Wat weten we over vroeg Engels op de basisschool?

4.2 Ouder onderzoek
Uit studies uit de jaren ’60 en ’70 blijkt dat de beheersing
van de vreemde taal door de docent soms een positief
effect heeft op de beheersing van de vreemde taal door
de leerlingen. Waar naast de taalcompetentie van de
docent ook de algemene didactische competenties zijn
onderzocht, blijkt dat de didactische competenties een
hogere correlatie met alle aspecten van de beheersing
van de vreemde taal bij de leerlingen vertonen dan de
taalcompetentie van de docent. Met andere woorden:
goede didactische vaardigheden lijken een belangrijker
rol te spelen dan de kennis van de taal (Burstall e.a., 1974;
Koster, 1986).
Uit het grote longitudinale onderzoek onder bijna
17.000 Engelse basisschoolleerlingen die in de jaren
zestig Frans leerden (Burstall e.a., 1974), blijkt dat
zowel de didactische als de linguïstische competenties
van de docent in verband staan met het niveau van het
Frans van de leerlingen. Maar de vaardigheden van
de docent in de omgang met het lesmateriaal laten de
hoogste correlatie en het niveau Frans van de docent
de laagste correlatie zien met uitspraak, correctheid
en fluency van de leerlingen in gesproken Frans. De
didactische competentie weegt met andere woorden
zwaarder. Deze conclusies zijn gebaseerd op observaties
van enkele honderden lessen Frans door externe
deskundigen, verzameld via observatiefornulieren.
Deze deskundigen merkten ook op dat kinderen die
uitsluitend of vooral in het Frans les kregen vloeiender
Frans spraken dan kinderen waarvan de docent veel
Engels gebruikte in de Franse les.
Onder de onderzoeken die Koster (1986) citeert,
bevindt zich de studie van Johnson e.a. (1967) naar
66 Amerikaanse kinderen die drie jaar lang Spaanse
les kregen vanaf de leeftijd van 9-10 jaar. De ene helft
kreeg les van gekwalificeerde taaldocenten, de andere
helft door docenten zonder kennis van de taal. Deze
docenten maakten gebruik van audiovisuele middelen
en speciaal leermateriaal. Na drie jaar bleken de
leerlingen die les hadden gekregen van gekwalificeerde
taaldocenten Spaans beter in mondelinge vaardigheden,
maar niet in lees- en luistervaardigheid.
4.3 Conclusies
Het is onduidelijk in hoeverre het niveau dat de docent in
de vreemde taal heeft de prestaties van de leerlingen in de
vreemde taal beïnvloedt.
15
Koster (1986) citeert verschillende onderzoeken naar talen
op de basisschool waaruit blijkt dat het beheersingsniveau
van de docent weinig of geen effect heeft op dat van de
leerlingen.