Стрессийг зохицуулах

МОДУЛЬ 7: СЭДЭВ 5
НӨӨЦ ХЭРЭГЛЭГДЭХҮҮН 5.5
СТРЕССИЙГ ЗОХИЦУУЛАХ АРГЫН ТУХАЙ МЭДЭЭЛЛИЙН ХУУДАС: 3
Мөнгө санхүүгийн зохицуулалт
Мөнгө олон төрлийн стрессийн шалтгаан болдог. Ялангуяа мөнгө бага байх нь маш их стресс
үүсгэдэг. Мөнгөтэй холбоотой стрессээс урьдчилан сэргийлэх хамгийн шилдэг арга бол төсөв
хийж мөрдөх юм (Энэ нь зарцуулалтын төлөвлөгөө юм). Хэрвээ мөнгийг буруу зарцуулж
байгаагаа мэдвэл төсөв хийж, хийсэн төсвөө чанд баримталснаар өөрийн зарцуулалтыг хянах,
мөн дараагийн мөнгөтэй залгатал хангалттай хэмжээний нөөцтэй болж, яваандаа мөнгөн
хуримтлал бий болгоно гэдэгтээ итгэлтэй байх боломжтой болно.
Өөрийн мөнгө санхүүг зохицуулахын тулд та дараах зүйлийг хийх ёстой. Үүнд:
--
Нийт орлогынхоо хэмжээг бичээд, нэг долоо хоногт, эсвэл нэг сард хэдий хэмжээний
мөнгө зарцуулах боломжтойг төлөвлө.
--
Одоогийн байдлаар хоол, унаа, байр, гэр ахуй гэх мэт зайлшгүй хэрэгцээтэй зүйлд
нэг өдөр, нэг долоо хоног юмуу, нэг сарын хугацаанд хэдий хэмжээний зардал гаргаж
байгаагаа тооцоолоод, танд шаардагдах мөнгөний хэмжээг орж ирэх орлогын хэмжээтэй
харьцуулж үз.
--
Орж ирэх мөнгөний хэмжээнд тохирсон зарцуулалтын төлөвлөгөөг гарга. Хэрэв боломжтой
бол онцгой хэрэгцээ болон яаралтай зүйлд зориулж багахан хэмжээний мөнгийг сар
болгон хуримтлуул.
--
Хэрвээ таны үндсэн хэрэгцээнд шаардагдах мөнгөний хэмжээ нь орж ирэх орлогын
тань хэмжээнээс илүү гарч байгаа бол хэрэгцээгээ аль болохоор багасгах, эсвэл нөхцөл
байдлыг хэвийн хэмжээнд байлгахад шаардагдах нэмэлт орлогын эх үүсвэрийг эрж олох
хэрэгтэй.
НӨӨЦ ХЭРЭГЛЭГДЭХҮҮН 5.6
СТРЕССИЙГ ЗОХИЦУУЛАХ УРТ ХУГАЦААНЫ АРГА
СТРЕССИЙГ ЗОХИЦУУЛАХ АРГЫН ТУХАЙ МЭДЭЭЛЛИЙН ХУУДАС: 4
Биеийн тамирын дасгал тогтмол хийх
Өөрийн бие махбодыг анхаарах нь
Стресс бууруулах зорилгоор боловсруулж ашиглах нэгэн чухал арга бол биеийн тамирын
дасгал юм.
Биеийн тамирын хөтөлбөрийг боловсруулахад ашиглаж болох үндсэн хоёр алхмыг доор
харуулав.
Үүнд:
1. Таалагддаг нэг, эсвэл түүнээс дээш тооны дасгал олж бэлтгэ. Аажим, хэмнэлтэй ямар ч
төрлийн хөдөлгөөн байж болно.
2. Уг дасгалыг биеэ хэт их ачаалалд оруулахгүй, нэлээд удаан хугацааны турш тасралтгүй
өөрийн биед эвтэйхнээр байнга хийж бай. Таны биед тохирсон давтамж, эрч хүч болон
үргэлжлэх хугацааг тогтоо.
Давтамж гэдэг нь долоо хоногт хэдэн удаа хийхийг хэлнэ. Стрессийг бууруулахын тулд биеийн
тамирын дасгалыг долоо хоногт наад зах нь гурван удаа хийвэл зохино.
Эрч хүч гэдэг нь уг дасгалыг хэр хурдан юмуу, удаан хийх вэ гэсэн үг. Өөрийн биед тохирсон
түвшнийг олох ёстой боловч аажим ахиулж хийх тусмаа сайн.
Үргэлжлэх хугацаа гэдэг нь хэдий хугацаанд хийх вэ гэсэн үг. Хамгийн дээд хэмжээний үр
өгөөжийг авахын тулд биеийн тамирын дасгалыг дундаа завсарлагагүйгээр 20-30 минутийн
туршид хийх ёстой.
Хоолны дэглэм баримтлах
“Идэж байгаа зүйл чинь та юм шүү” гэсэн хэллэгийг та урьд нь сонссон уу? Таны идэж
байгаа зүйл нь таны мэдрэмж болон гадаад үзэмжид нөлөөлдөг учраас хүмүүс ингэж хэлдэг.
Стрессийг бууруулах зорилгоор хэрэглэх хоолны дэглэмтэй холбоотой хоёр жишээ татъя:
1. Боловсруулагдсан элсэн чихрийн хэмжээг багасгах.
2. Хэрэглэж байгаа кофеины хэмжээг багасгах.
Элсэн чихэр нь хүний цусан дахь сахарын хэмжээг ихэсгэх, бууруулах нөлөө үзүүлдэг учраас
хүний биеийн эрч хүчний түвшинд нөлөөлж, улмаар ааш араншинг амархан хувирамтгай
болгодог. Чихэр, шоколад, жигнэмэг, сахар, хийжүүлсэн ундаа, мөн боловсруулсан элсэн
чихрийн агууламжтай бусад төрлийн бүтээгдэхүүнийг өөрийн хоол хүнснээсээ бүрэн хасах,
хэмжээг нь аль болох бага түвшинд байлгахыг хичээгээрэй. Кофеин нь хүнийг амархан айж
цочдог, бухимдуу болгодог. Кофе, байхуу цай, кока кола, шоколад гэх мэт кофеин агуулсан
зүйлээс аль болох зайлсхийвэл зохилтой. Хоол хүнсний горимдоо бага хэмжээний өөрчлөлт
хийж, эдгээрийгээ тууштай баримтлаад үзээрэй.
Тогтмол амрах
Амрах нь хүний сэтгэл санааг саруул болгож, илүү цэгцтэй сэтгэхэд тус болдог. Энэ нь сэтгэл
санааг төвлөрүүлэн, бүтээлч санааг гаргахад тустай. Хэрвээ та сэтгэлээ тайвшруулан амраах
дасгалыг тогтмол хийж заншвал стрессгүй, илүү тайван байж чадна. Түрүүчийн сэдвээр бидний
сурч авсан сэтгэлээ тайвшруулан амрах дасгалд Төсөөлөн бодох; Бясалгал хийх арга багтсан.
62 63