Oslak, Sentencoj - Kristana Misio en Esperanto

3
aliaj stupetoj kaj lokoj. Supre estas Dio – kaj, ripetante la konatan kristanan eldiron, por tiu,
kiu havas Dion sur la unua loko, ĉiuj aliaj aferoj troviĝas sur la ĝusta loko! – kaj tiel por mi
la filozofio ne povas plu troviĝi pinte de mia valoreskalo, ĉar ĝin alprenis tiu, kiu mem estas
la plenumiĝo de ĉia aŭtenta, do sincere serĉanta filozofio: Saĝo en persono, Jesuo Kristo
mem.
Ĉu do fino de ĉia filozofia pensado kaj verkado? Kelkaj fratoj en la kristanaj eklezioj tiel
opinias, observantaj la konatan teksteron ĉe la apostolo Paŭlo: „Gardu vin, ke neniu prirabu
vin per filozofio kaj vanta trompo, laŭ la tradicio de homoj, laŭ la elementoj de la mondo, kaj
ne laŭ Kristo” (Kol 2,8). Unuarigarde ĉiu kristano devus surbaze de tiu ĉi versiklo tuj forlasi
ĉian okupiĝon pri filozofio, ja ĝi, laŭ la apostolo, „prirabas”, do devojigas la homon for de
Kristo, en kiu „korpe loĝas la tuta pleneco de la Dieco” (Kol 2,9) kaj tiel ĉio, kion la filozofio
promesas kaj tamen ne plenumas, respektive false plenumas, estas plene kaj ĝuste plenumita
en Kristo. Se tiel, Jesuo mem eraris, instruante la principon de la ekskludita kontradikcio:
„Sed via parolo estu: Jes, jes, ne, ne; ĉio ekster tio estas el malbono” (Mat5,37). Tiu instruo
apartenas al grava parto de la filozofio, instruo pri logiko, kiu apartenas al la unua,
epistemologia parto de la filozofia tuto. Ĉu apostolo Paŭlo kontraŭas logikon, spite al tio, ke
Jesuo mem en la evangelio laŭ Johano estas nomata Logos? Tute certe ne. Se Paŭlo principe
kontraŭus ĉion ligitan kun la filozofio, li devus forigi el sia verkado la tutan gramatikon, ja ĝi
fakte ne estas io alia ol lingva apliko de la Aristotela sistemo de kategorioj. Kiam la homo sin
esprimas per gramatike konstruitaj frazoj, tiam li troviĝas en la sistemo de filozofia pensado,
senkonsidere, ĉu li pri tio konscias aŭ ne. Sed apostolo Paŭlo, mem bone informita pri la
greka filozofio, ne skribis nur gramatike strukturitajn frazojn, li uzis ankaŭ metodojn de
logika konkludado; li uzas silogismojn, argumentadon kaj konkludadon; li distingas pruvojn
disde la evidento ktp. La averto de Paŭlo rilate filozofion do ne povas havi karakteron de
kompleta negado kaj eĉ malpermeso, sed estas direktita nur al tute specifa kozo de la tiama
filozofia instruo, veninta el greka tradicio.
Kie troviĝas la ĉefa konflikto inter la greka filozofio kaj la evangelio, kiun anoncas kaj
defendas apostolo Paŭlo? La posta historio de la kristanaj aŭ prefere ŝajnkristanaj eklezioj
pruvas la pravon de la apostolo. La malsana percepto de la homa korpo kaj de la tuta fizika
mondo fare de katolikaj teologoj kaj ekleziaj estroj, kiu kaŭzis tioman suferon de milionoj,
tiom da mortigitaj kaj torturitaj virinoj kaj tiom da psikaj kaj animaj suferoj, ne estas rezulto
de la evangelio, sed de la greka filozofio, kiu estis de la konstantena grandeklezio prenita el
la pagana mondo kaj miksita kun la evangelio en novan fenomenon de falsa pieco,
karakteriza por la eklezio de Romo. Sed la problemo estis en la tempo de Paŭlo eĉ pli akra ol
poste. Pri kio temas? Precipe la instruo de la idealisma filozofo Platono, kiun poste
Aŭgusteno Aŭrelio enprenis en la kristanan instruon, insistis je divido inter la pura kaj digna
animo kaj malpura kaj maldigna korpo. La homa animo laŭ Platono kaj liaj disĉiploj estis
kaptita en la kaĝo de la malpura korpo. Kiel do estus eble, ke Dio mem alprenus la homan
korpon kaj fariĝus homo – do kaptito de io malpura kaj maldigna, fariĝante vera homo? Tio
estis la plej forta obstaklo de instruitaj grekoj por alpreni la evangelion kaj per ĝi Jesuon.
Tiel nur malkleraj grekoj tion ĝenerale faris, dum la akademianoj reagis simile, kiel oni legas
en Agoj de apostoloj 17,32: „Kaj aŭdinte pri releviĝo de la mortintoj, unuj mokis; sed aliaj
diris: Ni aŭskultos vin denove pri tio.” Ne mankis al ili intelekto. Eĉ ne bona volo. Ilin baris
alkroĉiĝo al la filozofia doktrino kaj superstiĉo, ke la korpo ne povas esti imagebla portanto
de Dia apero inter la homoj. Kontraŭ tiu filozofio predikis Paŭlo, ne kontraŭ la filozofio
ĝenerale, ja filozofo en bona senco estis li mem. Oni povus lin eĉ proklami la unua kristana
filozofo.