Birleşik Metal-İş10 Kasım 2012ZaliminZulmüneDireneceğizDİSK’liler 28 Eylül’de, ZaliminZulmüne Karşı, Ankara’da Çalışma <strong>ve</strong>Sosyal Gü<strong>ve</strong>nlik Bakanlığı önünde <strong>ve</strong>DİSK temsilciliğinin bulunduğu bütünbölgelerde, eylemdeydi.Ankara’da Milli Kütüphane önündenbakanlığa yürüyen kortejde, sendikamızüyelerinin yoğun katılımı vardı.Yapılan basın açıklamasında,Toplu İş İlişkileri Yasa Tasarısı gündemdeyken,siyasi iktidar Anayasaile gü<strong>ve</strong>nce altına alınmış işçi haklarınasaygı göstermeye <strong>ve</strong> 12 Eylülyasaklarına karşı çıkmaya da<strong>ve</strong>t edildi.Açıklamanın ardından DİSK üyeleri,bakanlık önünde yarım saatlikoturma eylemi yaptı.Sınırlayıcı <strong>ve</strong> yasaklayıcı hükümleri aynen muhafaza ediyor...Sendikalar <strong>ve</strong> Toplu İş Sözleşmesi Kanunu7 Kasım 2012 tarihinde 6356 sayılı Sendikalar<strong>ve</strong> Toplu İş Sözleşmesi Kanunu Resmi Gazete’deyayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Yasa genel olarakincelendiğinde sendikaların kuruluş <strong>ve</strong> faaliyetlerinitemel olarak sendika tüzüklerine bırakmış <strong>ve</strong> bualanda olumlu düzenlemeler içermekte ise de, 2822Sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev <strong>ve</strong> Lokavt kanunundayer alan örgütlenme, toplu sözleşme görüşmelerininyürütülmesi <strong>ve</strong> grev hakkının kullanılmasınailişkin sınırlayıcı <strong>ve</strong> yasaklayıcı hükümleri aynenmuhafaza etmiştir.Dolayısıyla işçiler özgürce sendika kurabileceklerama ne örgütlenme haklarını ne de grev haklarınıözgürce kullanamayacaklardır.Bilindiği üzere yasa TBMM genel kurulundangeçmeden önce birçok değişikliğe uğramıştır.İşkollarıYasanın meclise sevkedilen halinde sendikalarınsadece işkolu esasına göre kurulmaları hususundadeğişiklik yapılmış, işyeri <strong>ve</strong> meslek sendikası kurulmasınında öngörülmüşken Resmi Gazete’de yayımlananson halinde yine eskisi gibi sendikalarınsadece işkolu esasına göre kurulacağı düzenlemesiyer almıştır.Yasa’da 28 olan işkolu sayısı, 20’ye düşürülmüştür.Birleştirilen işkolları aşağıda sayılmıştır:• Gıda <strong>ve</strong> şeker işkolu,• Dokuma ile deri iş kolu,• Ağaç ile kağıt işkolu• Basın <strong>ve</strong> yayın işkolu <strong>ve</strong> gazetecilik işkolu• Kara taşımacılığı işkolu, demiryolu taşımacılığıişkolu, hava taşımacılığı işkolu,• Gemi yapımı, deniz taşımacılığı, ardiye <strong>ve</strong> antrepoculukişkoluİşkolu tespiti hususunda yapılan olumlu düzenlemeyegöre artık sendikanın yetki tespiti başvurusundansonra talep edilen işkolu tespitleri <strong>ve</strong>ya butespitlere ilişkin açılan davalar, yetki prosedüründebekletici mesele sayılmayacaktır.Sendika organlarıYasa’da konfederasyon <strong>ve</strong> sendikaların yönetim,disiplin <strong>ve</strong> denetleme kurullarının, oluşumu,görevleri <strong>ve</strong> yetkilerine ilişkin düzenlemelerin Sendikatüzüklerinde yapılması düzenlenmiştir. Yasadakurullara ilişkin sınırlama kurulların üye sayılarınagetirilen asgari <strong>ve</strong> azami sınırlamalardır. Yasa’nın9. maddesine göre konfederasyonların