You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Na tropach postępu<br />
Wizja artystyczna<br />
samolotu Lockheed<br />
Martin X-59 QueSST<br />
w locie.<br />
X-59 QueSST<br />
Nowa era lotnictwa pasażerskiego<br />
Paweł Henski<br />
W kokpicie X-59<br />
centralny wyświetlacz<br />
pokazuje<br />
obraz z dwóch kamer<br />
zewnętrznych – zainstalowanej<br />
na górnej<br />
części przodu kadłuba<br />
kamery systemu<br />
SVS oraz zainstalowanej<br />
pod dziobem, w<br />
wysuwanej głowicy,<br />
multispektralnej kamery<br />
systemu Collins<br />
EVS-3600.<br />
12 stycznia <strong>2024</strong> r. amerykańska agencja kosmiczna NASA oraz „Skunk Works”, czyli oddział<br />
projektów zaawansowanych koncernu Lockheed Martin, zaprezentowały ukończony prototyp<br />
samolotu eksperymentalnego X-59 QueSST. Zbudowany został jako demonstrator technologii<br />
w realizowanym przez NASA programie QueSST (Quiet SuperSonic Technology). Celem<br />
programu jest opracowanie i przetestowanie technologii zmniejszającej głośność gromu<br />
dźwiękowego podczas przekraczania bariery dźwięku przez lecący samolot. Rozwiązania aerodynamiczne<br />
testowane w programie QueSST w przyszłości będą mogły zostać wykorzystane<br />
podczas budowy naddźwiękowych samolotów pasażerskich.<br />
Program QueSST rozpoczął się w lutym 2016 r., gdy<br />
NASA przyznała koncernowi Lockheed Martin kontrakt<br />
na budowę modelu samolotu przeznaczonego<br />
do prób tunelowych w zakresie prędkości od Ma=0,3 do<br />
Ma=1,6. Model testowano w okresie od lutego do czerwca<br />
2017 r. W sierpniu 2017 r., w ramach programie QueSST,<br />
NASA wystosowała prośbę o propozycję w sprawie projektu<br />
funkcjonalnego demonstratora technologii niskiego<br />
gromu dźwiękowego (Low-Boom Flight Demonstrator).<br />
Lockheed Martin był jedynym oferentem. 2 kwietnia<br />
2018 r. NASA przyznała Lockheedowi kontrakt o wartości<br />
247,5 miliona USD na opracowanie i budowę samolotu<br />
eksperymentalnego generującego grom dźwiękowy<br />
o niskiej głośności. Całość prac miała zostać zrealizowana<br />
przez „Skunk Works”, czyli zakład do zadań specjalnych<br />
Lockheeda (Plant 42). 26 czerwca 2018 r. siły powietrzne<br />
Stanów Zjednoczonych (US Air Force, USAF) nadały<br />
samolotowi oznaczenie X-59 QueSST. W nomenklaturze<br />
USAF litera X oznacza samolot eksperymentalny. Do<br />
października 2018 r. zrealizowano trwające trzy tygodnie<br />
testy w tunelu aerodynamicznym centrum badawczego<br />
14<br />
<strong>Lotnictwo</strong> <strong>Aviation</strong> <strong>International</strong> marzec <strong>2024</strong>