Strategji_APU_dokumenti_perfundimtar_24_03_2015

Strategjia e Zhvillimit të Arsimit Parauniversitar 2014-2020
MAS-i menaxhon kompenson të gjitha shpenzimet e lidhura me botimin e teksteve shkollore, me
bursat e nxënësve, me materialet didaktike, si dhe me transportin e mësuesve dhe të nxënësve.
Mbajtja e disa shërbimeve në nivel qendror përben përparësi, shërbime si transporti i nxënësve dhe i
mësuesve ose bursat mund të realizohen më mirë nga niveli lokal. Edhe pse realizimi i
decentralizimit në sistemin arsimor do të rriste efikasitetin për këtë shërbim, duke ulur shpenzimet,
planifikimi buxhetor i detajuar është i nevojshëm për të rritur përgjegjshmërinë ndaj këtyre fondeve
në të dyja nivelet, qendror dhe rajonal.
Një nga kërkesat kryesore të reformimit të skemës së menaxhimit dhe të financimit të shërbimeve
arsimore është ndërtimi dhe funksionimi i modelit të bazuar në kërkesë dhe në performancë. Për
këtë, në nivelet e ndryshme të sistemit financiar, do të duhet të zhvillohen kapacitetet, që të
përfshihen aktivisht të gjithë aktorët realizues dhe raportues në hartimin e planit të detajuar
buxhetor dhe në zbatimin e tij.
Me qenë se MAS-i, nuk merr raportime për sasinë e financimit qe qeveria vendore i akordon sektorit
të arsimit në përgjithësi, dhe nen-sektorëve të tij, kjo e ka penguar seriozisht MAS-in që të hartojë
një planifikim financiar të besueshëm dhe efektiv. Për kapërcimin e kësaj dukuri, por dhe për të
rritur shkëmbimin e informacionit financiar midis MAS-it, MF, qeverisë vendore dhe shkollave, do
të përsoset SMIA, që të mbledhë dhe të menaxhojë efektivisht këtë lloj informacioni.
Do të rishikohen praktikat aktuale e sigurimit të të ardhurave nga shkollat, duke synuar rritjen e
mbështetjes financiare të arsimit baze, jo vetëm nga qeveria qendrore por edhe nga ajo vendore.
Shkollat dhe komunitetet duhet të kenë kontroll të plotë të të ardhurave. Përqindjet që i kalojnë
shtetit nga këto fonde duhet të rishikohen, me tendence zvogëlimin e tyre, që të nxiten më shumë
komunitetit dhe stafi shkollor. Shkolla duhet lejuar të rritë pavarësinë në përdorimin e të ardhurave
të krijuara nga pajisjet dhe nga mjediset e veta, si dhe nga punonjësit që përfshihen jashtë orarit të
punës.
MAS-i duhet të rishikojë shpenzimet në IAL sipas modelit "përfituesi i shërbimit paguan koston",
me qellim që të favorizojë financimin e niveleve të tjera të arsimit. Fondet shtesë, të përfituara nga
burimet e brendshme e të jashtme, duhet të përdoren me përparësi nga APU-ja.
Për vlerësimin e përafërt të kostove të nevojshme për zbatimin e SZhAPU-së janë respektuar
programi i buxhetit afatmesëm i MAS-it, për periudhën 2015 - 2017, projektet e ndryshme me
financim ose bashkëfinancim me donatorët, që kanë filluar zbatimin apo që mendohet të fillojnë në
fusha të veçanta, si dhe llogaritjet për projekte dhe veprimtari të tjera që po kryhen në partneritet me
organizma e institucione politike e financiare ndërkombëtare, me qeveritë e vendeve të tjera si dhe
me shoqërinë civile, asistenca e të cilave nuk është vetëm teknike, por edhe financiare. Një pjesë e
kostove, në varësi të masave, përveç MAS-it dhe institucioneve të tjera të varësisë apo të
autoriteteve arsimore vendore e shkollave, do të mund të përballohen nga të ardhurat nga sektori
Faqe 40