci samolotów<br />
tego typu realizowali rozpoznanie<br />
wyznaczonych rejonów w poszukiwaniu<br />
mobilnych wyrzutni pocisków balistycznych<br />
z ładunkami jądrowymi. Równolegle z ćwiczeniami<br />
realizowanymi w ramach Układu<br />
Warszawskiego, pułki lotnictwa rozpoznania<br />
taktycznego i artyleryjskiego z Powidza<br />
i Sochaczewa wykonywały zadania na krajowym<br />
podwórku. Szesnaście samolotów<br />
MiG-21R (cztery z 21. plrtia i dwanaście z 32.<br />
plrtia) wzięło udział w ćwiczeniu pod kryptonimem<br />
„Klon’81”. Piloci realizowali zadania<br />
głównie rozpoznawcze w wyznaczonych<br />
Piloci sochaczewskiego<br />
pułku cyklicznie<br />
ćwiczyli operacje<br />
lotnicze z drogowych<br />
odcinków lotniskowych.<br />
Na zdjęciu:<br />
samolot MiG-21R<br />
z zasobnikiem rozpoznawczym<br />
D ląduje na<br />
DOL Kliniska.<br />
Zasobnik rozpoznania radioelektronicznego R<br />
w zbliżeniu. To właśnie takie zasobniki wykorzystywano<br />
w opisanych w artykule lotach bojowych<br />
MiG-21R nad Morzem Bałtyckim.<br />
70<br />
<strong>Lotnictwo</strong> <strong>Aviation</strong> <strong>International</strong> MAJ <strong>2021</strong>