19.05.2013 Views

la suplencia de planteamientos de derecho en el juicio agrario

la suplencia de planteamientos de derecho en el juicio agrario

la suplencia de planteamientos de derecho en el juicio agrario

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

LIC. JORGE PANIAGUA ALCOCER<br />

<strong>de</strong> un <strong>de</strong>f<strong>en</strong>sor <strong>de</strong> <strong>la</strong> Procuraduría Agraria, qui<strong>en</strong> gozará <strong>de</strong> cinco días<br />

contados a partir <strong>de</strong> <strong>la</strong> fecha <strong>en</strong> que se apersone al procedimi<strong>en</strong>to, para<br />

<strong>en</strong>terarse <strong>de</strong>l asunto. Esta disposición se <strong>en</strong>cu<strong>en</strong>tra re<strong>la</strong>cionada con <strong>el</strong><br />

artículo 135 <strong>de</strong> <strong>la</strong> misma Ley Agraria, que establece que <strong>la</strong> citada<br />

Procuraduría está <strong>en</strong>cargada <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>de</strong>f<strong>en</strong>sa <strong>de</strong> los <strong>de</strong>rechos <strong>de</strong> los eji-<br />

datarios, comuneros, <strong>de</strong> sus sucesores, <strong>de</strong> los ejidos, comunida<strong>de</strong>s,<br />

pequeños propietarios, avecindados y jornaleros agríco<strong>la</strong>s, cuando así<br />

se lo solicit<strong>en</strong>, o <strong>de</strong> oficio <strong>en</strong> los términos <strong>de</strong> <strong>la</strong> propia Ley. De lo ante-<br />

rior se <strong>de</strong>spr<strong>en</strong><strong>de</strong> que <strong>la</strong> ley int<strong>en</strong>ta poner <strong>en</strong> igualdad <strong>de</strong> circunstan-<br />

cias a <strong>la</strong>s partes <strong>en</strong> cuanto a <strong>la</strong> necesidad <strong>de</strong> estar asesorados, in<strong>de</strong>-<br />

p<strong>en</strong>di<strong>en</strong>tem<strong>en</strong>te <strong>de</strong> su condición social. Asimismo, <strong>la</strong> igualdad <strong>de</strong> <strong>la</strong>s<br />

partes también se tute<strong>la</strong> <strong>en</strong> los artículos 186, tercer párrafo, y 164 <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

Ley Agraria, al disponer <strong>el</strong> primero <strong>de</strong> <strong>el</strong>los que <strong>en</strong> <strong>la</strong> práctica,<br />

ampliación o perfeccionami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> cualquier dilig<strong>en</strong>cia que sea con-<br />

duc<strong>en</strong>te para <strong>el</strong> conocimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> <strong>la</strong> verdad sobre los puntos cuestio-<br />

nados, <strong>el</strong> tribunal obrará como estime pertin<strong>en</strong>te para obt<strong>en</strong>er <strong>el</strong> mejor<br />

resultado <strong>de</strong> <strong>el</strong>los, sin lesionar <strong>el</strong> <strong>de</strong>recho <strong>de</strong> <strong>la</strong>s partes, oyéndo<strong>la</strong>s y<br />

procurando siempre su igualdad; y <strong>el</strong> segundo que los tribunales<br />

<strong>de</strong>berán consi<strong>de</strong>rar <strong>la</strong>s costumbres y usos <strong>de</strong> los grupos indíg<strong>en</strong>as<br />

cuando <strong>en</strong> los <strong>juicio</strong>s se involucr<strong>en</strong> tierras <strong>de</strong> éstos, mi<strong>en</strong>tras no con-<br />

trav<strong>en</strong>gan <strong>la</strong> ley ni se afect<strong>en</strong> <strong>de</strong>rechos <strong>de</strong> tercero. Al <strong>la</strong>do <strong>de</strong> estas dis-<br />

posiciones, existe <strong>la</strong> re<strong>la</strong>tiva a <strong>la</strong> <strong>supl<strong>en</strong>cia</strong> <strong>de</strong>l p<strong>la</strong>nteami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> <strong>de</strong>re-<br />

cho <strong>de</strong>fici<strong>en</strong>te, consi<strong>de</strong>rada por <strong>el</strong> Doctor Sergio García Ramírez como<br />

"un correctivo mo<strong>de</strong>rador <strong>de</strong> <strong>la</strong> igualdad, <strong>en</strong> b<strong>en</strong>eficio <strong>de</strong>l más débil <strong>en</strong><br />

<strong>la</strong> re<strong>la</strong>ción material" y <strong>en</strong> <strong>la</strong> procesal, m<strong>en</strong>cionando que "esta norma<br />

pue<strong>de</strong> ser consi<strong>de</strong>rada, asimismo, <strong>de</strong>ntro <strong>de</strong>l concepto <strong>de</strong> <strong>de</strong>f<strong>en</strong>sa<br />

material <strong>de</strong>l sujeto", puesto que "implica un reforzami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> su posi-<br />

ción <strong>en</strong> <strong>el</strong> <strong>juicio</strong>, por interv<strong>en</strong>ción <strong>de</strong>l juzgador y no <strong>de</strong> su abogado,<br />

que es <strong>el</strong> <strong>de</strong>f<strong>en</strong>sor formal <strong>de</strong> <strong>la</strong> parte" 18 .<br />

18 Derecho Procesal Agrario, p. 413.<br />

REVISTA DE LOS TRIBUNALES AGRARIOS SEGUNDA ÉPOCA AÑO III NÚMERO 39<br />

63

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!