WiT 7_2022 (82)promo

More documents

Recommendations

Info

Pojazdy wojskowe Pojazdy minoodporne Cougar H 4×4 z pierwszej partii dostarczonej do Polski czekające na przeprowadzenie prac dostosowujących je do uczestnictwa w ruchu drogowym wg obowiązujących w naszym kraju przepisów, a także na montaż środków łączności, uzbrojenia i przemalowanie. Dobrze widoczne zawieszenie niezależne TAK-4. Pierwsze Cougary w Polsce Bartłomiej Kucharski, współpraca Andrzej Kiński 20 czerwca do Polski, drogą morską, dotarło pierwszych 71 pojazdów minoodpornych (tzw. MRAP) Force Protection Cougar 4×4, przekazanych Siłom Zbrojnym RP przez administrację Stanów Zjednoczonych w ramach programu pomocy sojusznikom Excess Defense Articles. Zaś 2 lipca do szczecińskiego portu przypłynęło kolejnych „ponad 140” takich wozów. O obydwu zdarzeniach poinformował jako pierwszy na mediach społecznościowych sam minister obrony narodowej, a od niedawna także wicepremier, Mariusz Błaszczak. Ale czy faktycznie jest się czym szczycić? Fotografie w artykule: Ministerstwo Obrony Narodowej, Agencja Uzbrojenia, Inspektorat Wsparcia Sił Zbrojnych, 1. Pomorska Brygada Logistyczna, 10. Opolska Brygada Logistyczna/ppor. Maciej Szymaszek, st. chor. szt. Tomasz Robak, 12. Dywizja Zmechanizowana, US Marine Corps. Nie są to bynajmniej pierwsze pojazdy klasy MRAP używane w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. W Wojskach Specjalnych od 2014 r. eksploatowane są, znacznie od Cougarów nowocześniejsze, wozy Oshkosh M-ATV M1240A1, także zresztą pozyskane w ramach procedury EDA. Warto przypomnieć, że same Cougary są dobrze znane naszym żołnierzom – kilkadziesiąt takich wozów (Cougar H 4×4), począwszy od listopada 2008 r., uzupełniało Rosomaki i HMMWV w Polskim Kontyngencie Wojskowym w Afganistanie. Później dołączyły do nich pojazdy Navistar Defense MaxxPro i Oshkosh M-ATV. Sprzęt ten, jako wypożyczony przez stronę amerykańską, był zwracany Amerykanom w ramach stopniowej redukcji sił PKW Afganistan i wycofywania ich do kraju. ❚ PKW Afganistan – Cougary po raz pierwszy Cougary H 4×4, jak wspomniano, były pierwszymi MRAP-ami, które długotrwale mieli okazję eksploatować polscy żołnierze, stąd wzbudziły zainteresowanie, także specjalistów. Na tyle duże, że powstał nawet naukowy artykuł dotyczący ich eksploatacji, autorstwa specjalisty- -uzbrojeniowca z Wojskowej Akademii Technicznej, do którego jeszcze wrócimy. Pierwsze Cougary, wypożyczone przez Amerykanów, PKW Afganistan przejął 17 listopada 2008 r., a na przestrzeni kolejnych miesięcy odebrano ich 40. Pozostały w służbie niezbyt długo, wyparły je bowiem coraz liczniejsze Rosomaki i nowocześniejsze konstrukcje tej samej klasy. Zresztą już kilka lat później, w 2014 r., stabilizacyjna, a de facto bojowa obecność Polaków w Afganistanie w ramach Międzynarodowych Sił Wsparcia Bezpieczeństwa dobiegła końca. Warto odnotować, że obsadzone przez polskich żołnierzy Cougary trzykrotnie były atakowane z użyciem improwizowanych ładunków wybuchowych (IED), szczęśliwie nikt w tych incydentach nie zginął. Mimo że w okresie wojen ekspedycyjnych Cougary były bodaj najbardziej masowo produkowanymi pojazdami klasy MRAP (ponad 4000 w wersjach H 4×4 i HE 6×6 od 2002 r.), szybko zostały uznane za niezbyt udane i mało przydatne. Większość z ocalałych pojazdów podarowano bądź sprzedano sojusznikom lub nawet zezłomowano. Ten sam los podzieliła zresztą większość MRAP-ów, uznanych za mało użyteczne (poza M-ATV) poza specyficznymi warunkami działań w ramach misji ekspedycyjnych i zastąpione po powrocie do macierzystych garnizonów w użytkujących je jednostkach i pododdziałach przez inne pojazdy czy wozy bojowe. Niewiele spośród 27 000 wozów MRAP różnych typów dostarczonych US Army i US Marine Corps (w mniejszym stopniu US Air Force) w trakcie wojen ekspedycyjnych pozostaje jeszcze w służbie w Siłach Zbrojnych Stanów Zjednoczonych. Jednak dzięki ubiegłorocznej decyzji polskiego Ministerstwa Obrony Narodowej te przestarzałe koncepcyjnie pojazdy mają szansę na drugą młodość, i to na wschodnioeuropejskim – najważniejszym dziś dla NATO – teatrze działań. ❚ Co właściwie kupiono? O pozyskaniu Cougarów po raz pierwszy poinformowano w listopadzie 2021 r., kiedy minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak zapowiedział zamiar przejęcia od Amerykanów 300 takich pojazdów w ramach procedury Excess Defense Articles (EDA). W jej zakresie obdarowany zbędnym Siłom Zbrojnym Stanów Zjednoczonych uzbrojeniem czy sprzętem pokrywa jedynie koszty rozkonserwowania, transportu i szkolenie załóg. Warunki miały być niezwykle atrakcyjne, bowiem cała transakcja miała kosztować polskiego podatnika jedynie 27,5 mln USD. Stosowną umowę podpisano w grudniu 2021 r., zaś wg ówczesnych komunikatów pierwsze pojazdy miały zasilić Wojsko Polskie już w pierwszym kwartale 2022 r. Cougary miały trafić do jednostek rozmieszczonych na wschodzie Polski, sugerowano, że będą to pododdziały 18. Dywizji Zmechanizowanej lub/i brygad Wojsk Obrony Terytorialnej. 42 Wojsko i Technika • Lipiec 2022 www.zbiam.pl
Obrona przeciwlotnicza Nowe chińskie uzbrojenie i sprzęt obrony przeciwlotniczej Cz. 2 Systemy i zestawy bliskiego zasięgu Tomasz Szulc Wielość chińskich systemów dużego i średniego zasięgu, opisanych w WiT 1/2022 nie jest bynajmniej usprawiedliwiona potrzebami obrony przeciwlotniczej Państwa Środka i jego sił zbrojnych. Nie da się też zauważyć logiki w opracowywaniu systemów, które nie uzupełniają się wzajemnie i nie tworzą razem spójnej, wielowarstwowej struktury. Podobnie ma się rzecz z systemami i zastawami bliskiego zasięgu – powstaje ich zbyt wiele i zbyt są do siebie podobne pod względem charakterystyk, by kupiło je wszystkie choćby największe wojsko. Natomiast nadzieje na eksport systemów i zestawów, których nie używają siły zbrojne państwa-producenta są zwykle niewielkie. Niezależnie od tego każdy następny salon w Zhuhai jest okazją do prezentacji kolejnych, nowych rozwiązań. Fotografie w artykule: zbiory autora, Internet. Podobnie jak w WiT 1/2022 zostały one uporządkowane według „wielkości”, czyli maksymalnego zasięgu ich pocisków, poczynając od największego. Głównym zadaniem takiego uzbrojenia była do niedawna obrona pododdziałów wojsk lądowych przed samolotami uderzeniowymi i śmigłowcami bojowymi operującymi na małych i średnich