Vox Hieronymi

More documents

Recommendations

Info

14 |Goden ABC vox hieronymi www.usgvox.nl redactie@usgvox.nl De schone Narcissus Narkissos zeggen de Grieken, Narcissus de Romeinen. Wij kennen de bloem, de narcis, en we kennen het narcisme als persoonlijkheidsstoornis, dus het is voor de hand liggend om in deze mooie mythe de Latijnse benaming te hanteren. Het verhaal van de schone Narcissus is vooral tot ons gekomen via Ovidius, door middel van zijn ‘metamorfosen’. Ook Pausanias heeft over hem geschreven, maar uw redactie houdt hier Ovidius aan. Overigens is het een beetje een ellendig verhaal – tenzij u erg van narcissen houdt… Het is een verhaal over een riviergod en een nimf, Leiriope (Leliegezichtje) genaamd. Ze leefden niet lang, maar wel gelukkig samen. Toen Leiriope zwanger was, bezocht ze bij haar in de buurt de ziener Teiresias, die toen echter nog niet beroemd was. Hij las orakels in de vlucht van vogels, in darmen van runderen en in het ruisen van de wind. Niet ongebruikelijk voor zieners in die tijd. Hij sprak: ‘Dit kind wordt gelukkig als het zichzelf niet leert kennen.’ Omdat Teiresias nog weinig aanzien had en deze uitspraak zeer cryptisch was, werd deze snel vergeten. Leliegezichtje baarde een wolk van een zoon, met stralende oogjes en een uiterst charmant krullenbolletje. Als hij glimlachte was hij om op te vreten, en de mensen konden dan ook niet van hem afblijven. Iedereen wilde hem knuffelen, strelen, aanraken, liefkozen. Hij werd als een godheid aanbeden vanaf zijn eerste levensdag. En ja, ook in die tijd gold ‘het zijn sterke benen die de weelde kunnen dragen’. Narcissus raakte zo gewend aan alle liefde en aanbidding die hem toevielen, dat het bij hem niets losmaakte. Toen hij opgroeide als beeldschone jongen, adoreerde iedereen zijn schoonheid. Hij brak de harten van zowel meisjes als mannen. Als iemand smeekte om zijn liefde, begon hij te lachen, zonder een spoor van mededogen. Een vreselijke narcist eigenlijk. Echo Onze aloude, promiscue oppergod Zeus lag eens bij een nimf, toen Hera hem bijna betrapte. Een andere nimf, genaamd Echo, hield Hera aan en babbelde er zo druk op los, dat Hera te laat bij haar man aankwam om hem op heterdaad te kunnen betrappen. Ze werd witheet en vervloekte Echo: niet langer zou ze kunnen praten op eigen initiatief, ze mocht alleen nog maar mensen napraten. Echo werd doodongelukkig: als ze wilde praten moest ze zwijgen, als ze wilde zwijgen, moest ze praten. Haar vrienden wilden haar niet meer zien, ze vonden haar een rare snuiter geworden; wat heb je nou aan een naprater? Echo vluchtte in de natuur en verstopte zich in de bossen. Daar kwam op een mistige ochtend Narcissus langs, op jacht met zijn vrienden. Echo viel als een blok voor zijn goddelijke verschijning en probeerde tevergeefs zijn aandacht te trekken. Toen Narcissus later verdwaalde, ging hij al zoekend zijn vrienden roepen, en dat kon Echo herhalen! Hij ging kijken waar het geluid vandaan kwam, maar schrok toen hij Echo zag en hoorde. Hij riep: ‘Laat me met rust’ en zij riep op haar beurt ‘Laat me met rust’, hoewel heel haar wezen iets anders uitdrukte. Narcissus verdween en Echo kwijnde van liefdesverdriet zo weg, dat er alleen nog maar een stem van haar overbleef.
vox hieronymi www.usgvox.nl redactie@usgvox.nl Goden ABC| 15 Spiegelbeeld Artemis was altijd erg dol op Echo geweest, zo vrolijk en met een gezellige babbel, en was vast van plan Narcissus zijn afwijzing betaald te zetten. Maar toen ze bij zijn huis kwam, benam zich juist een jongen van het leven. In reactie op zijn liefdesbrieven, had Narcissus hem een dolk gestuurd. Zijn laatste woorden waren: ‘Artemis, laat Narcissus voelen wat hij mij heeft aangedaan.’ Toen besloot Artemis om hem niet te doden, maar te laten lijden. Ze ging om raad bij Eros, collega-boogschieter. Eros wist een oplossing: wie Narcissus ziet, wordt verliefd en doodongelukkig. Dus het enige wat hoefde te gebeuren, was dat Narcissus zichzelf moest zien. En zo geschiedde. Artemis zorgde dat het de volgende dag windstil was en Eros bleef in de buurt van de jongeling rondhangen. Toen hij zich in een beek wilde wassen na de jacht, keek hij in zijn eigen gezicht en werd op dat moment door Eros in het hart getroffen. Vanaf dat moment kon hij niet meer leven zonder zijn eigen spiegelbeeld. Hij zocht een watertje in de luwte van rotsen en daarin bleef hij staren. Hij at en dronk niet meer en stierf van uitputting. Zijn lichaam gleed in het water en een bloem, de narcis, verscheen op de waterkant. [MH] Narcissus (1838), door John Gibson (1790-1866), Royal Academy of Arts, Londen
Page 1 and 2: Klassieke Agenda Van de rector Sten
Page 3 and 4: vox hieronymi www.usgvox.nl redacti
Page 13: vox hieronymi www.usgvox.nl redacti

Vox Hieronymi

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?