E-LAI_12_23_opt
by ZBiAM
by ZBiAM
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Na tropach postępu<br />
Nadchodzi szósta generacja<br />
Samoloty myśliwskie przyszłości<br />
Ponadto, w ciągu ostatnich dwóch dekad znacznie<br />
zintensyfikowano wysiłki mające na celu stworzenie<br />
pilotów sztucznej inteligencji (AI – Artificial<br />
Intelligence) przeznaczonych do zastosowań wojskowych.<br />
W sierpniu 20<strong>23</strong> r. zastępca sekretarza obrony USA<br />
Kathleen Hicks ujawniła, że zupełnie nowy amerykański<br />
program wojskowy Replicator ma na celu rozmieszczenie<br />
tysięcy autonomicznych systemów uzbrojenia, w tym wiele<br />
autonomicznych bezzałogowych systemów powietrznych.<br />
I to wszystko ma się dziać nie za kilka lat a w ciągu dosłownie<br />
najbliższych 18 do 24 miesięcy! Tempo tych zapowiadanych<br />
rewolucyjnych zmian musi budzić uznanie ale<br />
i niedowierzanie: czy w takim tempie da się to wszystko co<br />
zaplanowano wykonać? Jesteśmy przyzwyczajeni śledząc<br />
to co dzieje się w środowisku związanym z modernizacją sił<br />
zbrojnych do tego, że wszystkie bardziej istotne przemiany<br />
w tym obszarze potrzebują czasu. A tu zmiany mają się odbywać<br />
we wprost zawrotnym tempie jak na standardy jakie<br />
są nam dotąd znane.<br />
Po wielu latach zwiększania kosztów pozyskania kolejnych<br />
generacji odrzutowych samolotów myśliwskich i cy-<br />
Józef M. Brzezina<br />
Podział odrzutowych samolotów myśliwskich na generacje ma charakter umowny. Na<br />
Zachodzie przyjęte jest, że obecnie najnowsze konstrukcje to 5 generacja. Zaliczane do niej<br />
są amerykańskie samoloty bojowe (myśliwskie) Lockheed Martin F-22 Raptor i Lockheed<br />
Martin F-35 Lightning II, rosyjski Suchoj Su-57 oraz chińskie Chengdu J-20 i Shenyang J-31.<br />
Ich najważniejszymi cechami wyróżniającymi je na tle starszych generacyjnie samolotów<br />
myśliwskich są: obniżona wykrywalność (stealth), zdolność do lotu z prędkością naddźwiękową<br />
bez użycia dopalaczy (supercruise), wewnętrzne komory na uzbrojenie, zintegrowana<br />
cyfrowa awionika, stacja radiolokacyjna z aktywnym skanowaniem elektronicznym (AESA –<br />
Active Electronically Scanned Array) i małym prawdopodobieństwem wykrycia (LPI – Low<br />
Probability of Intercept) oraz sterowanie kierunkiem wektora ciągu zespołu napędowego.<br />
klu życia myśliwców musiał nastąpić przełom w dotychczasowym<br />
myśleniu. W końcu zrozumiano, że dalej nie da<br />
się tak funkcjonować. Nikt nie jest w stanie budować dalej<br />
silnej floty złożonej jedynie z coraz droższych oraz coraz<br />
bardziej skomplikowanych platform. W takiej sytuacji<br />
mając na uwadze wyzwania jakie czekają siły powietrzne<br />
należało w tym względzie dokonać rewolucyjnych zmian.<br />
Przewiduje się, że siły<br />
powietrzne przyszłości<br />
będą oczekiwały<br />
platform cechujących<br />
się maksymalną<br />
elastycznością, co<br />
objawiać się będzie<br />
możliwością ich<br />
zastosowania do<br />
wykonania szerokiego<br />
spektrum zadań.<br />
Oprogramowanie<br />
komputerów będzie<br />
wykorzystywać<br />
algorytmy sztucznej<br />
inteligencji, dzięki<br />
czemu system<br />
zadaniowy samolotu<br />
będzie zdolny do<br />
podjęcia <strong>opt</strong>ymalnej<br />
decyzji w czasie rzeczywistym.<br />
24<br />
Lotnictwo Aviation International GRUDZIEŃ 20<strong>23</strong>
Change language