Acquired Disorders of Platelet Function

146 วีระศักดิ์ นาวารวงศเลือด 302 จาก การ ศึกษา เพื่อ ดูการ ตอบ สนอง ตอ ตัว กระตุนADP และ thrombin receptor ของ เกร็ด เลือด ผูปวย ที่ไดรับ ยา sildenafil (viagra) ใช วิธีการ ตรวจ หา วา มีactive conformation ของ GPIIb-IIIa หรือ ไม โดยศึกษา วา มีการ binding ของ PAC-1 monoclonal antibody หรือ ไม ซึ่ง ถือ วา การbinding ของ PAC-1 เปนmarker ของ platelet activation303 เกร็ด เลือด ผูปวยที่ไดรับ ยา sildenafil พบ วา การ binding ของ PAC-1ลดลง เมื่อ เทียบ กับ คน ปกติที่ไมไดรับ ยา แสดง วา ยา มีผลทําให เกิด ความ บกพรอง ใน pathway ของ plateletfunction in vivo มีรายงาน ที่พบ วา มีภาวะ เลือด ออก ผิดปกติ หลัง จาก ไดรับ ยา sildenafil เชน เลือด กําเดาไหล 304,305 เสีย เลือด จาก ริดสีดวง ทวาร 306 มีเลือด ออก ในสมอง เปนตน 5AnticoagulantsHeparin นอก จาก จะ ทําใหเกิด thrombocytopeniaใน บาง ราย แลว ยัง ทําให หนาที่ ของ เกร็ด เลือด บกพรองโดย พบ วา heparin สามารถ เกาะ บน ผิว ของ เกร็ด เลือด 307ทําใหเกิด platelet aggregation และ secretion308 การฉีด heparin ใน คน ปกติ และ ผูปวย กอน ผา ตัด ทํา cardiopulmonary bypass ทําให bleeding time นานกวา ปกติ แสดง วา heparin อาจ ทําให หนาที่ ของ เกร็ดเลือด บกพรอง 309,310 นอก จาก นี้ heparin ยัง ยับยั้ง หนาที่ของ เกร็ด เลือด ที่ตอง อาศัย VWF โดย เกาะ กับ heparinbindingdomain ของVWF 311 heparin ยัง สามารถทําให bleeding time ยาว ขึ้น 312 โดย อาจ เกิด จาก การ ที่heparin ยับยั้ง การ เกิด thrombin ทํานอง เดียว กับ ที่bleeding time ยาว กวา ปกติใน ผูปวย hemophilia 198 แต ใน ทาง ตรงกัน ขาม heparin ก็ มี รายงาน วา สามารถชักนํา ใหvonWillebrandfactor จับ กับGPIbcomplex ได313Heparin สามารถ ทําใหการaggregationของ เกร็ด เลือด บกพรอง เนื่อง จาก การ ลด ระดับ ของthrombin ที่ไหล เวียน ใน กระแส เลือด ใน การ ศึกษา ตางๆที่เกี่ยวของ กับ ผล ของ ยา ตอ การ ทํา หนาที่ของ เกร็ด เลือด มีความ ขัด แยง กัน โดย พบ รายงาน ทั้ง ที่ลดลง เพิ่ม ขึ้น หรือไมมีผล ตอ การ aggregation ของ เกร็ด เลือด 308,314 นอกจาก นี้ความ ขัด แยง ใน เรื่อง ผล การ ตรวจ platelet aggregation และ การ activation ยัง เกิด ขึ้น ใน ตัวผูปวย เองดวย 315-317 โดย มี หนึ่ง รายงาน ไม พบ การ เปลี่ยน แปลง ใดของ platelet aggregation ex vivo ตอ agonist ชนิดตางๆ เชน ADP collagen epinephrine 315 สวน อีกรายงาน หนึ่ง พบ วา จะ มี expression ของ P-selectinและ activated GPIIb/IIIa receptor เพิ่ม ขึ้น ทําใหaggregation ของ เกร็ด เลือด ที่กระตุน ดวย ADP และthrombin-receptoragonistpeptide เพิ่ม ขึ้น 316 มี ผูพบ วา การ หยุดheparin ทันทีทําใหthrombin เกิด ขึ้นมาก สง ผล ให เกิด reactivation ของ unstable coronary artery syndrome ซึ่ง สามารถ แกไข ได ดวย ยาaspirin แสดง วา เกร็ด เลือด นา จะ มีบทบาท ใน กรณีนี้318 สวน ผล ดาน การ ยับยั้ง ของ heparin ที่ มี ตอ plateletadhesion คอน ขาง แนนอน โดย พบ วา heparin จะ ยับยั้งการadhesion ของ เกร็ด เลือด ที่หลอด เลือด แดงaortaของ กระตาย ที่ เยื่อ บุ หลอด เลือด ภาย ใน หลุด ลอก ออก(denuded) และ เกร็ด เลือด เกาะ ตัว ลดลง บริเวณ ที่หลอดเลือด ฉีก ขาด หลัง การ ทํา angioplasty ที่ เสน เลือดcarotid ของ หมู319,320แตผล ของ ยาheparin ที่รบกวนการ ทํา หนาที่ของ เกร็ด เลือด จะ สง ผล ตอ การ เกิด ภาวะ เลือดออก ผิด ปกติ มาก นอย แค ไหน ยัง ไม ทราบ แน ชัดLow molecular weight heparin (LMWH) เชนเดียว กับ unfractionated heparin (UFH) คือ LMWHและ heparinoids จะ มี ผล ตอ การ ทํา หนาที่ ของ เกร็ดเลือด แตก ตางกัน แตจะ มี proaggregatory activityนอย กวา 308 มี หนึ่ง รายงาน ที่ พบ วา LMWH สามารถปองกัน การ เกิด platelet adhesion และ การ เกิด aggregation ของ เกร็ด เลือด ได ดี กวา standard heparin319 และ enoxaparin ซึ่ง เปน LMWH ตัว หนึ่งสามารถ ยับยั้ง การ aggregation ของ เกร็ด เลือด ไดดีกวาUFH ใน ผูปวยunstableangina 321Thai Journal of Hematology and Transfusion Medicine Vol. 16 No. 2 April-June 2006