yönetim kurullarınınüye sayıları beşten az yirmi ikiden fazlaolamayacağı, şube kurullarının üye sayısının üçtenaz beşten fazla olamayacağı, diğer kurulların ise üyesayısının üçten az dokuzdan fazla olamayacaktır.Genel kurullar <strong>ve</strong> seçimlere yapılacakitirazlarGenel kurullar yine en geç dört yılda bir toplanacaktır.Ancak 2821 sayıl Yasa’da şubenin üye sayısının500’ü aşması halinde şube genel kurulunun,sendikanın üye sayısının 1000’i aşması halinde demerkez genel kurulunun delege esası ile toplanmasızorunluluğu bulunurken yeni Yasa’da bu zorunlulukkaldırılmıştır. Yasa’nın 10. maddesine göre genel kurullarınüye <strong>ve</strong>ya delegelerden oluşup oluşmayacağısendika tüzüğünde belirlenir.Yasa’nın 12. maddesine olağanüstü genel kurulyapılmasına ilişkin talep dilekçesine alan yönetimkurulu 60 gün içinde olağanüstü genel kurulu toplayacaktır.Yine Yasa’nın 16. maddesine göre genel kurullardayapılacak delege seçimlerinin yanı sıra genel kuruldışındaki yeni işyerlerinde yapılan delege seçimsonuçlarına da itiraz hakkı getirilmiştir. İşyerlerindeyapılan delege seçimlerine ilandan itibaren iki güniçinde iş mahkemesine itiraz edilebilecektir. Seçimlerinmahkeme kararı ile iptali halinde 15 gün içindeseçimler yenilenecektir.F
Birleşik Metal-İşKasım 201211Meclis’e yürüdükDİSK, 3 Ekim Çarşamba günü saat12:00’da Meclis Dikmen Kapısı’ndabir basın açıklaması yaptı, yasa hakkındagörüşlerini dile getirmek üzereMeclis’te görüşmelerde bulundu...TOBB’u protesto“Sendika düşmanlığını” yasal düzenlemehaline getirmek için her çeşitengelleme-baskı-yanlış bilgilendirmeçalışmalarını yürüten <strong>ve</strong> ILO normlarınauygun bir yasanın çıkarılmamasınıhedefleyenTOBB’u protesto etmekamacıyla, DİSK8 Eylül 2012 Pazartesigünü TOBB İstanbulHizmet Binasıönünde bir eylemgerçekleştirdi.9 Ekim’de Ankara^da yaptığımız yürüyüşte, polis engeli <strong>ve</strong> gaz bombaları ile karşılaştık..Üyelik <strong>ve</strong> istifa e-devlet sistemindenyapılacakYasa’nın yapım aşamasında en çok tartışılan hususlardanbiri de üyelik konusudur. Üyelik işlemlerindenoter koşulu kaldırılmıştır. İstifa yoluyla sendikaüyeliğinden ayrılabilmek için noter şartını arayandüzenlemeye son <strong>ve</strong>rilmiştir.Üyelik yaşı 15’e düşürülmüştür. Üyelik <strong>ve</strong> istifaişlemleri e-devlet sistemi ile gerçekleştirilecektir.Ancak Geçici madde 4’e göre e-devlet uygulamasıkanunun yürürlüğü girdiği tarihten itibaren birinciyılın sonunda uygulanacaktır.Yani 7 Kasım 2013’e kadar noter yolu ile üyelik<strong>ve</strong> istifa işlemleri devam edecektir.Üyelik <strong>ve</strong> dayanışma aidatı miktarına kuruluşlarıntüzüklerine bırakılmıştır. Yalnız dayanışma aidatımiktarı üyelik aidatı miktarından fazla olamayacaktır.Yöneticilerin, temsilci <strong>ve</strong> sendikalözgürlüğün gü<strong>ve</strong>nceleriYasa’nın 23. maddesine göre sendika yöneticileriniş sözleşmesi askıda olacaktır. Kurulda görevalan yönetici, işten ayrıldığı tarihte <strong>ve</strong>ya yöneticiliksüresi içinde iş sözleşmesini feshederse kıdem tazminatıfesih tarihindeki emsal ücreti üzerinden hesaplanaraködenecektir.Yasa’nın 