19.03.2024 Views

Lotnictwo Aviation International 3/2024 short

by ZBiAM

by ZBiAM

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Na tropach postępu<br />

Koniec programu FARA<br />

i dalsze plany US Army<br />

Paweł Henski<br />

8 lutego <strong>2024</strong> r. armia Stanów Zjednoczonych (US Army) ogłosiła zakończenie programu budowy<br />

nowego śmigłowca szturmowo-zwiadowczego – FARA (Future Attack Reconnaissance Aircraft).<br />

W rozpoczęty w połowie 2018 r. program armia zainwestowała ok. 2,5 mld USD, planując wydać do<br />

2029 r. kolejne pięć miliardów dolarów. Kontrowersyjna decyzja US Army powiązana jest jednakże<br />

z szerszym planem restrukturyzacji lotnictwa armijnego. Obejmuje on wcześniejsze zakończenie<br />

programu modernizacji floty wielozadaniowych śmigłowców transportowych Sikorsky UH-60L<br />

Black Hawk do wersji UH-60V, wcześniejsze wycofanie ze służby systemów bezzałogowych statków<br />

powietrznych (BSP) klasy taktycznej krótkiego zasięgu RQ-7B Shadow 200 oraz systemów BSP klasy<br />

mini RQ-11B Raven, jak również zamrożenie planu rozpoczęcia produkcji nowego silnika turbowałowego<br />

General Electric Aerospace T901 opracowanego w ramach programu ITEP.<br />

Prototyp śmigłowca<br />

szturmowo-zwiadowczego<br />

Boeing/<br />

Sikorsky RAH-66<br />

Commanche podczas<br />

testów; 3 stycznia<br />

1997 r. RAH-66 był<br />

niezwykle zaawansowaną<br />

konstrukcją,<br />

z wieloma nowatorskimi<br />

rozwiązaniami.<br />

Program FARA dołączył do czterech poprzednich,<br />

nieudanych prób wdrożenia do służby nowego śmigłowca<br />

szturmowo-zwiadowczego dla US Army. Najbardziej<br />

spektakularnym i najbardziej kosztownym był<br />

rozpoczęty w 1991 r. program budowy śmigłowca Boeing/<br />

Sikorsky RAH-66 Commanche, który miał zastąpić uzbrojone<br />

śmigłowce rozpoznawcze Bell OH-58 Kiowa Warrior.<br />

RAH-66 był szybkim, opancerzonym śmigłowcem o nowatorskiej<br />

konstrukcji, wykonanym w technologii utrudnionej<br />

wykrywalności (stealth). RAH-66 posiadał chowane podwozie<br />

oraz boczne komory kadłubowe na uzbrojenie powietrze-ziemia<br />

– rozwiązania, które „powróciły” w programie<br />

FARA. Zbudowano dwa prototypy śmigłowca RAH-66, któ-<br />

re testowano w latach 1996–2004. Armia planowała zakup<br />

łącznie 650 egzemplarzy. W 2002 r. okazało się, że program<br />

w znacznym stopniu przekroczył zakładany budżet, i pomi-<br />

Bell ARH-70 Arapaho (oparty na cywilnej konstrukcji Bell 407)<br />

został zwycięzcą w skasowanym w 2008 r. przez US Army programie<br />

Armed Reconnaissance Helicopter (ARH).<br />

18<br />

<strong>Lotnictwo</strong> <strong>Aviation</strong> <strong>International</strong> marzec <strong>2024</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!