W numerze m.in. - Bibliotekarz Opolski
W numerze m.in. - Bibliotekarz Opolski
W numerze m.in. - Bibliotekarz Opolski
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Jadwiga Sadowska<br />
Biblioteka Narodowa<br />
1. Podstawy metodyczne<br />
Język haseł przedmiotowych Biblioteki Narodowej<br />
końca lat 90.<br />
Język haseł przedmiotowych stosowany jest w BN od połowy lat 50. Od 1955<br />
r. prowadzony jest w BN katalog przedmiotowy, początkowo na podstawie kart<br />
centralnie drukowanych, od 1957 r. hasła przedmiotowe zamieszczane są<br />
w opisach „Przewodnika Bibliograficznego".<br />
Podstawą JHP BN jest metodyka opracowana przez Adama Łysakowskiego,<br />
zawarta w podręczniku „Katalog przedmiotowy" (1946). Metodyka ta<br />
z ^e vnymi modyfikacjami obowiązuje do dnia dzisiejszego. Na podstawie zaleceń<br />
Łysakowskiego tworzono katalogi przedmiotowe również w Bibliotece Uniwersyteckiej<br />
w Warszawie (1929 r.), Bibliotece Gdańskiej PAN (1946 r.), Bibliotece<br />
Uniwersytetu Łódzkiego (1946 r.), Bibliotece Jagiellońskiej (1950 r.), Książnicy<br />
Miejskiej w Toruniu (1953 r.), Bibliotece UMCS (1957 r.), Bibliotece Miejskiej<br />
wŁodzi (1965 r.), Bibliotece WSP w Rzeszowie (1967 r.).<br />
Słownictwo ogólne JHP BN, tj. tematy i określniki zarejestrowane jest<br />
w „Słowniku języka haseł przedmiotowych Biblioteki Narodowej" opracowanym<br />
przez Jan<strong>in</strong>ę Trzcińskąi Ewę Stępniakową. W 1997 r. ukazało się trzecie<br />
wydanie Słownika podaj ące stan na koniec 1996 r. Ponadto co pewien czas (co<br />
kwartał, ostatnio co 2 miesiące) wydawane są uzupełnienia do Słownika jako<br />
wkładki do „Przewodnika Bibliograficznego".<br />
Tematy jednostkowe: osobowe, korporatywne, geograficzne pierwotnie były<br />
prowadzone w postaci kartoteki kartkowej, obecnie są utrzymywane w postaci<br />
rekordów tzw. kartoteki wzorcowej w bazie danych w formacie USMARC. Podstawą<br />
do ustalania form tych tematów są te same normy, które obowiązujądla<br />
haseł opisu bibliograficznego.<br />
Założenie, aby hasła osobowe, korporatywne oraz tytuły ujednolicone dla<br />
opisu bibliograficznego i opisu przedmiotowego były jednakowe zostało usankcjonowane<br />
w odpowiednich dokumentach międzynarodowych. W 1984 r. ukazały<br />
się wytyczne dla haseł opisu bibliograficznego: „Guidel<strong>in</strong>es for Authority<br />
and Reference Entries" (GARE), w 1993 r. ukazało się podobne opracowanie dla<br />
haseł przedmiotowych: „Guidel<strong>in</strong>es for Subject Authority and Reference En-<br />
10