wysokościach. Systemy, zorganizowane w baterie lub dywizjony, mogły występować na szczeblu pułku lub batalionu, a przenośne zestawy rakietowe na szczeblu kompanii. Ich uzbrojenie mogło składać się także z broni lufowej – głównie armat kalibru 23÷35 mm. W Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej obronę przeciwlotniczą na szczeblu do pułku włącznie miały jeszcze w połowie lat 80. zapewniać jedno- i dwulufowe 37 mm armaty, kopie radzieckich wz. 39 (61-K) oraz karabiny maszynowe Typ 59, czyli kopie 12,7 mm wkm DSzK. Dopiero w połowie lat 80. zaczęły je zastępować dwulufowe 23 mm armaty Typ 85 – kopie radzieckich ZU-23-2, a później także Typ 87 – niemal takie same, ale kal. 25 mm. Na początku lat 90. w większej liczbie pojawiły się zestawy przenośne – kopie radzieckich Strzał-2M. Nie wyprodukowano natomiast kopii Strzał-1 i Strzał-10, podczas gdy licencyjne, francuskie Crotale – HQ-7 – pojawiły się dopiero w latach 90., i to na szczeblu dywizji. FB-10A z 2021 r., w głębi należący do systemu pojazd z aparaturą do zakłócania bezzałogowców. Pierwsza konfiguracja zestawu FB-10 – wyrzutnia i środki wykrywania oraz śledzenia celów umieszczone na jednym pojeździe. Zupełnie nowym wyzwaniem okazało się zwalczanie małych i średnich bezzałogowców. W tej roli systemy rakietowe bliskiego zasięgu mogą funkcjonować także w strukturach wojsk obrony powietrznej, które wcześniej nie miały potrzeby stosowania takiego uzbrojenia. W poniższym przeglądzie pominięto (z jednym wyjątkiem) systemy i zestawy, służące do zwalczania bezzałogowców wyłącznie poprzez przeciwdziałanie elektroniczne. Jest ich w Chinach sporo, są nawet eksportowane i wykorzystywane bojowo. ❚ FB-10 Nowością 2014 r. był lekki zestaw samobieżny FB-10. Ze względu na zewnętrzne podobieństwo można byłoby go uznać za rozwiązanie konkurencyjne wobec starszego o 10 lat zestawu Yitian. Ten ostatni dysponuje ośmioma naprowadzającymi się na źródło ciepła lekkimi rakietami TY-90 o zasięgu 6 km i maksymalnej wysokości lotu rażonych celów 4 km oraz radarem wykrywania i śledzenia celów z obrotową anteną, a także głowicą optoelektroniczną. Jako nośnik wykorzystano transporter opancerzony WMZ-551 (Typ 92). Mimo prezentacji kompletnego Yitiana już w 2005 r., dowody na rozpoczęcie jego produkcji pojawiły się dopiero w 2013 r. Nie jest wykluczone, że osiągi pocisków TY-90 uznano za niewystarczające i zestaw przyjęto na uzbrojenie dopiero po opracowaniu pocisków z lepszymi charakterystykami przestrzennymi. Takie pociski, mimo zachowania poprzedniej nazwy, wyróżniają się bikalibrowym kadłubem. Ich przednia część z głowicą termoczułą i głowicą bojową ma niezmienioną średnicę, a część tylna, mieszcząca nowy silnik, ma nieco większą. 48 Wojsko i Technika • Lipiec 2022 www.zbiam.pl
Page 1 and 2: POLSKIE COUGARY ❙ AW149 DLA POWIE
Page 3 and 4: Paryskie salony Eurosatory, prezent
Page 5 and 6: Wozy bojowe Największą - i dosło
Page 7 and 8: Artyleria Sekwencja zdjęć pokazuj
Page 9: Konflikty Marcin Gawęda Przedłuż
Page 13 and 14: Samoloty bojowe Samoloty F-35A podc
Page 15 and 16: Przemysł obronny Jeden z najwięks

WiT 7_2022 (82)promo

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?