24. maddesine göre işyeri sendika temsilcilerininiş sözleşmeleri ancak haklı bir nedenle,yazılı olarak, fesih nedeni açık <strong>ve</strong> kesin şekilde belirtilmeksuretiyle feshedilebilecektir.Sözleşmesi feshedilen temsilcinin açtığı işe iadedavasının kabul edilmesi halinde, fesih geçersiz sayılarak,fesih tarihi ile kararın kesinleşme tarihi arasındakiücret <strong>ve</strong> diğer hakları ödenecektir.Temsilcinin, kararın kesinleşmesinden itibarenaltı işgünü içinde işe başvurması <strong>ve</strong> başvurudan itibarenaltı işgünü içinde işe başlatılmaması halinde,iş ilişkisinin devam ettiği kabul edilerek, ücreti <strong>ve</strong>diğer hakları ödenmeye devam edilecektir.Bu hüküm yeniden temsilci atanması halindeuygulanacaktır. Sendika temsilcilerinin belirttiğimizgü<strong>ve</strong>ncelerinden, işyerinde çalışmaya devam edenyani görevlerini amatör olarak yürüten yöneticilerde yararlanacaktır.Yine Yasa’nın 25. maddesine göre sendikal nedenlerdendolayı feshedilen işçi, 4857 Sayılı İşYasası’nda aranan otuz işçi <strong>ve</strong> altı aylık çalışma süresikoşulları gerçekleşmişse işe iade davası açabilecektir.Tasarı’da otuz <strong>ve</strong> daha az işçinin çalıştığı işyerindeçalışan <strong>ve</strong> kıdemi altı aydan az olan işçilerede sendikal fesih halinde işe iade hakkı tanınmışkenmeclis genel kurulunda bu madde önerge ile değiştirilmiştir.Otuz <strong>ve</strong> daha fazla işçinin çalıştığı işyerindeçalışan <strong>ve</strong> kıdemi altı aydan fazla olan işçilerin açtıklarıişe iade davalarında davanın kabulüne karar<strong>ve</strong>rilmesi halinde, mahkemece tespit edilen sendikaltazminat işçinin başvurusu, iş<strong>ve</strong>renin işe başlatmasıya da başlatmaması koşuluna bağlı olmaksızın ödenecektir.Ayrıca işe iade davası açmayan işçiye salt sendikaltazminat davası açma hakkı tanınmıştır.Yasada bir yenilik olarak, sendika tüzüğündetemsilcilerin seçimle belirleneceği esası getirilmişse,seçilecek üye temsilci olarak atanacağı hususunundüzenlenmesidir.Mali müşavir denetimiSendikal özgürlüklerin genişletilmesinin amaçlandığınıniddia edildiği Yasa’da eski yasada olmayanbir düzenleme yapılarak, sendikaların malidenetiminin denetleme kurulunun yanında yeminlimali müşavirlerce yapılması hükmü getirilmiştir.DevirYasa’da işyerinin devri düzenlemesine yer <strong>ve</strong>rilmiştir.38. maddeye göre işletme toplu iş sözleşmesikapsamında olan <strong>ve</strong>ya toplu iş sözleşmesi bulunanişyerinin <strong>ve</strong>ya bir bölümünün, işyeri ya da işletmetoplu iş sözleşmesinin tarafı iş<strong>ve</strong>rence devralınmasıhalinde , devralınan işyerinde uygulanan TİS’tendoğan hak <strong>ve</strong> borçlar, iş sözleşmesi hükmü olarakdevam edecektir.Devralan iş<strong>ve</strong>renin işyeri <strong>ve</strong>ya işyerlerinde toplusözleşme yok ise devralınan işyerindeki toplu iş sözleşmesiyeni bir toplu sözleşme yapılıncaya kadartoplu sözleşme hükmü olarak devam eder.Toplu iş sözleşmesi bulunmayan bir işyerinin işletmetoplu iş sözleşmesinin tarafı olan bir iş<strong>ve</strong>rencedevralınması halinde devralınan işyeri işletme toplusözleşmesi kapsamına girer.F